O miejsce przy stole… Państwo wobec nauk humanistycznych i społecznych
PDF

Słowa kluczowe

science
humanities and social sciences
scientific journals
monographs
evaluation
peer review
SCOPUS
JCR
ERIH PLUS
Ministry of Science and Higher Education
Science Evaluation Committee

Jak cytować

Brzeziński, J. M. . (2020). O miejsce przy stole… Państwo wobec nauk humanistycznych i społecznych . Człowiek I Społeczeństwo, 49, 175–196. https://doi.org/10.14746/cis.2020.49.10

Abstrakt

The article looks at the problem of inadequacy of evaluation procedures used to assess the level of research applied by government institutions (in particular Science Evaluation Committee) to research units (institutes of Polish Academy of Sciences) and university units in relation to the actual research practice of humanities and social sciences. The author concentrates on the negative consequences for these sciences resulting from the application of the promoted model –stemming from the research practice characterising science, biological science and engineering – which consists in presenting research achievements by researchers. One of such evaluation practices distorting the real understanding of research achievements in the field of humanities and social sciences is marginalising the significance of monographs. The author takes a critical view of the new law on science and higher education introduced in 2018. New solutions which the law brought have become a source of problems concerning the accuracy of the assessment of research achievements in these disciplines. The author is particularly critical of the list of publishers imposed by the Ministry of Science and Higher Education. In his opinion this list should be abandoned. He also sees flaws in the compiled list of scientific journals. Still, despite critical remarks expressed by the academic community, the ministry has not relinquished the practice of automatic conversion of scientific achievements into points. In the author’s view, an appropriate solution would be peer review – especially for humanities and social sciences (particularly for the evaluation of the scientific merit of monographs). The article contributes to the discussion on the future shape of evaluation procedure of the quality of research activity which is being prepared by the Ministry of Science and Higher Education and which will come into effect in 2022.

https://doi.org/10.14746/cis.2020.49.10
PDF

Bibliografia

Antonowicz, D., Brzeziński, J.M. (2013). Doświadczenia parametryzacji jednostek naukowych z obszaru nauk humanistycznych i społecznych 2013 – z myślą o parametryzacji 2017. Nauka, 4, 51–85.

Brzeziński, J. (2016). Przeciwko depersonalizacji i nadmiernej standaryzacji procesu ewaluacji w nauce. Zagadnienia Naukoznawstwa, 1 (207), 123–133.

Brzeziński, J. (2018). Źródła nieetycznych zachowań badaczy i nauczycieli akademickich z dziedziny nauk społecznych. W: G. Króliczak, K. Łastowski, Ł. Przybylski, P. Przybysz, M. Urbański (red.), Filozof w krainie umysłów. Profesorowi Andrzejowi Klawiterowi w darze (s. 371–389). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.

Brzeziński, J.M. (2015). Czy uzasadniony jest postulat uwzględnienia specyfiki nauk humanistycznych i społecznych przy ocenie jednostek naukowych i badaczy? Między peer review a bibliometrią i naukometrią. Człowiek i Społeczeństwo, 39, 9–30.

Brzeziński J.M. (2017). O poprawianiu (ale też i o psuciu) systemu przeprowadzania awansów naukowych w Polsce w latach: 1990–2017. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 2 (50), 131–156.

DORA (2013). Deklaracja z San Francisco nt. Oceny Badań Naukowych (DORA): czy to początek końca dotychczasowej metody oceny parametrycznej? Nowotwory. Journal of Oncology, 63 (6), 501–504.

Kubiak, J. (2019). Walka o punkty zabija naukę. PAUza Akademicka, 460, 3.

Kulczycki, E. (2019). Procedury ewaluacji czasopism, współczynniki wpływu i listy czasopism. Seria Raportów Centrum Studiów nad Polityką Publiczną UAM. Raport VIII. Poznań: Centrum Studiów nad Polityką Publiczną UAM.

Kwiek, M. (2020). O rosnącej roli prestiżowych publikacji. Życie Uniwersyteckie, 4 (320), 14–15.

Kulczycki, E., Engels, T.C.E., Pölönen, J., Bruun, K., Dušková, M., Guns, R., … i Zuccala, A. (2018). Publication patterns in the social sciences and humanities: evidence from eight European countries. Scientometrics. 116 (1), 463–486.

Wilczkowski, A. (1982/2002). Miejsce przy stole, wyd. 3. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.

Wilkin, J. (2013). Ocena parametryczna czasopism naukowych w Polsce – podstawy metodologiczne, znaczenie praktyczne, trudności realizacji i perspektywy. Nauka, 1, 45–54.

Wojtczak, K. (2016a). O stopniach naukowych w Polsce Ludowej. Część 1. Niższe stopnie naukowe. Studia Prawa Publicznego, 1 (13), 27–65.

Wojtczak, K. (2016b). W kwestii wyższego stopnia naukowego doktora w Polsce Ludowej. Studia Prawa Publicznego, 4 (16), 33–57.

Wojtczak, K. (2017a). Habilitacje w Polsce Ludowej. Część 1. Warunki i przebieg habitacji w prawie szkół wyższych. Studia Prawa Publicznego, 1 (17), 25–62.

Wojtczak, K. (2017b). Habilitacje w Polsce Ludowej. Część 2. Warunki i przebieg habilitacji w prawie o stopniach i tytułach naukowych. Studia Prawa Publicznego, 2 (18), 43–82.

Wróblewski, A.K. (2017). Nie wszystko, co się liczy, da się policzyć… Nauka, 1, 7–22.

Akty prawne

Ustawa z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym. Dz. U. 1990, poz. 385;

Ustawa z dnia 12 września 1990 r. o tytule naukowym i stopniach naukowych. Dz. U. 1990, poz. 386.

Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o utworzeniu Komitetu Badań Naukowych. Dz. U. 1991, poz. 28.

Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (tekst jednolity z 28 czerwca 2019 r.) Dz. U. 2019, poz. 1350.

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. Dz. U. 2018, poz. 1668.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego. Dz. U. 2011, poz. 1165.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej. Dz. U. 2019, poz. 392.