Słowa kluczowe
konsument
Inspekcja Handlowa
polityka konsumencka
prawa konsumenta
Stowarzyszenie Konsumentów Polskich
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł oparty został na analizie aktów prawa krajowego i unijnego, dokumentów oraz literatury przedmiotu i ma na celu przedstawienie edukacji i informacji w polityce konsumenckiej w Polsce. Ochrona praw konsumentów w aspekcie informacyjnoedukacyjnym ukazana została jako nadrzędny cel strategii polityki konsumenckiej Unii Europejskiej oraz rządowych programów polityki konsumenckiej w Polsce. Analizie poddano wybrane aspekty polityki edukacyjnej i informacyjnej rządu, zawarte w „Strategii polityki konsumenckiej na lata 2014–2018”. W kontekście instytucjonalnym omówiono kompetencje poszczególnych podmiotów ochrony praw konsumenta w zakresie edukacji i informacji w Polsce. Wskazano ponadto na tożsamość konsumenckiej informacyjno-edukacyjnej polityki krajowej z unijną.
Bibliografia
Consumer Policy Toolkit (2010), OECD, Paris.
Council Directive 79/112/EEC of 18 December 1978 on the approximation of the laws of the Member States relating to the labelling, presentation and advertising of foodstuffs for sale to the ultimate consumer, O. J. L 33/1, 08.02.1979.
Council Directive 87/102/EEC of 22 December 1986 for the approximation of the laws, regulations and administrative provisions of the Member States concerning consumer credit, O. J. L 42, 12.02.1987.
Council Directive 90/496 EEC of 24 September 1990 on nutrition labelling for foodstuffs, O. J. L 276/40, 06.10.1990.
Council Directive 79/581/EEC of 19 June 1979 on consumer protection In the indication of the process of foodstuffs, O. J. L 16/19, 26.06.1979.
Council Directive 88/314/EEC of 7 June 1988 on consumer protection in the indication of the process of non-food products, O. J. L 142/19, 09.06.1988.
Council Resolution 93/C 110/01 of 5 April 1993 on future action on the labelling of products In the interest of the consumer, O. J. C 110/1, 20.04.1993.
Departamenty, https://www.uokik.gov.pl/departamenty_uokik.php#faq533, 23.07.2018.
Directive 2005/29/EC of the European Parliament and of the Council of 11 May 2005 concerning unfair business-to-consumer commercial practices in the internal market, O. J. L 149, 11.06.2005.
Dutkiewicz J. (1998), Stan świadomości konsumentów polskich na podstawie doświadczeń wynikających z poradnictwa prawnego Federacji Konsumentów, in: Socjoekonomiczna i prawna sytuacja konsumentów w Polsce w obliczu integracji z Unią Europejską, eds. K. Gutkowska, I. Ozimek, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Eichler A. (1996), Komentarz do Dyrektywy 112/79/EEC, in: Harmonizacja polskiego prawa z regułami Unii Europejskiej. Ustawodawstwo konsumenckie w Unii Europejskiej, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich Warszawa, vol. VI.
Grzybowski S. (1974), System prawa cywilnego. Część ogólna, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wrocław, vol. I.
Konsumentów portret własny – raport z badań (2007), Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa.
Kirstein A. (2006), Rola rzecznika konsumentów w kształtowaniu świadomości konsumenckiej – refleksje praktyka, in: Edukacja konsumencka. Cele, instrumenty, dobre praktyki, ed. A. Lewicka Strzałecka, Warszawa.
Łętowska E. (2004), Europejskie prawo umów konsumenckich, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Łuczak A., Odziemczyk T. (2006), Działania edukacyjne Stowarzyszenia Konsumentów Polskich, in: Edukacja konsumencka. Cele, instrumenty, dobre praktyki, ed. A. Lewicka-Strzałecka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa.
Nowińska E., Vall M. (2000), Wybór przepisów z zakresu prawa konsumenckiego, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Niepokulczycka M. (1993), Polityka konsumencka i ochrona interesów konsumentów, Federacja Konsumentów, Warszawa.
Niepokulczycka M. (2003), Rola organizacji pozarządowych w edukowaniu młodych konsumentów, in: Świadomość konsumencka i ochrona konsumentów doświadczenia francuskie, fińskie a polskie perspektywy. Wystąpienia zarejestrowane podczas konferencji międzynarodowej zorganizowanej w Warszawie w dniach 23 i 24 maja 2002 r., eds. P. Maghin, J. Małaszko, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa.
Niepokulczycki J., Zborowska W. (1993), Polityka konsumencka w Polsce jako niezbędny warunek dostosowań do Wspólnot Europejskich, Real Press, Warszawa.
Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu współdziałania organów Inspekcji Handlowej z powiatowym (miejskim) rzecznikiem konsumentów, organami administracji rządowej i samorządowej, organami kontroli oraz organizacjami pozarządowymi reprezentującymi interesy konsumentów, Dz. U. 2018, poz. 1072.
Ozimek I. (1999), Co polscy konsumenci wiedzą o swoich prawach, “Biuletyn Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów”, no. 23.
Polityka konsumencka na lata 2014–2018, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa 2014.
Regulation (EU) No 254/2014 of the European Parliament and of the Council of 26 February 2014 on a multiannual consumer programme for the years 2014–20 and repealing Decision No 1926/2006/EC, O.J. 84/42, 20.03.2014.
Resolution of the Council and the Ministers for Education, meeting within the Council, of 9 June 1986, on consumer education in primary and secondary schools, O. J. C 184, 23.07.1986.
Rokicka G. (2003), Robimy dużo, chcemy robić więcej, “Biuletyn Inspekcji Handlowej”, no. 3.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 15 lipca 1994 r. w sprawie znakowania środków spożywczych, używek i substancji dodatkowych dozwolonych, przeznaczonych do obrotu, Dz. U. 1994, Nr 86, poz. 402 z późn. zm.
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 lutego 1997 r. w sprawie nadania statutu Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Dz. U. 1997, Nr 12, poz. 66.
Rozporządzenie Rady Ministrów dnia 19 października 1999 roku w sprawie zasad współpracy organów Inspekcji Handlowej z powiatowym (miejskim) rzecznikiem konsumentów, a także z innymi organami administracji publicznej i instytucjami kontrolnymi, w tym organizacjami pozarządowymi, działającymi w zakresie ochrony interesów konsumentów, Dz. U. 1999, Nr 87, poz. 969.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej
kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, Dz. U. 2017, poz. 356.
Statut Federacji Konsumentów, http://www.federacja-konsumentow.org.pl/, 23.07.2018.
Statut Stowarzyszenia Konsumentów Polskich, http://www.skp.pl/index.php/statutskp, 21.07.2018.
Streżyńska A. (2000), Ochrona konsumentów w Unii Europejskiej i Polsce, Elipsa, Warszawa.
Treaty on European Union, O. J. C 191, 29.07.1992.
Treaty of Amsterdam amending the Treaty on European Union, the Treaties establishing the European Communities and certain related acts, O. J. C 340, 10.11.1997.
Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską, z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami, z drugiej strony, sporządzony w Brukseli dnia 16 grudnia 1991 r., Dz. U. 1994, Nr 11, poz. 38.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz. U. 1964, Nr 16, poz. 93 z późn. zm.
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, Dz. U. 2001, Nr 79, poz. 855 z późn. zm.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Dz. U. 1991, Nr 95, poz. 425 z późn. zm.
Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim, Dz. U. 1999, Nr 90, poz. 999 z późn. zm.
Ustawa z dnia z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej, Dz. U. 2001, Nr 4, poz. 25 z późn. zm.
Ustawa z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, Dz. U. 2001, Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.
Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, Dz. U. 2000, Nr 22, poz. 271 z późn. zm.
Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, Dz. U. Nr 171, poz. 1206.
Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, Dz. U. 2007, Nr 331, poz. 50 z późn. zm.
Ustaborowicz-Jakimowicz L. Komentarz do Dyrektywy 112/79/EEC, in: Harmonizacja polskiego prawa z regułami Unii Europejskiej. Ustawodawstwo konsumenckie w Unii Europejskiej, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, Warszawa, vol. VI.
Wymysłowski S. (2006), Poradnictwo prawne jako forma edukacji konsumenckiej Federacji Konsumentów, Polskich, in: Edukacja konsumencka. Cele, instrumenty, dobre praktyki, ed. A. Lewicka Strzałecka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa.
lat (2000), Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa.
Licencja