Albanian contexts of Kazimierz Mijal’s political activity in 1966–1978 (in documents from Central Committee of Albanian Party of Labour)
Journal cover Balcanica Posnaniensia. Acta et studia, volume 32, year 2025, title Balcanica Posnaniensia. Acta et studia
PDF (Język Polski)

Keywords

Party of Labour of Albania
Anti-revisionism
Communist Party of Poland
Kazimierz Mijal
Maoists
Tirana

How to Cite

Czekalski, T. (2025). Albanian contexts of Kazimierz Mijal’s political activity in 1966–1978 (in documents from Central Committee of Albanian Party of Labour). Balcanica Posnaniensia. Acta Et Studia, 32, 177–194. https://doi.org/10.14746/bp.2025.32.9

Abstract

The article discusses the twelve-year period of political activity of Kazimierz Mijal, leader of the Communist Party of Poland, in Albania, where he stayed after fleeing Poland. In the plans of the Party of Labour of Albania leadership, Mijal's group was seen as a potential factor in destabilizing the political situation in Poland and, at the same time, strengthening the political position of Albanian communists in relation to China. The plans to use Mijal in Albanian political plans ended in failure and the party he led was incapable of effective actions. In 1978 he left Tirana for Beijing, where he continued his cooperation with the Communist Party of China.

https://doi.org/10.14746/bp.2025.32.9
PDF (Język Polski)

References

Archiwum Państwowe w Tiranie (AQSh) - Zespół Komitetu Centralnego Albańskiej Partii Pracy (Fondi 14); Zespół Albańskiego Radia i Telewizji (Fondi 509)

Indoktrinimi komunist përmes kulturës, letërsisë dhe artit (Dokumente historike), t. 2 (1969–1973), red. Beqir Meta, Afrim Krasniqi, Hasan Bello, Tirana 2019.

Pandelejmoni Enriketa, Kera Gentiana, Duka Valentina, Aspekte të historisë së komunizmit në Shqipëri përmes materialeve arkivore dhe burimeve sekondare, Tirana 2020.

Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1974, red. Aleksander Kochański, Mikołaj Mokrzycki-Markowski, Warszawa 2007.

Bagieński Witold, Początki działalności wywiadowczej Departamentu I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w krajach Bloku Wschodniego, „Aparat represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2020, nr. 18, s. 13–55.

Blumi Isa, Hoxha’s class war: the cultural revolution and state reformation, 1961–1971, „East European Quarterly” 1999, t. 33, nr 3, s. 303–326.

Boçi Sonila, Partia e Punës se Shqipërisë në kërkim të nje qendre gravitacioni për grupet marksiste leniniste ne Itali (1963–1966), „Studime historike” 2019, nr 1–2, s. 125–150.

Boriçi Gjon, Problematika shqiptaro-kineze në informacionet e diplomatëve shqiptarë, „Studime historike” 2019, nr 1–2, s. 154.

Dervishi Kastriot, Historia e vërtetë e Partisë së Punës së Shqipërisë, Tirana 2022.

Dziak Waldemar J., Albania między Belgradem, Moskwą i Pekinem, Warszawa 1991.

Dziuba Adam, Wyznawcy Mao Zedonga i Envera Hoxhy. Maoiści w Polsce i w województwie katowickim, „CzasyPismo. O historii Górnego Śląska” 2017, nr 2, s. 163–173.

Eisler Jerzy, Marzec 1968 – geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 1991.

Gasztold-Seń Przemysław, Albańsko-chińska pomoc w rozpowszechnianiu bezdebitowych druków Komunistycznej Partii Polski (Mijala) [w:] Czas bibuły. Mechanizmy-ludzie-idee, red. Roman Wróblewski, t. 2, Wrocław 2013, s. 69–83.

Gasztold Przemysław, Gardiani i Doktrinës: Kazimierz Mijal, Shqipëria dhe Partia Komuniste e Polonisë, „Politikja” 2017, nr 2, s. 150–164.

Gasztold Przemysław, Maoizm nad Wisłą? Działalność Komunistycznej Partii Polski Kazimierza Mijala, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2018, nr 2, s. 290–318.

Gasztold Przemysław, Towarzysze z betonu. Dogmatyzm w PZPR 1980–1990, Warszawa 2019.

Gnoinska Margaret K., Promoting the ‘China Way’ of communism in Poland and beyond during the Sino-Soviet split: the case of Kazimierz Mijal, „Cold War History” 2018, t. 18, nr 3, s. 343–359. DOI: https://doi.org/10.1080/14682745.2017.1362394

Grabski August, Z dziejów lewicy antyrewizjonistycznej w Polsce Ludowej (1964–1965) [w:] Parlamentaryzm, konserwatyzm, nacjonalizm. Sefer jowel. Studia ofiarowane prof. Szymonowi Rudnickiemu, red. Jolanta Żyndul, Warszawa 2010, s. 70–90.

Kaloci Dashnor, Pranimi i Mijalit në Shqipëri, prishi marrëdhëniet me Poloninë, „Gazeta Shqiptare”, 22.02.2002, s. 12–13.

Kreka Alba, Marrëdhëniet politike mes Shqipërisë dhe Kinës në vitet ’70, „Polis” 2014, nr 13, s. 127–140.

Lalaj Ana, Konferenca e Partisë e Tiranës, një pranverë e dështuar e së majtës në Shqipëri (14–19 prill 1956), „Studime historike” 2009, nr 1–2, s. 109–132.

Lesiakowski Krzysztof, Mieczysław Moczar „Mietek” – biografia polityczna, Warszawa 1998.

Łuczak Maciej, A imię jego 34. Postępowanie karne wobec sygnatariuszy listu 34 i popierających go pisarzy, Warszawa 2022.

Majchrzak Grzegorz, Prawdziwa solidarność zamiast deklaratywnej przyjaźni. Polskie protest przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację w 1968 r., „Pamięć i Sprawiedliwość” 2020, nr 1, s. 141–171.

Mëhilli Elidor, From Stalin to Mao. Albania and the socialist world, London 2017. DOI: https://doi.org/10.7591/cornell/9781501714153.001.0001

Mëhilli Elidor, Radio and revolution: Tirana via Bari, from Moscow to Beijing [w:] Europe's internationalists: rethinking the history of internationalism, red. Jessica Reinisch, David Brydan, London 2021, s. 68–85. DOI: https://doi.org/10.5040/9781350118546.0011

Mijal Kazimierz, Ostatni towarzysz, rozm. Robert Mazurek, „Nowe Państwo” 2001, nr 30, s. 9–15.

Namiotkiewicz Walery, Byłem sekretarzem Gomułki, rozm. Grzegorz Sołtysiak, Warszawa 2002.

Popa Agim, Kur Enver Hoxha financonte partitë komuniste të botës: ish-drejtori i Drejtorisë së Jashtme të KQsë së PPSH-së, tregon për momentet më të çuditshme të funksionimit të partisë në shtet, „Standard”, 25.08.2011, s. 14–15.

Prifti Peter, Socialist Albania since 1944: domestic and foreign developments, Cambridge 1978.

Rakowski Mieczysław, Dzienniki polityczne 1963–1966, Warszawa 1999.

Skobelski Robert, Polityka PRL wobec państw socjalistycznych w latach 1956–1970. Współpraca-napięcia-konflikty, Poznań 2010.

Skobelski Robert, Stosunki polsko-albańskie w latach 1956–1970, „Limes. Studia i materiały z dziejów Europy Środkowo-Wschodniej, 2008, nr 1, s. 270–294.

Szumiło Mirosław, Elita PZPR w latach 1948–1955 – mechanizmy zmian kadrowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 17, t. 144, nr 4, s. 713–737.

Tebinka Jacek, Uzależnienie czy suwerenność? Odwilż październikowa w dyplomacji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa 2010.

Vickers Miranda, Pettifer James, Albania: from anarchy to a Balkan identity, London 1999.

Kaloci Dashnor, Për Mijalin, polakët përzunë ambasadorin tonë Koço Prifti, dhe Hysni Kapo më ngarkoi një mision sekret, ku në një pyll jashtë Varshavës/ Dëshmia e ish-diplomatit, https://memorie.al/per-mijalin-polaket-perzune-ambasadorin-tone-koco-prifti-dhe-hysni-kapo-me-ngarkoi-nje-mision-sekret-ku-ne-nje-pyll-jashte-varshaves-deshmia-e-ish-diplomatit/ [dostęp: 9.06.2025].

Kaloci Dashnor, Si e shoqërova për 12 vite kryekomunistin e Polonisë, që rrinte ilegalisht në vila sekrete, ku vinin Enveri, Ramizi dhe…/ Dëshmia e rrallë e përkthyesit, https://memorie.al/si-e-shoqerova-per–12-vite-kryekomunistin-e-polonise-qe-rrinte-ilegalisht-ne-vila-sekrete-ku-vinin-enveri-hysniu-ramizi-dhe-deshmia-e-rralle-e-perkthyesit/ [dostęp: 9.06.2025].

Mustafai Duro, Sipas porosive nga qendra në Tirane në vitin 1958 u takova me Fan Stiljan Nolin në kishën e tij fshehurazi natën de ai më tha për udhëheqjen tonë/ Dëshmia e rrallë e ish-drejtorit te zbulimit, https://memorie.al/sipas-porosive-nga-qendra-ne-tirane-ne-vitin–1958-u-takova-me-fan-stiljan-nolin-ne-kishen-e-tij-fshehurazi-naten-dhe-ai-me-tha-per-udheheqjen-tone-deshmia-e-rralle-e-ish-drej/ [dostęp: 9.06.2025].