Keywords
methods of philosophy
logic and speculation in philosophy
philosophy and science
philosophy and worldview
How to Cite
Abstract
The study is devoted to the general characteristics of philosophy. So it has a metaphilosophical character. This characteristic, however, is not a descriptive presentation of what philosophical authors (philosophers, both ancient and modern) think about the subject of their research. In the author’s view, this study is a proposal to understand philosophy, its methods, and its relationship to science and worldview. The role of logic in the philosopher’s work is emphasized, but at the same time it is considered indispensable for a specifically understood speculative element.
References
Austin, J.L. (1977). Jestem niewinny, tłum. H. Rosnerowa. Znak, 276(6), 667–696.
Austin, J.L. (1993). Prośba o wybaczenie. W: idem, Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne (ss. 234–273), tłum. B. Chwedeńczuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ayer, A.J. (1936). Language, Truth and Logic. London: Victor Gollancz.
Ayer, A.J. (red.). (1959). Logical Positivism. New York: Free Press.
Bocheński, J.M. (1985). Filozofia a światopogląd. Znak, 37(366), 3–17.
Bocheński, J.M. (1990). Logika religii. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Bocheński, J.M. (1993a). O światopoglądzie. W: idem, Sens życia i inne eseje (ss. 163–171). Kraków: Philed.
Bocheński, J.M. (1993b). Światopogląd a filozofia. W: idem, Sens życia i inne eseje (ss. 172–188). Kraków: Philed.
Broad, Ch.D. (1924). Critical and Speculative Philosophy: Personal Statements. W: J.H. Muirhead (red.), Contemporary British Philosophy (ss. 77–100), First series. London: G. Allen & Unwin.
Carnap, R. (1932/1959). Überwindung der Metaphysik durch Logische Analyse der Sprache. Erkenntnis, 2, 219–241, przekład angielski: The Elimination of Metaphysics Through Logical Analysis of Language. W: A.J. Ayer (red.). (1959). Logical Positivism (ss. 60–81). New York: Free Press.
Czeżowski, T. (2004). O metafizyce, jej kierunkach i zagadnieniach. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Dilthey, W. (1987). O istocie filozofii i inne pisma, tłum. E. Paczkowska-Łagowska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ducasse, C.J. (1941). Philosophy as a Science: Its Matter and Its Method. New York: Oskar Piest.
Haack, S. (1978). Philosophy of Logics. Cambridge: Cambridge University Press.
Ingarden, R. (1922). Spór o istotę filozofii. Przegląd Warszawski, 4(2), 161–172.
Jaspers, K. (2000). Wprowadzenie do filozofii, tłum. A. Wołkowicz. Wrocław: Siedmioróg.
Kleszcz, R. (2003). Co to jest filozofia? Ruch Filozoficzny, 60(4), 527–531.
Kleszcz, R. (2013). Metoda i wartości. Metafilozofia Kazimierza Twardowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Kleszcz, R. (2019). P. F. Strawson a Poppera krytyka filozofii lingwistycznej. Przegląd
Filozoficzny. Nowa Seria, 4(112), 113–130.
Kleszcz, R. (2020a). Profile metafilozoficzne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kleszcz, R. (2020b). Roman Ingarden i dyskusje metafilozoficzne. Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria, 29(4), 103–122.
Kleszcz, R. (2021). Logika, metafilozofia, filozofia religii. Siedem studiów filozoficznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kołakowski, L. (1967). Kultura i fetysze. Warszawa: PIW.
Lazerowitz, M. (1942). [nota recenzyjna]. Mind, 60(203), 284–287.
Moore, G.E. (1967). Z głównych zagadnień filozofii, tłum. Cz. Znamierowski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Passmore, J. (1961). Philosophical Reasoning. New York: Charles Scribner’s Sons.
Perzanowski, J. (1989). Przedmowa. W: J. Perzanowski (red.), Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii (ss. 5–12). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Piwowarczyk, M. (2008). Bóg i stawanie się. Problem relacji świat – Bóg w filozofii Alfreda Northa Whiteheada. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Putnam, H. (1998). Wiele twarzy realizmu i inne eseje, tłum. A. Grobler. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Russell, B. (2000). Nasza wiedza o świecie zewnętrznym jako pole badań dla metody naukowej w filozofii, tłum. T. Baszniak. Warszawa: Aletheia.
Ryle, G. (1953). Ordinary Language. The Philosophical Review, 62(2), 167–186.
Ryle, G. (1964). Dilemmas. Cambridge: Cambridge University Press.
Strawson, P.F. (1969). Individuals: An Essay in Descriptive Metaphysics. London: Methuen.
Strawson, P.F. (1980). Indywidua. Próba metafizyki opisowej, tłum. B. Chwedeńczuk. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Strawson, P.T. (1994). Analiza i metafizyka. Wstęp do filozofii, tłum. A. Grobler. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Szubka, T. (1995). Metafizyka analityczna P. F. Strawsona. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Szubka, T. (red.). (1995). Metafizyka w filozofii analitycznej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Szubka, T. (2000). Filozofia analityczna. Koncepcje, metody, ograniczenia. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
Whitehead, A.N. (2020). Przygody idei, tłum. M. Piwowarczyk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wolniewicz, B. (1993). Filozofia i wartości I. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii UW.
Wolniewicz, B. (2003). Filozofia i wartości III. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii UW.
License
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy