Słowa kluczowe
birth
labour
perinatal experience
Jak cytować
Abstrakt
Currently, 68 percent of Polish women declare that they do not want to have children, 13 percent of mothers regret having children, and over 6 percent experience parental burnout. A woman’s decision to become a mother is not an easy one and is influenced by many factors. One of these factors can be considered the experiences of mothers close to the woman. The aim of the research was to determine what perinatal experiences and beliefs about childbirth first-time mothers can share with other women. Data were collected from 99 women (aged 22–36; M = 28; SD = 3) who had given birth to their first child in the last 26 months through structured interviews. They were asked about selected difficulties related to childbirth, conditions for natural childbirth, to retrospectively assess the level of knowledge about selected aspects of childbirth, and to evaluate the intensity of selected beliefs about it. 72 of the participants gave birth naturally, 12 through unplanned cesarean section, and 15 through planned cesarean section (including 2 „on demand”). Only one of the participants experienced a complication-free natural childbirth, received exhaustive medical information from the staff, full and adequate support from her partner, and gave birth to a child who scored 10 points on the Apgar scale. Eight women giving birth naturally and seven after a cesarean section declared very positive feelings about childbirth, five declared very negative feelings, and the intensity of both positive and negative feelings was within average limits, with moderately higher positive feelings noted. First-time mothers had the lowest level of knowledge regarding the effects of artificial oxytocin (pain, risk), which was administered to as many as 42 participants. The highest level of knowledge was related to possible complications. The strongest belief was that natural childbirth is a better way for a child to come into the world than cesarean section. The weakest belief was that cesarean section is a better way of childbirth for the child than natural childbirth.
Bibliografia
Adamska-Sala, I., Otffinowska, A. (2017). Raport z monitoringu oddziałów położniczych w Polsce. Medykalizacja porodu w Polsce. Warszawa: Fundacja Rodzić po Ludzku.
Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. Hoboken, NJ: Prentice Hall.
Bigorowska, M., Gruszczyńska, A. (10–12.2016). Kurs dla kobiet w ciąży, organizowany przez położne z X Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką. Bydgoszcz.
Buckley, S. (2008). Poród w ekstazie – przewidziany przez naturę hormonalny plan porodu. W: A. Otffinowska (red.), Poród na ostrzu noża. O medycznych, psychologicznych i społecznych aspektach cięcia cesarskiego. XIV Konferencja szkoleniowa Fundacji Rodzić po Ludzku, 18–19 listopada 2008 roku (ss. 16–25). Warszawa: Fundacja Rodzić po Ludzku.
Creedy, D.K. (2001). Childbirth and the Development of Acute Trauma Symptoms: Incidence and Contributing Factors. Birth Issues in Perinatal Care, 27(2), 104–111. DOI: https://doi.org/10.1046/j.1523-536x.2000.00104.x
Czarnocka, J., Slade, P. (2000). Prevalence and Predictors of Post-traumatic Stress Symptoms Following Childbirth. The British Journal of Clinical Psychology, 39(1), 35–51. DOI: https://doi.org/10.1348/014466500163095
Gałązka, M., Gałaś, D., Trębacz, M., Sieńko-Hans, K. (2019). Ocena wiedzy kobiet ciężarnych na temat porodu oraz metod łagodzenia bólu porodowego. Pielęgniarstwo Polskie, 3(73), 271–276. DOI: https://doi.org/10.20883/pielpol.2019.36
Gucwa, S. (2021). Cięcie cesarskie w opinii kobiet. Praca magisterska pod kierunkiem prof. dr hab. Agnieszki Gniadek na Uniwersytecie Jagiellońskim. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/282027 (dostęp: 27.01.2024).
Kamasz, E., Pilarska, N., Włodarczyk, A. (2020). Znaczenie traumatycznych narracji porodowych oraz oceny opieki ginekologicznej jako czynnika rozwoju tokofobii w oczach młodych kobiet. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 43(3), 320–333.
Kamasz, E., Pilarska, N., Włodarczyk, A. (2021). Ciąża i poród w opiniach młodych kobiet. Przegląd Pedagogiczny, 1, 193–205.
Krupa, K., Kasica, D., Wojtaszek, M., Ozga, D., Niemczyk, E. (2017). Ocena poziomu bólu porodowego – doniesienie wstępne. Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece, 3(1), 1–5. DOI: https://doi.org/10.15374/PwAiIO2017002
Kubicka-Kraszyńska, U., Otffinowska, A. (2007). Opieka okołoporodowa w Polsce w świetle akcji „Rodzić po ludzku”. Fundacja Rodzić po Ludzku. https://rodzicpoludzku.pl/wp-content/uploads/2008/10/opieka_okoloporodowa_w_polsce2007-1.pdf (dostęp: 21.03.2019).
Matecka, M., Baum, E. (2023). Wsparcie społeczne jako czynnik ochronny w zaburzeniach zdrowia psychicznego okresu okołoporodowego. W: E. Baum, M. Nowosadko, K. Wszołek, S. Jónsdóttir (red.), Opieka okołoporodowa w kontekście zdrowia psychicznego (ss. 116–128). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Mazurek, E. (2017). Biograficzne uczenie się i narracyjne uczenie się – ramy teoretyczne. Edukacja Dorosłych, 1(76), 51–65.
Minister Zdrowia (2021). Rządowy Program kompleksowej ochrony zdrowia prokreacyjnego w Polsce na lata 2021–2024. https://www.gov.pl/web/zdrowie/program-kompleksowej-ochrony-zdrowia-prokreacyjnego-w-polsce-w-2021-r (dostęp: 14.05.2024).
Murkoff, H., Mazel, S. (2010). W oczekiwaniu na dziecko. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Niżnik, J. (1991). „Potoczność” jako kategoria teoretyczna. W: A. Jawłowska (red.), Kategoria potoczności. Źródła filozoficzne i zastosowania teoretyczne (ss. 159–165). Warszawa: Instytut Kultury.
Odent, M. (2010). Cięcie cesarskie a poród naturalny. Wątpliwości, konsekwencje, wyzwania. Wrocław: Wydawnictwo Preeti Agrawal.
Onik, J., Rusin, M., Materkowska, A., Gryboś, A., Gryboś, M. (2019). Tokofobia ciężarnych – mit czy rzeczywistość? W: D. Żurawicka, I. Łuczak, M. Wojtal, J. Siekierko (red.), Wybrane aspekty opieki pielęgniarskiej i położniczej w różnych specjalnościach medycyny, t. 7. Opole: Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu.
Parfitt, Y.M., Ayers, S. (2009). The Effect of Post-natal Symptoms of Post-traumatic Stress and Depression on the Couple’s Relationship and Parent–Baby Bond. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 27(2), 127–142. DOI: https://doi.org/10.1080/02646830802350831
Polska z jednym z najwyższych odsetków cięć cesarskich w Europie (13.02.2019). Polityka Zdrowotna. https://www.politykazdrowotna.com/41449,polska-z-jednym-z-najwyzszych-odsetkow-ciec-cesarskich-w-europie (dostęp: 21.02.2019).
Pomorski, M., Woytoń, R., Woytoń, P., Kozłowska, J., Zimmer, M. (2010). Cięcia cesarskie a porody siłami natury – aktualne spojrzenie. Ginekologia Polska, 81, 347–351.
Randolph, G.W., Fush, A.R. (1989). Pulsatile Administration Enhances the Effect and Reduces the Dose of Oxytocin Required for Induction of Labor. American Journal of Perinatology, 6(2), 159–166. DOI: https://doi.org/10.1055/s-2007-999568
Regan, L. (2016). Twoja ciąża tydzień po tygodniu. Czego możesz się spodziewać od poczęcia do porodu. Wrocław: Edra Urban & Partner.
Rogala, D., Ossowski, R. (2017). Poziom poczucia własnej skuteczności kobiet ciężarnych a wybrane aspekty przebiegu porodu. Pielęgniarstwo Polskie, 3(65), 450–458. DOI: https://doi.org/10.20883/pielpol.2017.60
Romańska, A., Baranowska, B., Sys, D., Węgrzyn, P. (2019). Wybrane zagadnienia z planu porodu w kontekście oczekiwań kobiet i ich wyników okołoporodowych. Hygeia Public Health, 54(2), 123–129.
Solarczyk-Szwec, H. (2015). Cztery ćwiartki biograficznego uczenia się. Rocznik Andragogiczny, 22, 119–134. DOI: https://doi.org/10.12775/RA.2015.006
Stępień, E., Dorofeeva, U., Hdyrya, O. (2015). Internet jako źródło wiedzy o przebiegu ciąży, porodu i połogu kobiet ciężarnych. European Journal of Medical Technologies, 1(6), 39–42.
Studniczek, A., Borowska-Turyn, A., Laudański, K. (2018). Znaczenie odporności psychicznej oraz karmienia piersią w depresji poporodowej. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 35(3), 233–249.
Studniczek, A., Kossakowska, K., Bobrowska, K. (2020). Obawy dotyczące psychologicznych i fizjologicznych aspektów ciąży, porodu i połogu u kobiet nieposiadających dzieci. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 43(3), 238–259.
Szymanik-Kostrzewska, A., Michalska, P. (2018). Użyteczność źródeł wiedzy o wychowaniu w opiniach matek małych dzieci. Wychowanie w Rodzinie, 17(1), 241–258. DOI: https://doi.org/10.61905/wwr/170567
Szymczak, E. (2014). Instynkt macierzyński – mit czy rzeczywistość? Refleksje wokół rozproszenia (powołania) kobiet w XXI wieku. Studia Edukacyjne, 33, 227–241. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2014.33.12
Wagner, M. (2006). Born in the USA: How a Broken Maternity System Must Be Fixed to Put Women and Children First. Oakland, CA: University of California Press. DOI: https://doi.org/10.1525/9780520941748
White, T., Matthey, S., Boyd, K., Barnett, B. (2006). Postnatal Depression and Post-traumatic Stress After Childbirth: Prevalence, Course and Co-occurrence. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 24(2), 107–120. DOI: https://doi.org/10.1080/02646830600643874
WHO. (2015). WHO Statement on Caesarean Section Rates, 1–8. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/161442/WHO_RHR_15.02_eng.pdf?sequence=1 (dostęp: 21.03.2019).
Wijma, K., Söderquist, J., Wijma, B. (1997). Posttraumatic Stress Disorder After Childbirth: A Cross Sectional Study. Journal of Anxiety Disorders, 11(6), 587–597. DOI: https://doi.org/10.1016/S0887-6185(97)00041-8
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Maja Rosińska, Anna Szymanik-Kostrzewska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy