Słowa kluczowe
technologia reprodukcyjna
sztuczne zapłodnienie
oferowanie jaja
zastępcze macierzyństwo
Jak cytować
Abstrakt
Sztuczne technologie reprodukcyjne, np. dostarczanie spermy czy jajeczka, zapłodnienie in vitro i zastępcze macierzyństwo, oddalają rodzinę od jej biologicznych zadań. Techniki te umożliwiają i promują współczesne trendy społeczne, które prowadzą do oddzielenia rodziny od jej biologicznych podstaw. W związku z tym może wydawać się, że rodzina powstaje na mocy aktu woli dojrzałego człowieka, nieuwzględniającego biologii. Niniejszy artykuł rozważa trzy najnowsze filmy dokumentalne wykonane przez amerykańskie Centrum Bioetyki i Kultury, na które składają się wywiady z dziećmi zrodzonymi z ofiarowanej spermy oraz z kobietami, które dostarczały jaja i podjęły zastępcze macierzyństwo. Celem artykułu jest ukazanie, w jakim stopniu biologiczne po- jęcie rodzicielstwa jest podważane przez te technologie, a także zaprezentowanie ich etycznych oraz antropologicznych konsekwencji. Autor kończy swój wywód, zaznaczając, że wspomniane technologie umożliwiają także osobom wolnym i homoseksualistom „posiadanie" dzieci oraz ostrzegając, że potencjalnymi i rzeczywistymi zgubnymi skutkami takich zachowań będzie spełnianie przez dzieci zachcianek dorosłych.
Bibliografia
Cahill L., Between the Sexes: Foundations for a Christian Ethics of Sexuality, Philadelphia: Fortress, 1985. ISBN 0-8006-183-43.
Congregation for the Doctrine of the Faith, "Instruction on Respect for Human Life in Its Origin and on the Dignity of Procreation [Donum vitae]." [dost?p 17 lipca 2014]. Dost?pny w internecie: http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/doc uments/rc_con_cfaith_doc_19870222_respect-for-human-life_en.html
Daly C., Morals, Law, and Life, Chicago: Scepter, 1966. LCCN 66021148.
Day M., Italy Drops Ban on Infertile Couples Using Donated Sperm or Eggs, "BMJ." [dost?p 16 lipca 2014]. Dost?pny w internecie: http://www.bmj.com/content/348/ bmj.g2722
de Melo-Martin I., The Ethics of Anonymous Gamete Donation: Is There a Right to Know One's Genetic Origins?, "Hastings Center Report" marzec 2014, R. 44, z. 2, s. 28-35.
Dokoupil T., The Coffee Shop Baby, "U.S. News and World Report" 10-17 października 2011, s. 44-48.
Dollar E., Eggsploitation's Bad Science, [dost?p 19 stycznia 2014]. Dost?pny w internecie: http://www.patheos.com/blogs/ellenpainterdollar/2012/01/eggsploitations-bad-s cience
Dollar E., Fertility Treatment Might Cause Ovarian Cancer (But Your Doctor Is Unlikely To Tell You That). [dost?p 19 stycznia 2014]. Dost?pny w internecie: http://www.pat heos.com/blogs/ellenpainterdollar/2012/01/fertility-treatment-might-cause-ovarian-can- cer-but-your-doctor-is-unlikely-to-tell-you-that
Flynn E., Human Fertilization In Vitro: A Catholic Moral Perspective, Lanham: Univer- sity Press of America, 1984. ISBN 0819138207
Głodek J., Nagie forum. Religia w amerykańskiej przestrzeni publicznej według Richarda Johna Neuhausa, Poznań: W drodze, 2014. ISBN 978-83-707033-909-8
Grondelski J., "Coffee-Shop Babies" and Humane Procreation, "National Catholic Regi- ster". 10 listopada 2011. [dost?p 19 stycznia 2014]. Dost?pny w internecie: http:// www.ncregister.com/daily-news/coffee-shop-babies-and-humane-procreation
Grondelski J., Divorce in America. Reflections on the "National Marriage Project", "Forum Teologiczne" 2012, R. 13, s. 139-153.
Grondelski J., Nature and Natural Law in the Pre-Pontifical Thought of John Paul II, "Angelicum" 1995, R. 72, ss. 519-539.
Grondelski J., Slouching Towards Gehenna: The Kermit Gosnell Trial and Infanticide, w: Sztuka i realizm. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu urodzin i pracy naukowej na KUL Profesora Henryka Kieresia, Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II/Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2014, s. 677-689. ISBN 978-83--60144-67-1
Keane P., Sexual Morality: A Catholic Perspective, New York, Paulist, 1977. ISBN 0809120704
Kośnik A. et al., Human Sexuality: New Directions in American Catholic Thought, New York: Paulist, 1977. ISBN 0809102234
Kuebelbeck A., Davis D., A Gift of Life: Continuing Your Pregnancy When Your Baby's Life Is Expected To Be Brief, Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2011. ISBN 9780801897627
Lahl J. et al., Anonymous Father's Day, [Film]. Pleasant Hill: Center for Bioethics and Culture, 2011. 43 min. ISBN 978-0-615-56872-0
Lahl J. et al., Breeders: A Subclass of Women, [Film]. Pleasant Hill: Center for Bioethics and Culture, 2014. 52 min. ISBN 978-0-692-24912-3
Lahl J. et al., Eggsploitation, [Film]. Pleasant Hill: Center for Bioethics and Culture, 2010- 13. 42 min. ISBN 978-0-615-36964-8
May W. et al., Catholic Sexual Ethics: A Summary, Explanation, and Defense, Hunting- ton: Our Sunday Visitor Press, 19982. ISBN 0879739525
May W., Human Existence, Medicine, and Ethics: Reflections on Human Life, Chicago: Franciscan Herald Press, 1977. ISBN 0819906778
Neuhaus R., The Naked Public Square: Religion and Democracy in America, Grand Rapids: Eerdmans, 1984. ISBN 0802800807
O'Leary N., Italian Court Overturns Divisive Ban on Donor Sperm, Eggs, [dost?p 16 lip- ca 2014]. Dost?pny w internecie: http://www.reuters.com/article/2014/04/09/us-italy- fertility-idUSBREA381BG20140409
Pius XII, Allocution to the Italian Catholic Union of Midwives, "Acta Apostolicae Sedis" 1951, R. 43, s. 835-854.
Salzman T., Lawler M., Sexual Ethics: A Theological Introduction, Washington: Georgetown University Press, 2012. ISBN 9781589019133
Salzman T., Lawler M., The Sexual Person: Towards a Renewed Catholic Anthropology, Washington: Georgetown University Press, 2008. ISBN 9781589012080
Santayana G., The Life of Reason. Reason in Society, New York: Dover, n.d. [dost?p 15 stycznia 2014]. Dost?pny w internecie: http://www.gutenberg.org/files/15000/ 15000-h/vol2.html#CHAPTER_II
Shannon T., Cahill L., Religion and Artificial Reproduction, New York: Crossroad, 1988. ISBN 0824508602
Stawrowski Z., The Clash of Civilizations or Civil War, Kraków: Instytut Myśli Józefa Tischnera, 2013. ISBN 978-83-60911-14-3
Szostek A., Natura, rozum, wolność. Filozoficzna analiza koncepcji twórczego rozumu we współczesnej teologii moralnej, Lublin: Fundacja Jana Pawła II KUL, 1990. ISBN 8322801378
Volk S., Gosnell's Babies: Inside the Mind of America's Most Notorious Abortion Doctor, Philadelphia: Metro Corporation, 2013. E-Book. ASIN B00FE0QRFS
Wallerstein J., Second Chances: Men, Women, and Children a Decade after Divorce, New York: Ticknor and Fields, 1989. ISBN 0899196489
Wallerstein J., Surviving the Breakup: How Children and Parents Cope with Divorce, New York: Basic Books, 1980. ISBN 0465083412
Wojtyła K., Osoba i czyn, Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 1969.
Wojtyła K., Osoba ludzka a prawo naturalne, „Roczniki Filozoficzne" 1970, R. 18, z. 2, s. 53-59. ISSN 0035-7685
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia i Moralność są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia i Moralność udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w Teologii i Moralności pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).