Abstrakt
Artykuł opisuje jedno z najciekawszych zjawisk w dziejach misji – powstanie i rozwój stowarzyszeń misyjnych, na przełomie XVIII i XIX w. Początek tej historii był skromny i wiązał się z doświadczeniem prostego szewca, który został pastorem baptystycznym i misjonarzem w Indiach. Jednak wkrótce jego doświadczenie zostało przejęte przez wszystkie Kościoły wywodzące się z reformacji. Cechą charakterystyczną tego procesu była spontaniczność w tworzeniu stowarzyszeń, których celem było głoszenie Ewangelii w krajach zamorskich. Dla świata protestanckiego była to nowość, gdyż w pierwszym i drugim wieku po dokonaniach Lutra i Kalwina jego zaangażowanie misyjne było niewielkie. W relatywnie krótkim czasie stowarzyszenia zdołały wytworzyć własne dyrektywy duszpasterskie, a ich członkowie na misjach zaangażowali się także w projekty społeczne i edukacyjne, ściśle związane z działalnością misyjną. W artykule ukazano także pewne ograniczenia, które były związane z działalnością stowarzyszeń misyjnych.
Bibliografia
Aughton P., Endeavour: The Story of Captain Cook’s First Great Epic Voyage, London: Cassell & Co., 2002.
Baptist Confession of Faith, ed. W.L. Lumpkin, Valley Forge, PA: Judson Press, 1969.
Bevans S.B., Schroeder R.P., Constant in Context. A Theology of Mission for Today, Quezon City and Bangalore: Claretian Publications, 2004.
Bosch D.J., Transforming Mission. Paradigm Shifts in Theology of Mission, Maryknoll: Orbis Book, 2011 [1st edition 1991].
Carey W., An Enquiry, into the Obligations of Christians, to Use Means for the Conversion of the Heathens, London: The Carey Kingsgate Press Limited (new facsimile edition), 1961.
Cook J., The Journals, ed. P. Edwards, London: Penguin Books, 2003.
Cook J., A Voyage Round the World, ed. G. Forster, vol. 1-2, University of Hawaii Press, 2000 (published first 1777 as: A Voyage round the World in His Britannic Majesty’s Sloop Resolution, Commanded by Capt. James Cook, during the Years, 1772, 3, 4, and 5).
George T., Faithful Witness: The Life of William Carey, Birmingham: New Hope Publishers 1991 (2nd ed. Christian History Institute, 1998).
Glenn Hinson E., William Carey and Ecumenical Pragmatism, “Journal of Ecumenical Studies” 17.2 (1980), p. 73-83.
Hough R., Captain James Cook: A Biography, London: Hodder & Stoughton, 1994.
Kopf D., British Orientalism and the Bengal Renaissance, Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 1969.
Kumar Chatterjee S., Hannah Marshman, The first woman missionary in India, Hooghly 2006.
Neil S., A History of Christian Missions, New York: Viking Press, 1994.
Payne E.A., Introduction, in: W. Carey, An Enquiry, into the Obligations of Christians, to Use Means for the Conversion of the Heathens, London: The Carey Kingsgate Press Limited (new facsimile edition), 1961, p. I-XX.
Pennington B.K., Was Hinduism Invented? Britons, Indians, and the Colonial Construction of Religion, Oxford: Oxford University Press, 2005.
Pennington E., The SPG Anniversary Sermons 1702-1783, n.p., n.d.
Porter A., Religion Versus Empire? British Protestant Missionaries and Overseas Expansion, 1700-1914, Manchester: Manchester University Press, 2004.
Potts E.D., British Baptist Missionaries in India 1793-1837, Cambridge: Cambridge University Press, 1967.
Robert D., American Women in Mission: A Social History of Their Thought and Practice, Macon, GA: Mercer University Press, 1996.
Robson J., The Captain Cook Encyclopedia, Random House Australia, 2004.
Rouse R., William Carey’s ‘Pleasing Dream’, “The International Review of Missions” 38(1949), p. 181-192.
Singh B., The First Protestant Missionary to India: Bartholomaeus Ziegenbalg (1683-1710), New Delhi: Oxford University Press, 1999.
Smith A.C., The Serampore Mission Enterprise, Bangalore: Centre for Contemporary Christianity, 2006.
Stanley B., The History of the Baptist Missionary Society 1792-1992, Edinburgh: T & T Clark, 1992.
Stewart K.J., Restoring the Reformation. British Evangelicals and the Francophone ‘Réveil’ 1816-1849, [Studies in Evangelical History and Thought], Carlisle: Paternoster, 2007.
The Church Mission Society and World Christianity 1799-1999, ed. K. Ward and B. Stanley, Grand Rapids MI: William B. Eerdmans Publishing Company, 2000.
Thomas N., The Extraordinary Voyages of Captain James Cook, New York: Walker & Co., 2003.
To Advance the Gospel: Selections from the writings of Rufus Anderson, ed. R. Pierce Beaver, Grand Rapids: Eerdmans, 1967.
Walls A.F., The Cross-cultural Process in Christian History, Maryknoll: Orbis Books, 2002.
Walls A.F., The Missionary Movement in Christian History. Studies in the Transmission of Faith, Maryknoll: Orbis Book, 1996.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Roberto Catalano
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
PRACE PUBLIKOWANE W CZASOPIŚMIE DOSTĘPNE SĄ NA LICENCJI CREATIVE COMMONS:
Przed 2006 do wszystkich tekstów opublikowanych prawa autorskie są zastrzeżone.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Annales Missiologici Posnanienses są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów ze zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Annales Missiologici Posnanienses udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) oraz zezwalają na sublicencje na tych samych warunkach.
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2021 roku w Annales Missiologici Posnanienses pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- użycie niekomercyjne – nie należy wykorzystywać utworu do celów komercyjnych;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w latach 2006-2020 w Annales Missiologici Posnanienses pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).