Philosophy – autonomy and domination
PDF (Język Polski)

Keywords

history of philosophy
Polish post-war philosophy
field theory
Christian philosophy

How to Cite

Tyl, M. (2022). Philosophy – autonomy and domination. Człowiek I Społeczeństwo, 53, 101–118. https://doi.org/10.14746/cis.2022.53.6

Abstract

The purpose of the paper is take a look from the perspective of the field theory of Pierre Bourdieu at the history of the Polish post-war philosophy with special attention given to the so-called Christian philosophy. In reference to Bourdieu’s research practice, the author postulates application of research strategies of the sociology of science/philosophy to historical and philosophical studies with a belief that they enhance the picture of philosophical dynamics of the past. From this point of view, the author focuses on relations between the field of Christian philosophy and the field of church authority, exposing the issue of philosophy’s autonomy.

https://doi.org/10.14746/cis.2022.53.6
PDF (Język Polski)

References

Bejze, B. (1977). Uczelnie katolickie w nurcie odnowy. Tygodnik Powszechny, 41, 2.

Bourdieu, P. (2006). Medytacje pascaliańskie. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Bourdieu, P. (2013). Homo academicus. Posłowie – dwadzieścia lat później. Praktyka Teoretyczna, 1, 31–50.

Bourdieu, P., Wacquant, L.J.D. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Chudy, W. (1985). Filozofia polska po II wojnie światowej. (Szkic). Studia Philosophiae Christianae, 1, 129–141.

Elzenberg, H. (2002). Kłopot z istnieniem. Aforyzmy w porządku czasu. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Gawroński, A. (1977). Ani scholastyka, ani fenomenologia. Tygodnik Powszechny, 27, 1–2.

Gawroński, A. (1978). O filozofii lingwistycznej. Odpowiedź pani Hannie Rosnerowej. Znak, 12(294), 1494–1522.

Gawroński, A. (1990). Kiedy „być” znaczy „istnieć”? Z archeologii pytań metafizycznych. Znak–Idee, 2, 3–18.

Gogacz, M. (red.). (1956). Streszczeniach rozpraw doktorskich, magisterskich i seminaryjnych pisanych na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim pod kierunkiem prof. dra Stefana Swieżawskiego (historia filozofii) i prof. dra Alberta Krąpca OP (metafizyka) w wyborze. Poznań: Pallotinum.

Gogacz, M. (1974a). Czym zajmuje się filozofia. Znak, 9, 1150–1158.

Gogacz, M. (1974b). Filozofia i inspiracje. Tygodnik Powszechny, 9, 2.

Gogacz, M. (1978). Będziemy dalej filozofować. Życie i Myśl, 1, 44–55.

Gutowski, P. (2012). Stefan Swieżawski wobec Soboru Watykańskiego II. Ethos, 4, 243–261.

Janeczek, S. (2001). Filozofia na KUL-u. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Kamiński, S. (1978). Metody współczesnej metafizyki (część II). Roczniki Filozoficzne, 26, 5–50.

Kamiński, S. (1980). Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Krąpiec, M.A. (1990). Czy językoznawstwo warunkuje filozofowanie? Znak–Idee, 2, 19–29.

Kuderowicz, Z. (1976). Historyk filozofii jako „opiekun spolegliwy”. Studia Filozoficzne, 3, 163–167.

Kuderowicz, Z. (1979). Obrońca wartości zagrożonych. Studia Filozoficzne, 10, 173–179.

Marciszewski, W. (2016). Wywiad z profesorem Witoldem Marciszewskim. https://www.facebook.com/kul.filozofia/videos/wywiad-z-profesorem-witoldem-marciszewskim/1303515743341087 (dostęp: 4.10.2021).

Michnik, A., Tischner, J., Żakowski, J. (1995). Między panem a plebanem. Kraków: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy Znak.

Perzanowski, J. (2009). Bajdy, bajki i ziarno prawdy o współczesnej filozofii polskiej. https://portal.tezeusz.pl/2009/08/21/bajdy-bajki-i-ziarno-prawdy-o-wspolczesnej-filozofii-polskiej/ (dostęp: 7.09.2021).

Possenti, V. (1984). Józef Tischner – kontestator tomizmu. Zeszyty Naukowe KUL, 3, 69–77.

Salij, J. (1970). Duch prawdy, duch wolności. Znak, 7–8, 1001–1004.

Siemek, M.J. (1977). Idea transcendentalizmu u Fichtego i Kanta. Studium z dziejów idei. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Siemek, M.J. (1991). Filozofia i społeczeństwo w powojennej Polsce. W: idem, Wolność, rozum, intersubiektywność (ss. 307–323). Warszawa: Oficyna Naukowa.

Skarga, B. (1987). Złudzenia i nadzieje historyka filozofii. W: eadem, Przeszłość i interpretacje. Z warsztatu historyka filozofii (ss. 42–60). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Swieżawski, S. (1966). Zagadnienie historii filozofii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Swieżawski, S. (1991). W nowej rzeczywistości. 1945–1965. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Ślipko, T. (1997). Filozofia polska w latach przełomu. Forum Philosophicum, 2, 51–70.

Tischner, J. (1967). W kręgu spraw psychologii i filozofii. Znak, 1(151), 80–107.

Tischner, J. (1970). Schyłek chrześcijaństwa tomistycznego. Znak, 1, 1–20.

Tischner, J. (1977). Refleksje nad myśleniem i uczestnictwem. Tygodnik Powszechny, 49, 1–2.

Tischner, J. (1978). Wiara w czasie adwentu. Tygodnik Powszechny, 51, 4.

Warczok, T. (2015). Dominacja i przekład. Struktura tłumaczeń jako struktura władzy w światowym i polskim systemie literackim. W: G. Jankowicz, P. Marecki, M. Sowiński (red.), Literatura polska po 1989 roku w światle teorii Pierre’a Bourdieu. Podręcznik (ss. 15–39). Kraków: Korporacja Ha!art.

Woleński, J. (1998). W sprawie historii filozofii w Polsce. Ruch Filozoficzny, 4, 559–566.

Woleński, J. (2010). Filozofia polska po 1945 roku. W: J. Skoczyński, J. Woleński, Historia filozofii polskiej (ss. 525–545). Kraków: Wydawnictwo WAM.

Wróbel, S. (2016). Filozofia terytorialna i filozofia poza terytorium. W: idem, Filozof i terytorium. Polityka idei w myśli Leszka Kołakowskiego, Bronisława Baczki, Krzysztofa Pomiana i Marka J. Siemka (ss. 9–46). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.