Abstrakt
Wizerunek polityka jest szczególnego rodzaju wyobrażeniem ukształtowanym w umyśle wyborców, które wywołując określone skojarzenia - staje się źródłem postaw i wpływa na preferencje wyborcze. Jednocześnie obserwuje się rosnące znaczenie spostrzeganych przez wyborców cech osobowości i wizerunku polityków. Jednym ze skuteczniejszych narzędzi badania podstaw personalizacji polityki, również na poziomie lokalnym, pozostają studia empiryczne nad osobowością polityków. Dotyczyć one powinny pomiaru spostrzeganych przez obywateli cech osobowości polityków. Artykuł jest próbą usystematyzowania pojęć oraz wstępem do przeprowadzenia zaawansowanych badań empirycznych.
Bibliografia
Antkowiak P. (2010), Polskie prawo wyborcze w wyborach samorządowych - doświadczenia i perspektywy rozwoju, w: Prawo wyborcze i wybory. Doświadczenia dwudziestu lat procesów demokratyzacyjnych w Polsce, red. A. Stelmach, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań.
Antkowiak P. (2011), Samorząd terytorialny na przykładzie miasta Konina, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań.
Antkowiak P. (2012), Ewolucja samorządowej ordynacji wyborczej w Polsce w okresie transformacji systemowej, „Przegląd Zachodni”, nr 1.
Babiak J. (2008), Cechy przywódcze jako determinanty sukcesu organizacyjnego: odradzający się kierunek w badaniach przywództwa organizacji, „Przegląd Psychologiczny”, nr 1.
Blumler J. G., KavanaghD. (1999), The Third Age o f Political Communication: Influences and Features, „Political Communication”, vol. 16.
Braud P. (1995), Rozkosze demokracji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bukowski M., Flis J., Hess A., Szymańska A. (2011), Opcja czy osoba? Upartyjnienie versus personalizacja w wyborach samorządowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Caprara G. V., Zimbardo P. G. (2004), Personalizing Politics. A Congruency Model of Political Preference, „American Psychologist”, vol. 59, nr 7.
Chmielnicki P. (2004), Określenie relacji pomiędzy organami gminy - wybrane zagadnienia, w: Samorząd lokalny w Polsce - społeczno-polityczne aspekty funkcjonowania, red. S. Michałowski, A. Pawłowska, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Chmielnicki P., Płażek S. (2007), Powszechne wybory wójta (burmistrza, prezydenta miasta): uwagi krytyczne wobec niektórych aspektów obecnej regulacji, „Przegląd Prawa Publicznego”, nr 4.
Cichosz M. (2005), Wizerunek lidera politycznego, w: Marketing polityczny. Wposzukiwaniu strategii wyborczego sukcesu, red. M. Jeziński, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Cybulska A. (1999), Społeczny wizerunek prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Komunikat z badań, BS/17/99, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa, http://badanie.cbos.pl/details.asp?q=a1&id= 2071, 21.04.2012.
du Vall M., Walecka-Ryduch A. (2010), Kryzys przywództwa w dobie marketingu politycznego, w: „Stare” i „nowe” media w kontekście kampanii politycznych i sprawowania władzy, red. M. du Vall, A. Walecka-Rynduch, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków.
Falkowski A., Michalak M. (2011), Wsteczne kształtowanie pamięci oceny programu wyborczego polityka. Przyczynowa struktura pamięci wizerunku kandydatów, „Psychologia Społeczna”, t. 6, nr 4.
Gierczak A., Ostasz G. (2009), Elementy rodzinne i osobiste w budowaniu wizerunku polityka, „Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej”, z. 16.
Gorbaniuk O. (2009), Wymiary dyferencjiprofili spostrzeganych cech osobowościpolskich polityków: analiza danych zastanych, „Psychologia Społeczna”, t. 4, nr 1-2.
Górka M. (2012), Wybrane problemy metodologiczne w kontekście rywalizacji politycznej w Polsce po 2005 roku, „Studia Gdańskie”, t. 9.
Grzesik-Robak A. (2004), Bezpośrednie samorządowe wybory prezydentów miast 2002-próba analizy, „Samorząd Terytorialny”, nr 6.
Hartliński M. (2012), Prezydencjalizacja współczesnej polityki, „Szkice Humanistyczne”, t. 12, nr 2.
Holly R. (1979), Badania nad przywództwem nieformalnym w małych grupach, „Przegląd Psychologiczny”, t. 22, nr 3.
Hornowska E., Kaliszewska K. (2003), Neurogenetyczna koncepcja osobowości R C. Cloningera - związki z teorią PEN H. J. Eysencka oraz Model Wielkiej Piątki w ujęciu P T Costy i R. R. McCrae, „Czasopismo Psychologiczne”, t. 9, nr 1.
Iwanek J. (2004), Przywództwo demokratyczne w systemie demokratycznym, w: Przywództwo polityczne. Teorie i rzeczywistość, red. L. Rubisz, K. Zub, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Jędrzejczak T. (2009), Eurowybory 2009. Personalizacja polityki, „Realia i co Dalej...”, nr 4.
Kinastowska J. (2013), Branding personalny i coaching jako techniki zarządzania marką jednostek administracji publicznej, „Coaching Review”, nr 1.
Kotras M. (2008), Obrazy przywództwa politycznego na poziomie regionalnym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 33.
Legutko-Kobus P. (2011), Rola lidera lokalnego w rozwoju gminy, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace / Szkoła Główna Handlowa”, nr 2.
Leszczuk-Fiedziukiewicz A. (2010), Strategie ocieplania i kontrolowania wizerunku polityka na przykładzie prezydenckiej kampanii wyborczej 2010 r, „Studia Politologiczne”, vol. 19.
Marciniak E. M. (2013a), Percepcja cech osobowości Jarosław Kaczyńskiego iDonalda Tuska przez ich zwolenników, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne”, vol. 39.
Marciniak E. M. (2013b), Personalizacja zachowań wyborczych w Polsce w kontekście Modelu Zgodności Preferencji Politycznych, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa.
Marciniak E. M. (2013c), Podobieństwo osobowości wyborców i polityków jako czynnik poparcia wyborczego, „Annales. Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia”, vol. 20, nr 2.
Marsh M. (2007), Candidates or parties? Objects o f electoral choice in Ireland, „Party Politics”, nr 13.
Michałowski S. (2008), Uwarunkowania pełnienia ról przywódczych w samorządzie terytorialnym, w: Przywództwo lokalne a kształtowanie demokracjipartycypacyjnej, red. S. Michałowski, K. Kuć-Czajkowska, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Miluska J. (2009), „Wielka Piątka” a preferencje polityczne, w: Polityka i politycy. Diagnozy - oceny - doświadczenia, red. J. Miluska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Młynarska K. (2011), Zarządzanie wizerunkiem. Proces kreowania wizerunku, „Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae”, nr 1.
Niklewicz K. (2014), Sposób na wyborcę, „Analiza”, Instytut Obywatelski, nr 5.
Oleś P. (2000), Kontrowersje wokół „Wielkiej Piątki”, „Czasopismo Psychologiczne”, t. 6, nr 1-2.
Pawełczyk P., Jankowiak B. (2013), Cechy wizerunku politycznego a emocje w głosowaniu na Bronisława Komorowskiego i Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich w 2010 roku. Raport z badań postaw politycznych studentów, „Przegląd Politologiczny”, nr 2.
Peszyński W. (2011), Kandydat czy partia? W poszukiwaniu determinant zachowań wyborczych elektoratu, „Preferencje Polityczne”, nr 2.
Peszyński W. (2012a), Personalizacja kampanii parlamentarnej w Polsce 2011 roku, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne”, vol. 35.
Peszyński W. (2012b), Personalizacja politycznych preferencji, „Preferencje Polityczne”, nr 3.
Peszyński W. (2013), Prezydencjalizacja zachowań elektoratu w roku „niewyborczym” 2012, „Preferencje Polityczne”, nr 6.
Piasecki A. (2003/2004), Bezpośrednie wybory 2002 r Próba syntezy, „Problemy Humanistyki”, nr 8/9.
Piechota G., Ratajczak R. (2012), Media samorządowe jako narzędzie kreacji wizerunku lokalnego lidera i jego otoczenia, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne”, vol. 34.
Piontek D. (2012), Personalizacja rywalizacji wyborczej w kampanii parlamentarnej, „Rocznik Nauk Społecznych”, t. 4, nr 3.
Potocki P. (2010), Wizerunek przywódcy w systemie totalitarnym, autorytarnym i demokratycznym. Analiza porównawcza, „Economy and Management”, nr 2.
Ptak A. (2010), Ewolucja systemu wyborczego do organów samorządu terytorialnego w Polsce, w: Prawo wyborcze i wybory. Doświadczenia dwudziestu lat procesów demokratyzacyjnych w Polsce, red. A. Stelmach, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań.
Rahat G., Sheafer T. (2007), Thepersonalization(s) o f politics: Israel 1949-2003, „Political Communication”, vol. 24.
Regulski J. (2010), Samorząd a model państwa, „Infos”, Biuro Analiz Sejmowych, nr 10.
Salamon J. (2012), Wpływ kandydatów na głosowanie podzielone w mieszanych systemach wyborczych, „e-Politikon”, nr 3.
Scheffs Ł. (2010a), Lider polityczny w totalitarnym i demokratycznym systemie politycznym. Pozorna opozycja?, „Refleksje”, nr 2.
Scheffs Ł. (2010b), Polska wideopolityka w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku, w: Wybory do Parlamentu Europejskiego. Media i marketing polityczny, red. M. Jeziński, W. Peszyński, A. Seklecka, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Scheffs Ł. (2012), Proces personalizacji polityki, w: Komunikowanie społeczne w badaniach młodych naukowców, red. J. Karwat, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu, Poznań.
Scheffs Ł. (2015a), Personalizacja polityki w świetle wyników badania opinii publicznej. Przegląd wybranych badań (w druku).
Scheffs Ł. (2015b), Socjotechniczne aspekty personalizacja polityki (w druku).
Sielski J. (2012), Przywódcy i liderzy samorządowi (lokalni), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”, wydanie specjalne.
Skiba L. (2010), Rządzić państwem. Centrum decyzyjne rządu w wybranych krajach europejskich, Instytut Sobieskiego, Warszawa.
Skrzypiński D. (2011), Marketing w lokalnych kampaniach wyborczych: faktyczne czy deklarowane działania liderów, w: Profesjonalizacja i mediatyzacja kampanii politycznych w Polsce, red. K. Churska-Nowak, S. Drobczyński, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, Poznań.
Społeczny wizerunek premiera Włodzimierza Cimoszewicza (1996), Komunikat z badań, BS/77/76/96, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa, http://badanie.cbos.pl/details.asp?q=a1&id=1581, 21.04.2012.
Strus W., Cieciuch J. (2014), Poza wielką piątkę -przegląd nowych modeli struktury osobowości, „Polskie Forum Psychologiczne”, t. 19, nr 1.
Strus W., Cieciuch J., Rowiński T. (2011), Kołowy model struktury cech osobowości w ujęciu Lewisa Goldberga, „Studia Psychologica”, nr 11.
Swianiewicz P., Klimska U. (2003), Kto rządzi gminą i jak? Lokalni liderzy polityczni w teorii i praktyce samorządów w Polsce, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 4.
Szarota P. (2008), Wielka piątka - stare problemy, nowe wątpliwości, „Roczniki Psychologiczne”, t. 11, nr 1.
Tomczak Ł. (2011), Przywódcy polskich partii politycznych, „Preferencje Polityczne”, nr 2.
Turska-Kawa A. (2011), Osobowościowe predykatory zachowań wyborczych. Rozważania w kontekście modelu „wielkiej piątki”, „Preferencje Polityczne”, nr 2.
Turska-Kawa A. (2013a), Tradycyjne i współczesne podejścia do procesu wyłaniania się przywództwa politycznego, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne”, vol. 38.
Turska-Kawa A. (2013b), Przywództwo polityczne jako wynik wzajemnej relacji między przywódcą a jego zwolennikami, „Forum Politologiczne”, t. 15.
Urban M. (2001), Mechanizm legitymizacji przywódców politycznych w świetle teorii i praktyki marketingu politycznego, „Studia Politologiczne”, vol. 5.
Ustawa z dnia 20 czerwca 2002 roku o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, Dz. U. 2002, Nr 113, poz. 984 z późn. zm.
Zaręba A. (2012), Wizerunek liderów partii politycznych na przykładzie kampanii parlamentarnej w 2011 roku, „Roczniki Nauk Społecznych”, t. 4, nr 3.
Żukiewicz P. (2012), O komunikacji w procesie przywództwa politycznego, „Lingua ac Communitas”, vol. 22.
Licencja