Abstrakt
The paper scrutinizes the particularities of the terms Gypsy and Romaní and selected differences between them in the context of the Spanish society. The first notion refers to the ethnicity which has been historically linked with the Iberian Peninsula since the first half of the fifteenth century and the term Romaní is used with reference to nomadic groups mainly from the Balkans. While the notion ‘Gypsy’ has been abandoned in Central and Eastern Europe as disparaging, its equivalent i.e. gitano is legitimate and acceptable in Spain. The article also draws upon some of qualitative research carried out by the author in Spain, i.e. participant observation and unstructured interviews conducted with the Gypsies with a focus on identity and language issues.
Bibliografia
Aguilar Criado E. (1998), Las bordadoras de mantones de Manila de Sevilla: trabajo y género en la producción doméstica, Sevilla: Secretariado de Publicaciones de la Universidad de Sevilla.
Aguilar Criado E. (1999), La producción de mantones de Manila en Sevilla: Una dinámica tradición artesana, „Narria: Estudios de artes y costumbres populares” nr 85–88.
Arriaga Landeta M., Elboj Saso C., Gómez A. (2004), Posibilidades para la comunidad gitana en el mercado laboral del estado español, „Lan harremanak: Revista de relaciones laborales” nr 11.
Biernacka M. (2011), Imigracyjny charakter społeczeństwa hiszpańskiego, „Studia Socjologiczne” nr 3(202).
Biernacka M. (2016), Paradoks polityki tożsamościowej w Hiszpanii: ambiwalencja Kościoła wobec odmienności językowej Basków za rządów Franco, „Kultura i Społeczeństwo” t. 60, nr 1.
Biernacka M. (2017a), Być Baskiem, czyli o relacji między euskera a tożsamością, „Pogranicze. Studia Społeczne” t. 29.
Biernacka M. (2017b), Maur jako obcy w Hiszpanii? Między swojskością a odmiennością, „Przegląd Socjologii Jakościowej” t. 13, nr 1.
Biernacka M. (2017c), Chabolismo, czyli o biednym obliczu osadnictwa Cyganów i Romów w wielokulturowej Hiszpanii, „Opuscula Sociologica” nr 3.
Dávila B., Pérez B. (2005 [1943]), Apuntes del dialecto „caló” o gitano puro, Valladolid: Editorial MAXTOR.
Escudero Díaz J.P. (2012), Interculturalidad e integración social en el aula a través del flamenco y los medios audiovisuales: Orientaciones y propuestas didácticas, „Dedica. Revista de Educação e Humanidades” nr 3.
Fernández M., Domínguez C., Fernández de Sanmamed A.F. (2004), Mujeres gitanas y mercado laboral: mecanismos para superar su triple exclusión, „Lan harremanak: Revista de relaciones laborales” nr 11.
Ficowski J. (1953), Cyganie polscy, Warszawa: PIW.
Fuentes Cañizares J. (2008), Nuevas aportaciones al estudio del caló, Madrid: Vision Libros.
Gago-Cortés C., Novo-Corti I. (2015), Políticas inclusivas de vivienda a través de la actuación municipal en la erradicación del chabolismo: El realojo del poblado de Culleredo (Galicia, España), „Gestión y política pública” nr 24(1).
Gutiérrez Álvarez E. (2011), Avilés, por una convivencia intercultural: Proceso y resultados del Plan de Erradicación del chabolismo e integración social de los gitanos en Avilés 1989–2011, „Habitat y sociedad” nr 3.
Gamella J.F., Fernández C., Nieto M., Adiego Lajara I.X. (2011), La agonía de una lengua.
Lo que queda del caló en el habla de los gitanos, Parte II: Un modelo de niveles de competencia y formas de aprendizaje. Voces y campos semánticos más conocidos, „Gazeta de Antropología” nr 27(2), http://www.ugr.es/~pwlac/G27_39Juan_Gamella-y-otros.html [5.09.2017].
García Gil D., Lizaso Azcune B. (2012), Flamenco y nuevas tecnologias: El aula de música como contexto para la integración del colectivo gitano, „Publicaciones de la Facultad de Educación y Humanidades del campus de Melilla” nr 42.
Gómez Berrocal C. (2009), Lenguaje, procesos psicosociales y prejuicios contra los gitanos en España, „Anales de Historia Contemporánea” nr 25.
Grzeszkiewicz-Radulska K. (2012), Metody badań pilotażowych, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” nr 42.
Jiménez González N. (2009), ¿El romanó, el caló, el romanò-kaló o el gitañol? Cincuentay tres notas sociolingúísticas en torno a los gitanos españoles, „Anales de Historia Contemporánea” nr 25.
La Parra Casado D., Gil González D., Jiménez A. (2013), Los procesos de exclusión socialy la salud del pueblo gitano en España, „Gaceta sanitaria” t. 27, nr 5.
La Parra Casado D. (2006), Hacia la equidad en salud. Estudio comparativo de las encuestas nacionales de salud a población gitana y población general de España, Madrid: Fundación Secretariado Gitano.
La Parra Casado D. (2009), Hacia la equidad en salud. Disminuir las desigualdades en una generación en la comunidad gitana, Madrid: Ministerio de Sanidad y Política Social/ Fundación Secretariado Gitano.
Lago Avila M.J. (1999), Marginalidad residential y exclusión social: El problema del chabolismo gitano, w: J.F. Tezanos Tortajada (red.), Tendencias en desigualdad y exclusión social: Tercer Foro sobre Tendencias Sociales, Madrid: Fundación Sistema.
Lago Avila M.J. (2014), El otro Madrid: el chabolismo que no cesa. Actuación autonómica en políticas de realojamiento e integración social 1997–2010, „Estudios geográficos” nr 75(276).
Mirga A., Mróz L. (1994), Cyganie. Odmienność i nietolerancja, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mróz L. (1992), Geneza Cyganów i ich kultury, Warszawa: Wydawnictwo Fundacji „Historia pro Futuro”.
Nowak S. (2007), Metodologia badań społecznych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Piedra de la Cuadra J., Fernandez Gavira J. (2012), Práctica deportiva e inclusión social de las mujeres gitanas mayores de 55 años, „Anduli: revista andaluza de ciencias sociales” nr 11.
Regadera Rodríguez J., Henar Pérez Herrero M., Burguera Condón J.L. (2013), Variables socioemocionales y rendimiento académico en seis alumnos gitanos de educación primaria, w: S. Torío López, O. García Pérez, J.V. Peña Calvo (red.), La crisis socialy el estado del bienestar: las respuestas de la Pedagogía Social, Oviedo: Seminario Interuniversitario de Pedagogía Social.
Rodríguez Hernández I. (2003), Inclusión social y comunidad gitana, „Gitanos: Pensamientoy Cultura” nr 17–18.
Rodríguez Hernández I. (2009), La inclusión social de la comunidad gitana en España (1999–2009), „Gitanos: Pensamiento y Cultura” nr 49–50.
Rodríguez Hernández I. (2011), El proceso de inclusión de la comunidad gitana en España ¿un modelo para Europa?, „Gitanos: Pensamiento y Cultura” nr 58.
Sánchez-Rubio B. (2010), La inclusión social de la población gitana en Europa: experiencias desde lo local, „Gitanos: Pensamiento y Cultura” nr 53–54.
Simmel G. ([1908] 1975), On Individuality and Social Forms. Selected Writings, D.N. Levine (ed., Introduction), Chicago–London: The University of Chicago Press; polskie wydanie: G. Simmel (2005), Obcy, w: idem, Socjologia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Steingress G. (2004), La hibridación transcultural como clave de la formación del Nuevo Flamenco (aspectos histórico-sociológicos, analíticos y comparativos, „Trans. Revista Transcultural de Música”nr 8, http://www.sibetrans.com/trans/articulo/198/la-hibridacion- transcultural-como-clave-de-la-formacion-del-nuevo-flamenco-aspectos-historicosociologicos-analiticos-y-comparativos [1.08.2017].
Stone C. (1997), Sevilla y los mantones de Manila, Sevilla: Ayuntamiento de Sevilla.
Tortosa Blasco J.M., La Parra Casado D. (2002), Procesos de exclusión social: redes que dan protección e inclusiones desiguales, „Revista del Ministerio de Trabajo e Inmigración” nr 35.
Fundación Secretariado Gitano, https://www.gitanos.org/quienes_somos/index.php [1.08.2017].
Kale Dor Kayiko, https://www.kaledorkayiko.org/ [1.12.2017].
Teletubbies calorros (Cygańskie Teletubisie), nagranie na YouTube (2 min 58 s), opublikowane 17.03.2013 z dopiskiem Fiestorro gitano de los teletubbies (Cygańska biba Teletubisiów), https://www.youtube.com/watch?v=UG6LvqqtyYA [1.07.2016].
Tu Calorro (Twój Cygan), nagranie na YouTube (3 min 44 s), opublikowane 24.10.2009, https://www.youtube.com/watch?v=uBFdSyDkPOU [1.07.2016].
Licencja
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy