Abstract
Contemporary parents in Western culture operate within the context of social processes such as globalization, consumerism, relativism, individualism, and mediatization. These processes are manifestations of postmodernity, which significantly weakens the influence of tradition on the life choices of adults. Engagement in clearly defined and institutionalized roles, including parental roles,
does not align with the postmodern lifestyle. Postmodernity presents mothers and fathers with numerous tasks on their journey to realizing personal parenting projects. Modern motherhood and fatherhood roles show considerable diversity – ranging from maintaining traditional forms, to adopting egalitarian approaches, to entirely new and individualized methods of parenting. This article serves as an introduction to a series of original discussions addressing the current challenges faced by parents.
References
Adamczyk, K. (2019). Marital and Love Attitudes as Predictors of Polish Young Adults’ Relationship Status. Current Issues in Personality Psychology, 7(4), 298–312. DOI: https://doi.org/10.5114/cipp.2019.92561
Agonito, R. (2014). The Last Taboo: Saying No to Motherhood. New York: Algora Publishing.
Arnett, J.J. (2003). Conceptions of the Transition to Adulthood Among Emerging Adults in American Ethnic Groups. New Directions for Child and Adolescent Development, 100, 63–75. DOI: https://doi.org/10.1002/cd.75
Arnett, J.J., Schwab, J. (2012). Poll of Emerging Adults: Thriving, Struggling and Hopeful. Worcester, MA: Clark University.
Ashburn-Nardo, L. (2017). Parenthood as a Moral Imperative? Moral Outrage and the Stigmatization of Voluntarily Childfree Women and Men. Sex Roles: A Journal of Research, 76(5), 393–401. DOI: https://doi.org/10.1007/s11199-016-0606-1
Atkinson, L., Paglia, A., Coolbear, J., Niccols, A., Parker, K.C., Guger, S. (2000). Attachment Security: A Meta-analysis of Maternal Mental Health Correlates. Clinical Psychology Review, 20(8), 1019–1040. DOI: https://doi.org/10.1016/S0272-7358(99)00023-9
Bakiera, L. (2016). Aversive Parenthood: An Attempt of Conceptualization. W: H. Liberska, M. Farnicka (red.), Aggression as a Challenge: Theory and Research. Current Problems (ss. 187–198). New York: Peter Lang Publishing.
Bakiera, L. (2019). Wychowanie i rodzicielstwo, styl wychowania i styl rodzicielski. Analiza terminologiczna. Psychologia Wychowawcza, 16, 60–72.
Bakiera, L. (2020). Parentologia. Próba integrowania wiedzy naukowej o rodzicielstwie. W: L. Bakiera (red.), Rodzicielstwo. Ujęcie interdyscyplinarne (ss. 17–43). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bakiera, L. (2023). Developmental Figures: An Attempt of Conceptualization and Classification. Current Issues in Personality Psychology, 11(2), 121–129. DOI: https://doi.org/10.5114/cipp/159726
Bartosz, B. (2002). Doświadczanie macierzyństwa. Analiza narracji autobiograficznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Beck, U. (2004). Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Bianchi, S.M. (2011). Changing Families: Changing Workplaces. Future of Children, 21(2), 15–36. DOI: https://doi.org/10.1353/foc.2011.0013
Billari, F.C., Liefbroer, A.C. (2010). Towards a New Pattern of Transition to Adulthood? Advances in Life Course Research, 15(2–3), 59–75. DOI: https://doi.org/10.1016/j.alcr.2010.10.003
Błasiak, A. (2017). (Nowy) wymiar rodzicielstwa – wybrane aspekty. W: D. Opozda, M. Leśniak (red.), Rodzicielstwo w wybranych zagadnieniach pedagogicznych (ss. 29–43). Lublin: Wydawnictwo Episteme.
Bornstein, M.H. (2016). Determinants of Parenting. W: D. Cicchetti (red.), Developmental Psychopathology (ss. 1–91). Hoboken, NJ: Wiley. DOI: https://doi.org/10.1002/9781119125556.devpsy405
Bynner, J. (2005). Rethinking the Youth Phase of the Life-course: The Case for Emerging Adulthood? Journal of Youth Studies, 8(4), 367–383. DOI: https://doi.org/10.1080/13676260500431628
Ciesielski, P., Bakiera, L., Golec de Zavala, A. (2024). Voluntary Childlessness in Poland – Group Description and Reasons Behind Being Childless (w przygotowaniu).
Fadjukoff, P. (2007). Identity Formation in Adulthood. Jyväskylä: Jyväskylä University Printing House.
Flew, T. (2010). Media globalne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Genov, N. (2018). Challenges of Individualization. London: Palgrave Macmillan. DOI: https://doi.org/10.1057/978-1-349-95828-3
Giddens, A. (2006). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Giddens, A., Sutton, P.W. (2014). Socjologia. Kluczowe pojęcia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gorman, L., McLean, D. (2010). Media i społeczeństwo. Wprowadzenie historyczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hoghughi, M. (2004). Parenting: An Introduction. W: M. Hoghughi, N. Long (red.), Handbook of Parenting: Theory and Research for Practice (ss. 1–18). Thousand Oaks, CA: Sage. DOI: https://doi.org/10.4135/9781848608160.n1
Kabat-Zinn, M., Kabat-Zinn, J. (2008). Dary codzienności. Poradnik uważnego rodzicielstwa. Warszawa: IPSI Press.
Kim, U. (2001). Individualism and Collectivism: A Psychological, Cultural and Ecological Analysis. Copenhagen: Nordic Institute of Asian Studies Press.
Kocik, L. (2002). Wzory małżeństwa i rodziny. Od tradycyjnej jednorodności do współczesnych skrajności. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne.
Kornas-Biela, D. (2009). Pedagogika prenatalna. Nowy obszar nauk o wychowaniu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Korzeniowska, W., Szuścik, U. (2006). Rodzina. Historia i współczesność. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
MacNeill, L.A., Zvara, B.J., Anderson, S.E. (2024). Association Between Maternal Closeness with Parents and Mother–Toddler Relationship Quality. Family Relations, 73(2), 645–660. DOI: https://doi.org/10.1111/fare.12910
Mollen, D. (2006). Voluntarily Childfree Women: Experiences and Counseling Considerations. Journal of Mental Health Counseling, 28(3), 269–282. DOI: https://doi.org/10.17744/mehc.28.3.39w5h93mreb0mk4f
Piotrowska, M. (2014). Contemporary Parenthood: The Meaning of Mother and Father in the Child’s Life. Wychowanie w Rodzinie, 10(2), 385–398. DOI: https://doi.org/10.61905/wwr/171097
Oniszczuk, J. (2012). Ponowoczesność. Państwo w ujęciu postnowoczesnym (kilka zagadnień szczegółowych). Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 1, 11–41 DOI: https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2012.1.1
Opozda, D. (2017). Zróżnicowane rodzicielstwo – zarys refleksji. W: D. Opozda, M. Leśniak (red.), Rodzicielstwo w wybranych zagadnieniach pedagogicznych (ss. 19–28). Lublin: Wydawnictwo Episteme.
Rothenberg, W.A. (2019). Intergenerational Continuity in Parenting: A Review and Theoretical Integration. Marriage & Family Review, 55(8), 701–736. DOI: https://doi.org/10.1080/01494929.2019.1589618
Sears, W., Sears, M. (2013). Księga Rodzicielstwa Bliskości. Przewodnik po opiece i pielęgnacji dziecka od chwili narodzin. Warszawa: Wydawnictwo Mamania.
Shaw, R.L. (2011). Women’s Experiential Journey Toward Voluntary Childlessness: An Interpretative Phenomenological Analysis. Journal of Community and Applied Social Psychology, 21(2), 151–163. DOI: https://doi.org/10.1002/casp.1072
Stein, A. (2012). Dziecko z bliska. Zbuduj szczęśliwą relację. Warszawa: Wydawnictwo Mamania.
Suwada, K. (2007). Jak nazwać współczesność? Problem konceptualizacji płynnej nowoczesności Zygmunta Baumana, drugiej nowoczesności Ulricha Becka i późnej nowoczesności Anthony’ego Giddensa. Kultura i Edukacja, 3, 37–48.
Takeuchi-Demirci, A. (2017). Contraceptive Diplomacy: Reproductive Politics and Imperial Ambitions in the United States and Japan. Redwood City, CA: Stanford University Press.
License
Copyright (c) 2024 Lucyna Bakiera
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy