Słowa kluczowe
social mobility
biographical interviews
adaptation strategies
social class
Jak cytować
Abstrakt
The paper presents the results of the analysis of 25 biographical narrative interviews conducted between 2020–2021 with people from working-class backgrounds who, in the process of becoming academic workers, experienced the costs of cultural mobility. International literature suggests that upward mobility is not only a source of satisfaction or prestige but also suffering for academics from the unprivileged classes. Therefore, in our paper, we aim to answer two research questions: (1) what adaptation strategies do academics from the working-class use to deal with difficult experiences?, and (2) what resources do they mobilize at different stages of life (childhood, school years, the beginning of a research career) to implement these strategies? The analysis of empirical material allowed us to distinguish a number of practices that, in the long term, enabled the interviewees to develop an academic career, e.g., collaboration with “significant others” (of higher social positions), hiding deficits of a capital, context-dependent manifestation of various sets of cultural practices, or the rebellion against the rules and norms present in the family or academic environment. Based on these practices, we define six categories of adaptation strategies: “hacking the system”, “hyper-productivity”, “borrowing capital”, “class manoeuvring”, “indirect career path”, and “resistance”.
Bibliografia
Adair, V., Brown, P., Clark, N., Perez-Cotrich, R., Stanfield, S. (2007). Poverty and Storytelling in Higher Education. Storytelling, Self, Society, 3(2), 135–155.
Alfrey, L., Twine, F.W. (2017). Gender-fluid Geek Girls: Negotiating Inequality Regimes in the Tech Industry. Gender & Society, 31(1), 28–50. DOI: https://doi.org/10.1177/0891243216680590
Binns, C. (2019). Experiences of Academics from a Working-Class Heritage: Ghosts of Childhood Habitus. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
Bourdieu, P. (1997). The Forms of Capital. W: A.H. Halsey (red.), Education: Culture, Economy & Society (ss. 46–58), New York: Oxford University Press.
Bourdieu, P. (2003). Homo Academicus. Cambridge: Polity Press.
Bourdieu, P. (2005). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Scholar.
Bourdieu, P., Passeron, J.C. (1979). The Inheritors: French Students and Their Relation to Culture. Chicago–London: The University of Chicago Press.
Bourdieu, P., Wacquant, L. (1992). An Invitation to Reflexive Sociology. Chicago: The University of Chicago Press.
Case, K. (2017). Insider Without: Journey Across the Working-Class Academic Arc. Journal of Working-Class Studies, 2(2), 16–35. DOI: https://doi.org/10.13001/jwcs.v2i2.6081
Certeau, M., de. (2008). Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, tłum. K. Thiel-Jańczuk. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Collins, R. (2000). The Sociology of Philosophies: A Global Theory of Intellectual Change. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Daenekindt, S., Roose, H. (2013). Cultural Chameleons: Social Mobility and Cultural Practices in the Private and the Public Sphere. Acta Sociologica, 56(4), 309–324. DOI: https://doi.org/10.1177/0001699313496589
Ditton, H., Bayer, M., Wohlkinger, F. (2019). Structural and Motivational Mechanisms of Academic Achievement: A Mediation Model of Social-background Effects on Academic Achievement. British Journal of Sociology, 70, 1276–1296. DOI: https://doi.org/10.1111/1468-4446.12506
Friedman, S. (2016). Habitus Clivé and the Emotional Imprint of Social Mobility. The Sociological Review, 64(1), 129–147. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-954X.12280
Gaulejac, V. (2016). La névrose de classe. Nouvelle édition actualisée. Paris: Éditions Payot & Rivages.
Gdula, M., Lewicki, M., Sadura, P. (2014). Praktyki kulturowe klasy ludowej. Warszawa: Instytut Studiów Zaawansowanych.
Hurst, A.L. (2010). The Burden of Academic Success: Managing Working-Class Identities in College. Lanham, MD: Lexington Books.
Jensen, B. (2014). Dreams and Nightmares: Survivor Guilt in Working Class Crossovers. Rhizomes, 27. http://rhizomes.net/issue27/jensen.html (dostęp: 9.09.2022).
Lee, E.M. (2017). ‘Where People Like Me Don’t Belong’: Faculty Members from Low-socioeconomic-status Backgrounds. Sociology of Education, 90(3), 197–212. DOI: https://doi.org/10.1177/0038040717710495
Leszczyńska, K., Tobiasiewicz, E. (2019). Recenzja książki: Agnieszka Pasieka, Katarzyna Zielińska (red.), Opór i dominacja. Antologia tekstów, Kraków: Nomos, 2015. LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, 103, 415–423.
Loveday, V. (2018). Luck, Chance, and Happenstance? Perceptions of Success and Failure Amongst Fixed-term Academic Staff in UK Higher Education. British Journal of Sociology, 69(3), 758–775. DOI: https://doi.org/10.1111/1468-4446.12307
Łuczaj, K. (2023). The Biographical Experience of Entering the Academic Profession. Popular-Class Lecturers at the Post-Socialist University. Łódź: Łódź University Press. DOI: https://doi.org/10.18778/8331-361-0
Martin, P.Y. (2004). Gender as Social Institution. Social Forces, 82(4), 1249–1273. DOI: https://doi.org/10.1353/sof.2004.0081
Mead, G.H. (1975). Umysł, osobowość i społeczeństwo. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Metzgar, J. (2021). Bridging the Divide: Working-Class Culture in a Middle-Class Society. Ithaka, NY: Cornell University Press. DOI: https://doi.org/10.7591/cornell/9781501760310.001.0001
Mikrut, S., Łuczaj, K. (2023). Syndrom oszusta jako składowa doświadczenia awansu społecznego. Studia Socjologiczne, 2(249), 81–109. DOI: https://doi.org/10.24425/sts.2023.146170
Miłosz, C. (1997). Abecadło Miłosza. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Pasieka, A., Zielińska, K. (2015). Opór i dominacja. Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Reay, D. (2005). Beyond Consciousness?: The Psychic Landscape of Social Class. Sociology, 39(5), 911–928. DOI: https://doi.org/10.1177/0038038505058372
Russo, J., Linkon, S.L. (2005). What’s New About New Working-Class Studies? W: J. Russo, S.L. Linkon (red.), New Working-Class Studies (ss. 2–18). Ithaca: ILR Press. DOI: https://doi.org/10.7591/9781501718571
Sauder, M. (2020). A Sociology of Luck. Sociological Theory, 38(3), 193–216. DOI: https://doi.org/10.1177/0735275120941178
Scott, J. (2015). Za kulisami oficjalnej wersji. Opór i dominacja. W: A. Pasieka, K. Zielińska (red.), Opór i dominacja. Antologia tekstów (ss. 145–158). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Urbańska, S. (2014). Is Apostasy from a Family Possible? The Apostasy from an Alcoholicabusive Family as a Variant of (Un)Becoming a Daughter – the Case of Natalia. Qualitative Sociology Review, 10, 80–103. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8077.10.1.05
Warnock, D.M., Hurst, A.L. (2016). The Poor Kids’ Table: Organizing Around an Invisible and Stigmatized Identity in Flux. Journal of Diversity in Higher Education, 9(3), 261–276. DOI: https://doi.org/10.1037/dhe0000029
Weaver, L. (1993). A Mennonite ‘Hard worker’ Moves from the Working Class and the Religious/Ethnic Community to Academia: A Conflict Between Two Definitions of Work. W: M. Tokarczyk, E.A. Fay (red.), Working-Class Women in the Academy: Laborers in the Knowledge Factory (ss. 113–116). Amherst: University of Massachusetts Press.
Wengraf, T. (2001). Qualitative Research Interviewing. London: Sage Publications. DOI: https://doi.org/10.4135/9781849209717
Xu, C. (2020). Tackling Rural-urban Inequalities Through Educational Mobilities. Policy Reviews in Higher Education, 4(2), 179–202. DOI: https://doi.org/10.1080/23322969.2020.1783697
Zysiak, A. (2016). Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Edyta Tobiasiewicz, Kamil Łuczaj
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy