Abstrakt
As a result of the transformation of the telecommunications market and thus the creation of the automatic society (Bernard Stiegler), through the integration and subordination of analog communication, journalism and the humanities to digital industries, the process of a new algorithmic organization of the world has begun. Thomas Berns and Antoinette Rouvroy tried to think through this social situation using the concept of the algorithmic device. The novelty in this concept of the algorithmic device is the systematic, unlimited exploitation and analysis of data serving what is today called the “data economy”. A process based on massive calculations of processed data or “big data” was recommended to us by Wired editor-in-chief Chris Anderson as the „end of theory” and a new tele-objectivity (Paul Virilio). In the presented text I ask the question whether this process strengthens technodiversity and is a sign of the coming age of cosmotechnology (Yuk Hui), or whether, on the contrary, it is a sign of the twilight of human intelligence and a symptom of destruction, devastation, and the annulment of all social skills (Bernard Stiegler).
Bibliografia
Bergson, H. (2004). Wykład o wychowaniu. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Berry, D.M. (2014). Critical Theory and the Digital. New York: Bloomsbury Academic.
Canguilhem, G. (1999). Normalne i patologiczne. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Carnap, R. (2023). Logiczne podstawy prawdopodobieństwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Carr, N. (2013). Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg. Gliwice: Helion.
Crawford, K. (2024). Atlas sztucznej inteligencji. Władza, pieniądze i środowisko naturalne. Kraków: Bo.wiem.
Deleuze, G., Guattari, F. (2016). Tysiąc plateau. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Foucault, M. (2010). Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady w Collège de France 1977/1978. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gille, B. (red.). (1986). The History of Techniques, vol. 1: Techniques and Civilizations. New York: Gordon and Breach.
Heidegger, M. (1997). Pytanie o technikę. W: M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć: Eseje wybrane (ss. 224–255). Warszawa: Czytelnik.
Hui, Y. (2022). Rekursywność i przygodność. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Longo, A. (2020). Knowledge of Risk and Risk of Knowledge: How Uncertainty Supports the Illusion of Freedom. W: A. Beech, R. Mackay (red.), Construction Site for Possible Worlds (65–80). Falmouth: Urbanomic.
Lyotard, J.-F. (1991). The Inhuman: Reflections on Time. Stanford, CA: Stanford University Press.
Macherey, P. (2011a). Hegel or Spinoza. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. DOI: https://doi.org/10.5749/minnesota/9780816677405.001.0001
Macherey, P. (2011b). Siła norm. Od Canguilhema do Foucaulta. Warszawa: Książka i Prasa.
Malabou, C. (2019). Morphing Intelligence: From IQ Measurement to Artificial Brains. New York: Columbia University Press. DOI: https://doi.org/10.7312/mala18736
Malm, A. (2021). How to Blow Up a Pipeline: Learning to Fight in a World on Fire. London: Verso Books.
Mauss, M. (2018). La nation ou le sens du social. Paris: PUF.
Meillassoux, Q. (2015). Po skończoności. Esej o koniecznej przygodności. Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego.
Piwowar, K. (2022). Technologie, które wykluczają. Pomiar, dane, algorytmy. Warszawa: Scholar.
Rosenberg, D. (2013). Data Before the Fact, “Raw Data” Is an Oxymoron. Cambridge, MA: The Infrastructures, MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/9302.003.0003
Rouvroy, A., Berns T. (2013). Algorithmic Governmentality and Prospects of Emancipation: Disparateness as a Precondition for Individuation Through Relationships?, Réseaux, 1(177): 163–196. DOI: https://doi.org/10.3917/res.177.0163
Shannon, C., Weaver, W. (2009). The Mathematical Theory of Communication. Urbana: The University of Illinois Press.
Spinoza, B. (2008). Etyka. W porządku geometrycznym dowiedziona. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Stiegler, B. (2015). La Société automatique: 1. L’avenir du travail. Paris: Fayard.
Stiegler, B. (2019). The Age of Disruption. Technology and Madness in Computational Capitalism. Cambridge: Polity Press.
Stiegler, B., Kolektyw Internacja. (2023). Konieczna bifurkacja. „Nie ma alternatywy”. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Virilio, P. (1991). The Aesthetics of Disappearance. New York: Semiotext(e).
Wiener, N. (1971). Cybernetyka, czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie. Warszawa: PWN.
Wittgenstein, L. (1972). Dociekania filozoficzne. Warszawa: PWN.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Szymon Wróbel

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy