Abstrakt
Socjoterapia jest formą grupowej pracy z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi, która najczęściej lokalizowana jest w obszarze szeroko pojętej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Przegląd literatury wskazuje na istnienie różnych sposobów wykorzystania grupowych form pracy, nie tylko z dziećmi i młodzieżą zagrożonymi patologią społeczną, wykluczeniem społecznym, ale także z osobami dorosłymi. Socjoterapia ujmowana jest wówczas jako element wspierający procesy leczenia psychiatrycznego, pracę resocjalizacyjną czy nawet szeroko zakrojone kampanie społeczne. W artykule wskazano na możliwość szerokiego spojrzenia na współczesną socjoterapię, sugerując różnorodne możliwości jej zastosowania.
Bibliografia
Aron, A. (1992). Testimonio, a bridge between psychotherapy and sociotherapy. Women & Therapy, 13(3), 173–189.
Bernasiewicz, M. (2011). Teoria kognitywno-behawioralna i interakcjonizm symboliczny w teorii resocjalizacyjnej. Resocjalizacja Polska, 2, 136–138.
Bobon-Schrod, H. (1974). Sociopsychiatric rehabilitation. Feuillets Psychiatriques de Liège, 7(2), 147–156.
Bojanin, S., Kolar, D. (1998). The role of sociotherapeutic method in psychotherapy of adolescent crisis. Psihijatrija Danas, 30(2–3), 297–308.
Charles, T.W. (1977). Theoretical Perspectives on Prisonization: A Comparison of the Importation and Deprivation Models. Journal of Criminal Law and Criminology, 68, 136–145.
Dzięcioł, B. (2016). Zasady projektowania i realizacji zajęć w dziedzinie zintegrowanej socjoterapii resocjalizującej wobec osadzonych mężczyzn, wielokrotnie pozbawianych wolności. Studia Edukacyjne, 39, 193–220. Pobrane z: https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/17648 [dostęp: 19.08.2022].
Edelson, M. (1970). Sociotherapy and psychotherapy. Chicago: University of Chicago Press.
Jankowiak, B., Soroko, E. (2013a). Czynniki pomocowe w socjoterapii dzieci i młodzieży. W: B. Jankowiak (red.), Socjoterapia jako forma pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Teoria i praktyka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. Pobrano z: http://repozytorium.amu.edu.pl:8080/bitstream10593/21630/2/Jankowiak_Socjoterapia_dodruk_10_3_2016.pdf [dostęp: 1.03.2021].
Jankowiak, B., Soroko, E. (2013b). Socjoterapia jako forma pomocy psychopedagogicznej. W: B. Jankowiak (red.), Socjoterapia jako forma pomocy psychopedagogicznej. Teoria i praktyka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Jankowiak, B., Soroko, E. (2019). Socjoterapia dziś i jutro. O potrzebie współpracy refleksyjnego praktyka i ciekawego praktyki naukowca. Biuletyn Polskiego Stowarzyszenia Socjoterapeutów i Trenerów, 10–27. Pobrano z: http://pssit.pl/download/B_Jankowiak_E_Soroko_Socjoterapia_dzis_i_jutro.pdf [dostęp: 27.07.2022].
Jankowiak, B., Soroko, E. (2021). Socjoterapia młodzieży. Studium psychologiczno-pedagogiczne. Warszawa: PWN.
John-Borys, M. (2005). Socjoterapia – jak zachodzi zmiana zachowania? W: M. Deptuła (red.), Diagnoza, profilaktyka, socjoterapia w teorii i praktyce pedagogicznej. Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW.
Kalicanin, P. (1973). Socio-psychiatric methods in work with outpatients. Anali Zavoda za mentalno zdravlje, 5(2–3), 51–57.
Kaplan, H., Sadock, B. (1995). Psychiatria kliniczna, red. S. Sidorowicz, tłum. G. Bagiński i in. Wrocław: Urban & Partner.
Kowalski, M., Magda, E. (2020). Strategie myślenia o resocjalizacji na tle przemian paradygmatów w pedagogice. Resocjalizacja Polska, 19, 35–48.
Kubilay Akman, M. (2015). Sociotherapy as a Contemporary Alternative. W: Challenges of the Knowledge Society. CKS 2015 (s. 894–897). Bucharest: “Nicolae Titulescu” University Publishing House. Pobrano z: https://www.academia.edu/12672325/Sociotherapy_as_a_Contemporary_Alternative [dostęp: 19.08.2022].
Lipgar, R.M., Martin, J.B. (1988). Large inpatient groups (patient / staff community meetings): Method or madness. Open Panel Session, no. 218 [Critical issues for inpatient groups] conducted at the annual meeting of the American Group Psychotherapy Association.
Norton, K. (2002). The therapeutic community: Theoretical, practical, and therapeutic integration. W: J. Holmes, A. Bateman (red.), Integration in psychotherapy: Models and methods (s. 159–173). New York: Oxford University Press.
Priebe, S., Hoffmann, K. (2005). Socjoterapia. W: H. Freyberger, W. Schneider, R.-D. Stieglitz (red.), Kompendium psychiatrii, psychoterapii i medycyny psychosomatycznej, red. nauk., tłum. A. Bilikiewicz. Warszawa: PZWL.
Programy rekomendowane (2022). Pobrano z: https://programyrekomendowane.pl/strony/artykuly/strategie,9 [dostęp: 27.07.2022].
Richters, A., Rutayisire, T., Dekker, C. (2010). Care as a turning point in sociotherapy: Remaking the moral world in post-genocide Rwanda. Medische Antropologie, 22(1), 99. Pobrano z: https://www.researchgate.net/publication254913899_Care_as_a_turning_point_in_sociotherapy_Remaking_themoralworldinpost-genocideRwanda [dostęp: 18.08.2022].
Robinson, B.E., Rhoden, L.J. (2017). Pomoc psychologiczna dzieciom z rodzin alkoholowych. Praktyczny przewodnik, tłum. A. Marciniak. Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Sawicka, K. (red.) (1999). Socjoterapia. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Schlack, T. (1999). „Małolat” – program interwencyjno-edukacyjno-profilaktyczny dotyczący osób nadużywających alkoholu. W: K. Sawicka (red.), Socjoterapia (s. 147–190). Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Schmid, P.F. (2019). The power of hope person-centered perspectives on contemporary personal and societal challenges. Person-Centered and Experiential Psychotherapies, 18, 121–138.
Smith, B., Fromm, M.G. (1982). Personality determinants of leadership and participation in a sociotherapy program. Human Relations, 35(6), 433–448.
Smith, E., Whittington, H.G. (1971). Social hour: A sociotherapeutic approach. Oxford: Charles C. Thomas Publisher Ltd.
Szrajda, J., Sygit-Kowalkowska, E., Weber-Rajek, M., Tudorowska, M., Ziółkowski, M., Borkowska, A. (2019). Working with socially maladjusted youth and children with developmental disorders. Predictors and correlations of health among personnelin youth centres. Journal of Education, Culture & Society, 10(1), 155–169. Pobrano z: https://jecs.pl/index.php/jecs/article/view/483/404 [dostęp: 19.08.2022].
Understanding the Prison Label (2022). Pobrano z: https://www.tolerance.org/classroom-resources/tolerance-lessons/understanding-the-prison-label [dostęp: 19.08.2022].
Whiteley, J.S. (1986). Sociotherapy and psychotherapy in the treatment of personality disorder: discussion paper. Journal of the Royal Society of Medicine, 79, 721. Pobrano z: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1290573/ [dostęp: 18.08.2022].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Maciej Wilk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.