Słowa kluczowe
children
adolescents
Jak cytować
Abstrakt
Aggression is defined as the intentional action which causes pain and injury. The actions of an aggressive nature are designed to cause physical or mental harm to another person (Aronson, Wilson, & Akert, 1997). In contrast, violence is defined as an intentional action that goes beyond social norms and causes mental or physical pain (Pospiszyl, 1999). The article is concentrated on aggressive and violent language among children and adolescents. The term of ”language of aggression” has not been precisely defined yet. The language of aggression occurs the most when negative emotions and intentions are involved in the communication (Majchrzyk, 2002). The language of aggression is not only about using specific bad words but also about the way we speak. The article presents an overview of Polish and foreign literature concerning the issue of the language of aggression in children and adolescents. It shows why do teenagers and children use aggressive language, how is defined term of ”aggressive language” and what specialists can do to prevent such kind of problem.
Bibliografia
Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (1997). Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Bosch, K. (2004). When Words are Used as Weapons: Verbal Abuse, https://digitalcommons.unl.edu/extensionhist/546/, dostęp: 3.03.2020.
Brożek, Z. (2004). Dziecko agresywne – napastnik czy ofiara? Niebieska Linia, 6, 16–18.
Brzezińska, A., Hornowska, E. (2004). Dzieci i młodzież wobec agresji i przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
Currie, C., Zanotti, C., Morgan, A., Currie, D., de Looze, M., Roberts, C., Samdal, O., Smith, O.R.F., Barnekow, V. (2012). Social determinants of health and well-being among young people. Health behavior in school-aged children (HBSC) study: International report from the 2009/2010 survey. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe.
Dishion, T.J., McMahon, R.J. (1998). Parental monitoring and the prevention of child and adolescent problem behavior: A conceptual and empirical formulation. Clinical Child and Family Psychology Reviev, 1(1), 61–63.
Dryjańska, A., Dzierzgowska, A., Grabowska, M., Łojkowska, M., Magryta, A., Piotrowska, J., Rutkowska, E., Sosińska, A. (2014). Bądź bezpieczna w sieci. Poradnik dla nauczycielek i nauczycieli. Warszawa: Feminoteka.
Farrington, D.P. (1989). Early predictors of adolescent aggression and adult violence. Violence and Victims, 4(2), 79–85.
Gajda, S. (2002). Agresja językowa w stosunkach międzyludzkich. W: W. Gruszczyński (red.), Język narzędziem myślenia i działania (s. 59–66). Warszawa: Elipsa.
Goetz, M. (2014). Czym skorupka za młodu nasiąknie… Sprawcy przemocy rówieśniczej. Niebieska Linia, 5(94), 11–13.
Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Huesmann, L.R., Eron, L.D., Dubow, E.F. (2002). Childhood predictors of adult criminality: Are all risk factors reflected in childhood aggressiveness? Criminal Behaviour and Mental Health, 12, 190–194.
Klinteberg, B. af (1996). Biology, norms and personality: A developmental perspective. Neuropsychology, 34, 148–152.
Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Komendat-Brodawska, A., Baczko-Dombi, A., Giza-Poleszczuk, A. (2011). Przemoc w szkole. Raport z badań, https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwjaj8uW3pTvAhXFKewKHWC0DTIQFjAAegQIARAD&url=https%3A%2F%2Fpanoptykon.org%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Fsbp2-_szkoly_ost_wersjapdf.pdf&usg=AOvVaw08iYv7t1aws0HOz6PlFRZo, dostęp: 1.03.2020.
Krahé, B. (2005). Agresja. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Makaruk, K. (2013). Multiwiktymizacja. Wyniki Ogólnopolskiej diagnozy problemu przemocy wobec dzieci. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 12(3), 104–107.
Majchrzyk, Z. (2002). O języku agresji. W: A. Wolska (red.), Wybrane problemy komunikowania się i komunikacji w zjawiskach patologii społecznej (s. 41–59). Szczecin: AMP Studio Paweł Majewski.
Margolin, G., Gordis, E.B. (2000). The effects of family and community violence on children. Annual Review of Psychology, 51, 447–455.
Margolin, G., Gordis, E.B. (2004). Children’s exposure to violence in the family and community. American Psychological Society, 13(4), 75–81.
Mellibruda, J. (2009). Przeciwdziałanie przemocy domowej. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
Michalska, K., Jaszczak-Kuźmińska, D. (2014). ABC przeciwdziałania przemocy w rodzinie – diagnoza, interwencja, pomoc. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne Remedium.
Miller, A. (2007). Zniewolone dzieciństwo. Poznań: Media Rodzina.
Olweus, D. (2007). Mobbing. Fala przemocy w szkole. Jak ją powstrzymać? Warszawa: Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza.
Peisert, M. (2004). Formy i funkcje agresji werbalnej. Próba typologii. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Pereświet-Sołtan, A. (2013). Język agresji w mediach – aspekty psychologiczne. Rocznik Bezpieczeństwa Narodowego, 7, 306–312.
Pietrzak, H. (2000). Agresja, konflikt, społeczeństwo. Tyczyn: Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza.
Pospiszyl, I. (1999). Razem przeciw przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Rode, D. (2010). Psychologiczne uwarunkowania przemocy w rodzinie. Charakterystyka sprawców przemocy. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Różyło, A. (2012). Agresja werbalna. Próba klasyfikacji o inspiracji kognitywnej, https://docplayer.pl/5405824-Proba-klasyfikacji-o-inspiracji-kognitywnej.html, dostęp: 3.03.2020.
Shechtman, Z. (2009). Treating Child and Adolescent Agression Through Bibliotherapy. Mount Carmel: Springer.
Spillane-Grieco, E. (2007). From parent verbal abuse to teenage physical agression. Child and Adolescent Social Work Journal, 17(6), 415–425.
Taras, B. (2013). Badania nad agresją we współczesnym językoznawstwie polskim. W: B. Taras, Agresja. Studium semantyczno-pragmatyczne (s. 41–55). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Vissing, Y.M., Straus, M.A., Gelles, R.J., Harrop, J.W. (1991). Verbal aggression by parents and psychosocial problems of children. Child Abuse & Neglect, 15, 224–230.
Watson, M.W., Fischer, K.W., Smith, K.W. (2004). Pathways to aggression in children and adolescents. Harvard Educational Review, 74(7), 406–415.
Włodarczyk, J. (2013). Przemoc rówieśnicza. Wyniki Ogólnopolskiej diagnozy problemu przemocy wobec dzieci. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 12(3), 67–71.
Włodarczyk J. (2014). Mowa nienawiści w internecie w doświadczaniu polskiej młodzieży. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 13(2), 122–158.
Włodarczyk, J., Makaruk, K., Michalski, P., Sajkowska, M. (2018). Ogólnopolska diagnoza skali i uwarunkowań krzywdzenia dzieci. Raport z badań. Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
Zarzour, K. (2006). Gnębiciel ze szkolnego boiska. Poznań: Rebis.
Licencja
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy