Słowa kluczowe
Чингисхан
cултан
бей
Jak cytować
Abstrakt
The Kazakh Khanate appeared in the middle of the 15th century. The political system took its final shape in the 17th century. Kazakh Khans were the descendants of the Genghizids (the descendants of the Genghis khan), who ruled Ak-Orda, Ghirai and Jani Beg. Yet, their power was limited to the Bey Council. The state administration was conducted by sultans, beys and batyrs. Only the descendants of Genghis Khan belonged to the group of sultans. Beys and batyrs had to be promoted to achieve their status. There existed a deep social and economic stratification and the subordination of poorer population to the owners of large packs and herds – bays. Shepherding was the main occupation for the Kazakhs.Their way of living was similar to the one of nomadic peoples, which wandered from Central Asia to South-Eastern Europe: the Bulgars, the Pechenegs and the Cumans. The Kazakhs raised mainly sheep, the richer ones also horses and camels, whereas cattle was raised very rarely. Locations for winter pasturing were chosen near rivers, woods and, in general, in the places were animals could find shelter against snowstorm, rainy weather or wind. In the winter, cattle slaughter sogum took place. Spring and autumn pastures were usually located in the steppe in open spaces and the summer ones on the border of the steppe. The sheep and horses were everything for the Kazakhs; they provided food, clothing, shelter (yurts) and household appliances. The land was cultivated to a small extent, most frequently, millet was sown. Only rarely and usually in the winter did the Kazakhs live in homesteads, mainly, clay huts.Bibliografia
Андрееев И. Г., Описание Средней орды киргиз-кайсаков, “Новые ежемесячные сочинения”, 1796 (Санкт Петербург), t. 115.
Аргынбаев Х., Семья и быт казахского народа, Алма-Ата, 1979.
Аргынбаев Х. и др. Хозяйство казахов на рубеже ХІХ-ХХ веков. Материалы к сторико-этнографическому атласу, Алма-Ата, 1980.
Валиханов Ч. Ч., Записки о киргизах [w:] Собр.соч. в пяти томах, t. 2, Алма-Ата, 1985.
Востров В. В., Захарова И.В., Казахское народное жилище, Алма-Ата, 1989.
Жолдасбаев С., Типы оседлых поселений казахов по данным археологических исследований Южного и Центрального Казахстана (ХV-ХІХ в.в.) [w:] Прошлое Казахстана по археологическим источникам, Алма-Ата, 1976.
Ибрагимов С. И., Михман-наме и Бухара. Рузбехана как источник по истории Казахстана ХУ-ХУІ в.в. [w:] Труды института истории, археологии и этнографии АН КазССР, t. 8, Алма-Ата, 1960.
История Казахстана c древнейших времен до наших дней, red. М. Козыбаева, t. 3, Алматы 1998.
Кляшторный С. Г., Султанов Т. И., Казахстан. Летопись трех тысячелетий, Алматы, 1992.
Куфтин Б. А., Киргиз-казаки.Культура и быт, Москва, 1926.
Левшин А. И., Описание орд и степей казахов, Павлодар, 2005.
Ибрагимов С. К., Новые материалы по истории Казахстана ХV-ХVІ вв., „Записки института восток. АН СССР”, 1937, t. 66.
Исфахани Фазлаллах ибн Рузбихан, Михман-наме-йи Бухара (Записки бухарского гостя), Москва, 1976.
Материалы по истории Казахского Ханства, Алма-Ата, 1965.
Маргулан А. Х., Казахская юрта и ее убранство, Москва, 1964.
Масанов Н., Кочеваяцивилизация казахов, Москва, 1997.
Потанин Г. Н.. Исследования и материалы [w:] История Казахстана в русских источниках XVІ-ХХ веков, t. 7, Алматы, 2006.
Султанов Т., История Казахского ханства. Алматы, 2012.
Тизенгаузен В. Г., Сборник материалов, относящихся к истории Золотой Орды, t. 1, Санкт Петербург, 1884.
Тілемісов Х., Қазақтың ұлттық тағамдары, Алматы, 1995.
Толыбеков С., Кочевое общество казахов в конце ХVІІ-начале ХХ в.в., Алма-Ата, 1965.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.