Abstrakt
During the formation of the Ottoman Empire, the Ottoman rulers, similarly to the European rulers pursued a policy of the matrimonial contract, when entering into political marriages with the daughters of the Christian rulers. Christian wives were not forced to convert to Islam. Their status was clearly defined by a marriage settlement signed by the parents or brothers of a future husband. This contract provided females with the right to retain their religion, their means of sustenance to maintain their homes and mansions, as well as high status. Initially, these marriages and the related family relationships were treated very seriously, and one should not consider them to be only a manifestation of vassalization, they usually brought mutual political benefits. With time, with growing disproportions in the military capabilities of the Ottoman Empire and the Christian states in the Balkans, they became a part of political pressure. This did not mean, though, a departure from the principles of marriage contracts. The abolition of the Byzantine Empire and the Balkan countries caused a withdrawal from the policy of the sultans’ marriage contracts with Christian females, and later, a complete resignation from marriage settlements. After the conquest of the Balkans and Asia Minor, they lost their purpose.Bibliografia
Akgündüz A., Oztürk S., Ottoman history: Misperceptions and Truths, Istanbul, 2011.
Babinger F., Nilufer Khatun [w:] The Encyklopedia of Islam, red. P. Bearman, Th. Bianquis., S. E. Bosworth, E. Donzel, W. P. Heinrichs, Leiden, 2009.
Chalcocondil L., Expuneri istorice, red. V. Grecu, Bucureşti, 1958.
Chronica Ragusina Restii item Joannis Gundulae, red. S. Nodilo, Zagrabiae, 1893.
Ciocîltan V., Între sultan şi împărat: Vlad Dracul în 1438, “Revista de istorie”, 1976, t. 29, s. 1767-1770.
Decei A., Istoria Imperiului Otoman pînă la 1656, Bucureşti, 1978.
Ducas, Istoria turco-bizantina 1341-1462, red. V. Grecu, Bucureşti, 1958.
Fine J. V. A., The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest, Michigan, 1987.
Fotić A., Despina Mara Branković and Chilandar: between the Desired and the Possible [w:] Medjunarodni naučni skup Osam vekova Hilandara. Istorija, duhovni život, književnost, umetnost i architektura, red. V. Korać, Beograd, 2000, s. 93-100.
Histoire de Timur-Bec, connu sous le nom du grand Tamerlan, empereur des Mogols & Tartares. En forme de journal historique de ses victoires & conquêtes dans l’Asie & dans l’Europe. Ecrite en persan par Cherefeddin Ali ... Tr. en françois par feu Monsieur Pétis de la Croix ... Avec des notes historiques, & cartes geographiques, t. 4, Paris, 1722.
Jovanović G., O poveli carice Mare od 15 aprila 1479 godine, „Zbornik Matice srpske za filologiju i lingvistiku”, 2007, t. 50, nr 1-2.
Kreutel R. F., Vom Hirtenzelt zur Hohen Pforte. Frühzeit und Aufstieg des Osmanenreiches nach der Chronik „Denkwürdigkeiten und Zeitläufte des Hauses „Osman“ von Derwisch Ahmed, genannt Aşik – Paşa – Sohn, Graz–Wien–Köln, 1959.
Małowist M., Tamerlan i jego czasy, Warszawa, 1991.
Mansi J. D., Sacrorum conciliorum nova et amplissima collection, t. 29, Paris, 1904 (Graz 1961).
McChesney R. D., A Note on the Life and Works of Ibn‘Arabshāh [w:] History and Historiography of Post-Mongol Central Asia and the Middle East. Studies in Honor of John E. Woods, Wiesbaden, 2006, s. 205-249.
Neşri M., Djihanumma. Tarih-i al-i Osman [w:] Cronici turceşti privind Ţările române, red. M. Guboglu, M. Mehmed, t. 1, Bucureşti, 1966.
Nicol D. M., The Despotate of Epiros 1267-1479: A Contribution to the History of Greece, Cambridge, 1984.
Nicol D. M., Konstantyn XI ostatni cesarz Bizancjum, red. M. Dąbrowska, Gdańsk, 2004.
Ostrogorski G., Komitisa i svetigorski monastiri, „Zbornik Radova Vizantološkog Instituta”, 1971, t. 13, s. 221-256.
Pamiętniki janczara czyli Kronika turecka Konstantego z Ostrowicy, wyd. J. Łoś, Kraków, 1912.
Paşazade A., Osmanoğulları’nın Tarihi, red. K. Yavuz, M. A. Yekta Saraç, Istanbul, 2003.
Peirce L. P., The Imperial Harem. Women and Sovereingty in the Ottoman Empire, New York– Oxford, 1993.
Popović M. St., Mara Branković. Eine Frau zwischen dem christlichen und dem islamischen Kulturkreis im 15 Jahrhundert, Wiesbaden, 2010.
Sphrantzes G., Memorii 1401-1477, Bucureşti, 1966.
Spremić M., Despota serbski Jerzy Branković i bitwa pod Warną 1444 roku, „Balcanica Posnaniensia. Acta et studia”, 1997, t. 8.
Stojanović L., Srpski rodoslovi i letopisi, “Glasnik Srpskog Učenog Društva”, 1883, t. 53.
Zachariadou E., Les Tocco: seigneurs, vassaux, otages, renegats, “Gamer”, 2012, t. 1.
Živojinović M., Komitisa u svetlosti novih dokumenta, „Zbornik Radova Vizantološkog Instituta”, 2004, t. 41, s. 279-291.
Арабшах И., История амира Темура, Ташкент, 2007.
Божилов И., Асеневци(1186-1460) генеалогия и просопография, София, 1985.
Божилов И., Фамилята на Асеневци (1186-1460). Генеалогия и просопография, София 1985.
Гиљен Н., Шарановић O., Јовићевић C., Принцеза Оливера, заборављена српска Кнегиња, Београд, 2009.
Дуйчевъ И., Изъ старата българска книжнина, t. 2, София, 1944.
Имбер К., Османската империја 1300-1481, Скопје, 2002.
Ласкарис M., Византиске принцезе у средњевековној Србији, Београд, 1927.
Новаквић C., Срби и Турци XIV и XV века, Београд, 1968.
Орбин M., Краљевство Словена, Београд, 1968.
Спремић M., Деспот Ђурађ Бранковић и негово доба, Београд, 1999.
Стојановић Љ., Стари српски родослови и летописи, Ср. Карловци, 1927.
Тютюиджиев И., Българската анонимна хроника, от XV век, Велико Търново, 1992.
Филозоф Константин, Повест о словима (Сказаније о писменех) - Житије деспота Стефана Лазаревића, red. Лазар Мирковић, Гордана Јовановић, Београд, 1989, /http://www.rastko.rs/knjizevnost/liturgicka/ konstantin-zitije_desp_stefana_c.html (dostęp: 3. 11. 2013).
Хиландрац Сава, Света Гора, Београд, 1898.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.