Jak cytować
Abstrakt
Katarzyna Szatan, Skazany na peryferie? Poznański Tarpan na tle sytuacji wzornictwa przemysłowego epoki gierkowskiej [Condemned to the periphery? The Poznan Tarpan in the context of the industrial design situation of the Gierek era], edited by W. Bryl-Roman, „Człowiek i Społeczeństwo” vol. XLIII: Projektowanie w latach 70. [Designing in the 1970s], Poznań 2017, pp. 89-114, Adam Mickiewicz University. Faculty of Social Sciences Press. ISSN 0239-3271.
The paper recalls the history of Tarpan – one of the undervalued achievements of the Polish industrial design of the 1970’s. The case of this delivery van, designed for agricultural purposes, proves that Polish designing of that time was not in as poor condition as it is repeatedly portrayed to be. Seen
in the context of present industrial design theory redefinitions, it reveals unilateralism and superficiality of the evaluations made by the native design historians. Adopting a dual approach – without neglecting the historical context, nor the contemporary reassessments – is an opportunity to review the Polish design of the 1970’s and possibly to make a modest contribution to the reinterpretation of the whole People’s Poland period.
Bibliografia
Agnosiewicz M., Druga Polska Edwarda Gierka – anatomia upadku, http:// www.racjonalista.pl/kk.php/s,9555/k,5 [20.12.2017].
Balcerzak P., O wzornictwie przemysłowym. Definicje, procedury, korzyści, Wyd. Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 2007.
Bryl-Roman W., Inflacja designu?, „Kultura Współczesna” 3/2009.
Centkowski J., Historia polskiego przemysłu jachtowego, http:// www.superjachty.pl/pl/baza-wiedzy/przemysl-jachtowy-historia-i-wspolczesnosc/historia-polskiego-przemyslu-jachtowego-aut-jacek-centkowski.html [20.12.2017].
Frejlich Cz., Subiektywny raport o stanie polskiego wzornictwa, w: O!to design. Spotkanie z polskim designem, Fabryka Sztuki, Łódź 2010.
Kieżun W., Patologia transformacji, Poltekst, Warszawa 2013.
Kijowski A., Niedrukowane, Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA, Warszawa 1978.
Łuczak-Surówka K., Lata 70. Życie na kredyt, w: eadem, Historia polskiego wzornictwa,http:// www.iwp.com.pl/historia_polskiego_wzornictwa [20.12.2017].
Mrozek J.A., Historia designu a historia sztuki, „Kultura Współczesna” 3/2009.
Mrozek J.A., Najciekawsze polskie projekty 1890–1990, w: O!to design. Spotkanie z polskim designem, Fabryka Sztuki, Łódź 2010.
Mrozek J.A., Polskie wzornictwo XX wieku, http:// culture.pl/pl/artykul/polskie-wzornictwo-xx-wieku [20.12.2017].
Podbielski Z., Historia powstania Tarpana – dobre założenia i…, http:// klasyki.auto-swiat.pl/historia-powstania-tarpana-dobre-zalozenia-i/546bv2 [20.12.2017].
Podbielski Z., Poznajemy samochody. Tarpan 233, „Młody Technik” 9/1973.
PRL – DOŚWIADCZENIA, OCENY, SKOJARZENIA, komunikat z badań CBOS, oprac. R. Boguszewski, Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2014 [nr 61].
Poużywajmy sobie. Historia polskiego wzornictwa, http:// www.domoplus.pl/domosfera/artykuly/146/pouzywajmy-sobie-historia-polskiego-wzornictwa [20.12.2017].
Sasanka P., Polska Gierka – dekada przerwana czy zmarnowana?, w: Polski wiek XX: PRL od grudnia 70 do czerwca 89, red. K. Persak, P. Machcewicz, Bellona, Warszawa 2010.
Szelichowski S., Dzieje polskiej motoryzacji, Wyd. Księży Młyn, Łódź 2012.
Tarpan mógł być pierwszym SUV-em. Nie wyszło, http:// natemat.pl/97443,tarpan-mogl-bycpierwszy-suv-em-nie-wyszlo [20.12.2017].
Włodarczyk W., Dwa doświadczenia sztuki polskiej: rok 1950 i 1990, „Czasy Nowożytne” 2001, t. 11.
Wortak J., Mustang – pierwszy z serii, „Nowa Technika Wojskowa” 9/2015.
Wybieralski W., Elementy wzornictwa w projektowaniu technicznym, Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2012.
Wybieralski W., Wzornictwo w Polsce do 1989 roku na tle politycznym i gospodarczym, Wyd. Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 2007.
Licencja
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy