Abstrakt
W artykule skoncentrowano się na nowo powstających słowach w języku czeskim (patrz neologizmy i neosemantyzmy). Podano przyczyny powstawania takich leksemów oraz zwrócono wybiórczo uwagę na ich znaczenie. Przywołano parę przykładów tworzenia nowych tworów leksykalnych i słowotwórczych oraz wyszczególniono także problematyczne połączenia językowe z punktu widzenia poprawności politycznej. Skupiono się na nowych zrostach leksykalnych głównie z przedrostkiem korona-, ale także przywoływano słowa profilujące inne artefakty lub czynności: czes. rouška – pol. maseczka, czes. distanční vzdělávání/výuka – pol. nauczanie zdalne, czes. společenský odestup/rozestup – pol. dystans społeczny, czes. eRecept – pol. e-recepta. itp. Niektóre z tych nowo powstałych nazw przeżywają prawdziwy renesans ze względu na zdecydowanie większą frekwencję, ponieważ przesunęły się z peryferii w kierunku centrum języka.
Bibliografia
Cierpich-Kozieł Agnieszka, 2020, Koronarzeczywistość – o nowych złoże- niach z członem korona- w dobie pandemii, „Język Polski” (100), nr 4, s. 102–117. Online: https://jezyk-polski.pl/wp-content/uploads/2020/09/Artykuł82-Cierpich-Koziel.pdf.
Janowska Aleksandra, Niewiara Aleksandra, 2001, Szkolny słownik terminów gramatycznych, Katowice: Wydawnictwo Videograf II.
Kraus Jiří a kol., 2007, Nový akademický slovník cizích slov A–Ž, Praha: Academia.
Lotko Edvard, 2003, Slovník lingvistických termínů pro filology, Olomouc: Vydavatelství Univerzita Palackého.
Martincová Olga a kol., 1998, Nová slova v češtině. Slovník neologizmů. Díl 1. Praha: Academia.
Martincová Olga a kol. , 2004, Nová slova v češtině. Slovník neologizmů. Díl 2, Praha: Academia.
Mravinacová Jitka, 2005, Neosémantizmy vzniklé pod vlivem cizího jazyka, [w:] Neologizmy v dnešní češtině, red. O. Martincová, A. Rangelova, J. Světlá, Praha: Vydavatelství Academie věd České republiky, Ústav pro jazyk český, s. 180–186.
Pravidla českého pravopisu, školní vydání včetně dodatku, 1999, Praha: Vydavatelství Ústavu pro jazyk český ČR, Nakladatelství Fortuna.
Rangelova Albena, 2005, Neosémantizmy a neosémantizační procesy, [w:] Neologizmy v dnešní češtině, red. O. Martincová, A. Rangelova, J. Světlá, Praha: Akademie věd České republiky, Ústav pro jazyk český, s. 159–179.
Svobodová Diana, 2009, Aspekty hodnocení cizojazyčných přejímek: mezi mód- ností a standardem, Ostrava: Vydavatelství Ostravské univerzity.
Netografia
file:///C:/Users/DOM/AppData/Local/Temp/Koronak_neni_kamarad.pdf
https://cesky.radio.cz/kovidek-rousicky-rouskomando-koronavirus-obohatil-cestinu-8103372
https://cwid.uw.edu.pl/wplyw-pandemii-koronawirusa-na-jezyk/
https://cestina20.cz/slovnik/ oraz Český národní korpus https://www.korpus.cz/slovo-v-kostce/search/cs/koronavirus
http://www.neologismy.cz/index.php?retezec=korona*&nove_hledani=1&prijimam=1
https://www.novinky.cz/koktejl/clanek/prymulant-ci-domahnij-pandemie-meni-cestinu-40349463
https://program.rozhlas.cz/cestina-za-casu-koronaviru-8180505
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Lubomír HAMPL
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.