Słowa kluczowe
national identity
Albrecht Meydenbauer
business resources
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 339
Liczba pobrań: 284
Abstrakt
A standard belief as regards the conservation of architectural monuments in the 19thcentury is that the very idea of conservation was commonly accepted, while the monuments of the past were used to promote national identity. On the other hand, photography is also commonly considered a technology that was naturally predisposed to popularize those monuments and/or appropriate them as symbols. For those reasons, the photogrammetric documentation of some buildings from the region of Poznań, made by Albrecht Meydenbauer commissioned to do it by the Prussian government, could be classified as combination of conservation and nationalism, “typical” of the late 19thcentury. However, the author proposes another interpretation and claims that such events were not necessarily “realizations” of “widespread” ideas of identity building. Referring to the generative model of identity building developed by Friedrik Barth, she analyzes how specific situations and meanings were gradually generated through the interaction of actors who attempted to reach their goals and values by available means. The introduction and popularization of Meydenbauer’s invention is presented in the paper with reference to Bruno Latour’s research on the development and implementation of innovations in science. In such a context, photogrammetry turns out to have been a result of seeking support by business, i.e. the mobilization of resources, while the national discourse was used for that purpose as one of the available means.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Akta dotyczące budowy nowego kościoła NMP w Inowrocławiu [1884–1905], Akta Miasta Inowro-cławia, Archiwum Państwowe w Bydgoszczy Oddział w Inowrocławiu (dalej APBOI), sygn. 52/127
Akta dotyczące budowli z funduszu rządowego [1883–1908], w: Akta Miasta Strzelna, APBOI, sygn. 200
Odbitki z negatywów Albrechta Meydenbauera, wykonane przez Königliche Preussische Messbild-Anstalt w Berlinie w 1906 roku, przechowywane w Pracowni Zbiorów Fotograficznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, nr 530 (14.6), 531 (14.7), 532 (14.8), 534 (14.5)
Źródła drukowane
[Meydenbauer A.], Die Photogrammetrie, „Wochenblatt Architekten-Vereins zu Berlin” 1867, 1(49), s. 471–472
[Meydenbauer A.], Die Messbildkunst und das Denkmäler-Archiv, „Centralblatt der Bauverwaltung” 1888, 8(45), s. 482–483
Meydenbauer A., Ein deutsches Denkmäler-Archiv (Monumenta Germaniae), „Deutsche Bauzeitung” 1894, 28(102/103), s. 629–631
[Meydenbauer A.], Aufnahmen von Bauwerken nach dem Messbild-Verfahren, „Centralblatt der Bau-verwaltung” 1895, 15(14A), s. 149–152
Sprawozdanie z czynności Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego od stycznia 1865 do lipca 1866, w: „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 1866, 4, s. 553–558
Stenographische Berichte über die Verhandlungen des Preußischen Hauses der Abgeordne-ten/1883/84,2
Stenographische Berichte über die Verhandlungen des Preußischen Hauses der Abgeordneten/1885,2
Strelno, Prokopiuskapelle. Jnowrazlaw, Marienkirche. Posen, Rathaus & Kapelle, album fotografii wydany przez Königliche Preussische Messbild-Anstalt w Berlinie [b.d.w.], przechowywany w Muzeum Historii Miasta Poznania, sygn. D. 1580/1–28
Gazety
„Dziennik Poznański” 5 marca 1885
„Kurier Poznański” 10 lutego 1884
„Kurier Poznański” 17 sierpnia 1887
„Posener Zeitung” 13 sierpnia 1887
„Posener Zeitung” 15 sierpnia 1887
„Posener Zeitung” 16 sierpnia 1887
„Thorner Zeitung” 7 sierpnia 1887
Opracowania
Afeltowicz Ł., Laboratoria w działaniu. Innowacja technologiczna w świetle antropologii nauki, War-szawa 2011
Albertz J., Albrecht Meydenbauer – Pioneer of photogrammetric documentation of the cultural herit-age, w: Surveying and Documentation of Historic Buildings, Monuments, Sites: Traditional and Modern Methods. Proceedings of the XVIII International Symposium of CIPA 2001, Potsdam (Germany), September 18-21, 2001, red. J. Albertz, ICOMOS, UNESCO, ISPRS, Berlin 2002, s. 19–25
Barth F., “Models” reconsidered, w: idem, Process and form in social life. Selected essays of Fredrik Barth, t. 1, London 1981, s. 76–104
Barth F., A Personal View of Present Tasks and Priorities in Cultural and Social Anthropology, w: Assesing Cultural Anthropology, red. R. Borowsky, New York 1994, s. 349–361
Barth F., W stronę pełniejszego opisu i głębszej analizy zjawisk kulturowych, tłum. A. Bereza, w: Ba-danie kultury. Kontynuacje, red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2004, s. 180–192
Bredekamp H., Labuda A.S., Od Grimma do Pindera. Zinstytucjonalizowana historia sztuki na Uniwersytecie Berlińskim 1873–1945, w: Labuda A.S., Z dziejów historii sztuki. Polska, Niemcy, Eu-ropa, Poznań 2016, s. 183–214
Danielewski M., Reliefy z murów kościoła Panny Marii w Inowrocławiu, „Roczniki Historyczne” 2011, 76, s. 7–34
Danielewski M., Romańskie zabytki architektury sakralnej Inowrocławia i Strzelna w świetle fotografii Meydenlendera z 1887 roku, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne” 2012, 98, s. 27–50
Danielewski M., Fotografie z 1887 roku jako źródło ikonograficzne badań nad romańską architekturą sakralną Strzelna, w: Z dziejów pogranicza kujawsko-wielkopolskiego, t. 3, red. D. Karczewski, M. Wilczek-Karczewska, Strzelno–Kruszwica 2015, s. 105–120
Das Preußische Kultusministerium als Staatsbehörde und gesellschaftliche Agentur (1817–1934), t. 1.1: Die Behörde und ihr höheres Personal. Darstellung, red. W. Neugebauer, Berlin 2009
Dehn-Rotfelser H., Lotz W., Die Baudenkmäler im Regierungsbezirk Cassel, t. 1, Cassel 1870
Finanzierung des Kulturstaats in Preussen seit 1800, red. R. Zilch, Berlin–München–Boston 2014
Grimm A., Meydenbauer A., 120 Jahre Photogrammetrie in Deutschland. Tagebuch von Albrecht Meydenbauer, dem Nestor des Messbild-Verfahrens, veröffentlicht aus Anlass des Jubiläums 1858/1978, red. A. Grimm, Oldenburg 1978
Knapp H., Das Schloss Marienburg in Preussen. Quellen und Materialien zur Baugeschichte nach 1456, Lüneburg 1990
König W., Technical education and industrial performance in Germany. A triumph of heterogeneity, w: Education, Technology and Industrial Performance in Europe, 1850–1939, red. R. Fox, A. Guagnini, Cambridge 1993, s. 65–88
Labuda A.S., „...eine von sinnvollen Zweckgefühlen erfüllte, herbe und großartige Kolonialkunst...”. Europa Środkowo-Wschodnia w dyskursie historii sztuki, w: idem, Z dziejów historii sztuki. Polska, Niemcy, Europa, Poznań 2016, s. 39–68
Latour B., Krwiobieg nauki. Przykład naukowej inteligencji Joliota, w: idem, Nadzieja Pandory, tłum. K. Abriszewski, A. Derra, M. Smoczyński, M. Wróblewski, M. Zuber, Toruń 2013, s. 113–148
Lütsch H., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien, Bd. II, Die Landkreise des Reg.-Bezirks Breslau, Breslau 1889, s. 546–549
Łepkowski J., O zabytkach Kruszwicy, Gniezna i Krakowa oraz Trzemeszna, Rogoźna, Kcyni, Dobies-zewka, Gołańczy, Żnina, Gąsawy, Pakości, Kościelca, Inowrocławia, Strzelna i Mogilna, Kraków 1866
Martini A., Manuale di metrologia, Turin 1883
Meinecke A., Geschichte der preußischen Denkmalpflege 1815 bis 1860, Berlin 2013
Meyer R., Albrecht Meydenbauer. Baukunst in historischen Fotografien, Leipzig 1985
Mrugalska-Banaszak M., Jeden dzień z ratuszem w tle. Poznań 13 sierpnia 1887, Poznań 2004
Pospieszna B., Archiwum fotograficzne malborskiego zarządu odbudowy zamku (1882–1920), w: Pra-eterita posteritati. Studia z historii sztuki i kultury ofiarowane Maciejowi Kilarskiemu, red. M. Mierzwiński, Malbork 2001, s. 359–382
Ragey L., The Work of Laussedat and Education in Photogrammetry at the National School of Arts and Crafts, Paris, „Photogrammetric Engineering” 1952, 1(18), s. 21–26
Rausch H., Kulturfigur und Nation. Öffentliche Denkmäler in Paris, Berlin und London, 1848–1914, Oldenburg 2006
Rürup R., Die Technische Universität Berlin 1879–1979.
Grundzüge und Probleme ihrer Geschichte, w: Wissenschaft und Gesellschaft. Beiträge zur Geschichte der Technische Universität Berlin 1879–1979, red. R. Rürup, Berlin1979, s. 3–47
Sachsse R., Vogel, Hermann Wilhelm (1834–1898). German inventor, photographer, w: Encyclopedia of nineteenth-century photography, red. J. Hannavy, New York 2008, s. 1455–1456
Sady W., Spór o racjonalność naukową. Od Poincarégo do Laudana, Toruń 2013
Scheffers G., Lehrbuch der Darstellenden Geometrie in zwei Bänden, t. 2, Berlin 1920
Schwebel O., Die Sagen der Hohenzollern, wyd. 2, poszerz., Berlin 1886
Shapin S., The house of experiment in seventeenth-century England, „Isis” 1987, 3(79), s. 373–404
Speitkamp W., Die Verwaltung der Geschichte. Denkmalpflege und Staat in Deutschland 1871–1933, Göttingen 1996
Swenson A., „Heritage”, „Patrimoine” und „Kulturerbe”. Eine vergleichende historische Semantik, w: Prädikat „Heritage”. Wertschöpfungen aus kulturellen Ressourcen, red. R. Bendix, D. Hem-me, M. Tauschek, Münster 2007, s. 53–74
Treue W., Wirtschafts- und Technikgeschichte Preussens, Berlin–New York 1984
Licencja
Prawo autorskie regulowane jest oświadczeniem autora przygotowanym przez Wydawnictwo Naukowe UAM a od nr XXVIII także umową licencyjną na publikację online zawartą pomiędzy Autorem i Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza. Autorzy ponoszą odpowiedzialność za oryginalność zamieszczanego materiału tekstowego oraz regulację praw autorskich dotyczących materiałów ilustracyjnych. W przypadku, gdy materiały pochodzą od redakcji – odpowiedzialność ponosi redakcja czasopisma.
Ten utwór dostepny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.