Jak cytować
Abstrakt
Modern subject is interested in studying his or her identity, however this act of examination nullifies its object: showing it as problematical or even non-existent, impossible to maintain as coherent entity. As time passes, the problem radicalizes itself, as it is shown in the works of theoreticians of ‘late modernity’: identity is often treated as a project, non-conclusive process of seeking the optimal states of well-being. As the various ‘identity crises’ go on, it is stated in various ways, that even subjectivity itself is waning. Maybe focusing on individual, as someone who has particular identity is not the best way of entangling this knot of problems. Interesting inspirations come from psychoanalysis. Firstly, psychoanalytical theory shows us, that individual with particular traits is not the same, as subject, and that subject is always-already ‘deconstructed’, divided. Secondly, problems with identity may be elucidated, when we turn to psychoanalytical theories of identification. In fact, what we often call ‘identities’ is better to be understood as partial and even theatrical identification with some content. The article shows how certain concepts of Freud and Lacan can be used to clarify complex or even obscure problems that haunt the notion of ‘identity’ as a source of meaning, used by social sciences.
Krzysztof Świrek, Od tożsamości do utożsamienia. Inspiracja psychoanalityczna [From Identity to Identification. Psychoanalytical Inspiration] edited by E. Smolarkiewicz, J. Kubera, „Człowiek i Społeczeństwo” vol. XLIV: Tożsamość i identyfikacje. Propozycje teoretyczne – doświadczenia badawcze [Identity and identifications. Theoretical proposals – research experiences], Poznań 2017, pp. 33-48, Adam Mickiewicz University. Faculty of Social Sciences Press. ISSN 0239-3271.
Bibliografia
Adorno Th. (1994), Anti-Semitism and Fascist Propaganda, w: idem, The Stars Down to Earth, London: Routledge.
Castells M. (2008), Siła tożsamości, przeł. S. Szymański, Warszawa: PWN.
Cooper C. (2015), Entrepreneurs of the Self: The Develeopment of Managemenet Control Since 1976, „Accounting, Organisations and Society” nr 47.
Durkheim E. (1968 [1895]), Zasady metody socjologicznej, przeł. J. Szacki, Warszawa: PWN.
Fink B. (1995), The Lacanian Subject, Princeton: Princeton University Press.
Foucault M. (1999), Prawdziwa płeć, przeł. A. Lewańska, w: idem, Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, wybór i oprac. T. Komendant, przeł. T. Komendant, B. Banasiak i in., Warszawa: Aletheia.
Foucault M. (2010a), Bezpieczeństwo, terytorium, populacja, przeł. M. Herer, Warszawa: PWN.
Foucault M. (2010b), Historia seksualności, przeł. B. Banasiak, T. Komendant, K. Matuszewski, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Foucault M. (2011), Narodziny biopolityki, przeł. M. Herer, Warszawa: PWN.
Freud S. (1976 [1923]), Ego i Id, w: idem, Poza zasadą przyjemności, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa: PWN.
Freud S. (2007 [1900]), Objaśnianie marzeń sennych, przeł. R. Reszke, Warszawa: Wydawnictwo KR.
Freud S. (2009a), Kultura jako źródło cierpień, przeł. R. Reszke, w: idem, Pisma społeczne, Warszawa: Wydawnictwo KR.
Freud S. (2009b), Psychologia zbiorowości a analiza „ja”, przeł. R. Reszke, w: idem, Pisma społeczne, Warszawa: Wydawnictwo KR.
Giddens A. (2007), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa: PWN.
Irigaray L. (2003), Rynek kobiet, przeł. A. Araszkiewicz, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” nr 1(3).
Lacan J. (1987), Stadium zwierciadła jako czynnik kształtujący funkcję ja w świetle doświadczenia psychoanalitycznego (Referat na XVI Międzynarodowym Kongresie Psychoanalitycznym, Zurich, 17 lipca 1949), „Psychoterapia” nr 4.
Lacan J. (2006), On a Question Prior to Any Possible Treatment of Psychosis, w: idem, Ecrits, przeł. B. Fink, New York–London: W. W. Norton & Co.
Lacan J. (2007), The Other Side of Psychoanalysis. The Seminar of Jacques Lacan. Book XVII, przeł. R. Grigg, New York–London: W. W. Norton & Co.
Lacan J. (2015), Anxiety. The Seminar of Jacques Lacan. Book X, przeł. A.R. Price, Cambridge: Polity Press.
Legendre P. (2010), Inny wymiar prawa, przeł. A. Dwulit, „Kronos” nr 3.
Milner J.C. (2017), Dzieło jasne. Lacan, nauka, filozofia, przeł. M. Gusin, Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego.
Platon (2009), Państwo, przeł. W. Witwicki, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Staniszkis J. (2006), Ontologia socjalizmu, Kraków–Nowy Sącz: Ośrodek Myśli Politycznej, Wyższa Szkoła Biznesu – National Louis University, Wydawnictwo DANTE.
Theweleit K. (2016a), Męskie fantazje, przeł. M. Falkowski, M. Herer, Warszawa: PWN.
Theweleit K. (2016b), Śmiech morderców. Breivik i inni. Psychogram przyjemności zabijania, przeł. P. Stronciwilk, Warszawa: PWN.
Žižek S. (2000), The Ticklish Subject. The Absent Centre of Political Ontology, London–New York: Verso.
Žižek S. (2008a), Lacan. Przewodnik Krytyki Politycznej, przeł. J. Kutyła, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Žižek S. (2008b), O wierze, przeł. B. Baran, Warszawa: Aletheia.
Žižek S. (2008c), Przemoc. Sześć spojrzeń z ukosa, przeł. A. Górny, Warszawa: Muza.
Licencja
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy