Ponad inter-, w kręgu trans-. Nowelizacje gier wideo jako przykład narracji transmedialnych
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł składa się z dwóch części: w pierwszej, teoretycznej, autorka charakteryzuje nowelizacje z uwzględnieniem ich miejsca we współczesnym pejzażu kulturowo-medialnym. Nowelizowanie, czyli transformowanie tekstów audiowizualnych w medium literatury jest w ujęciu autorki przykładem transmedialnych i konwergentnych praktyk światotwórczych. W drugiej części artykułu autorka przedstawia typologię nowelizacji gier wideo (nowelizacje eksplanacyjne, alternatywne oraz symultaniczne). Analizuje wybrane przykłady nowelizacji i na tej podstawie wyciąga wnioski odnośnie do funkcji, jakie poszczególne ich typy pełnią w kreowaniu światoopowieści (storyworlds).
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.
Referencje
- Aarseth, Espen. „Aporia and Epiphany in Doom and The Speaking Clock: The Temporality of Ergodic Art”. W Cyberspace Textuality: Computer Technology and Literary Theory, zredagowane przez Marie-Laure Ryan, 31–41. Indiana: Indiana University Press, 1999.
- Andrew, Dudley. Concepts in Film Theory. New York: Oxford University Press, 1984.
- Bachtin, Michaił M. „Czas i przestrzeń w powieści”. Przetłumaczone przez Jerzy Faryno, Pamiętnik Literacki 65, nr 4 (1974): 273–311.
- Bachtin, Michaił M. Problemy poetyki Dostojewskiego. Przetłumaczone przez Natalia Modzelewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.
- Baetens, Jan. „From Screen to Text: Novelization, the Hidden Continent”. W The Cambridge Companion to Literature on Screen. Zredagowane przez Deborah Cartmell, Imelda Whelehan, 226–238. Cambridge: Cambridge University Press, 2007.
- Barthes, Roland. „Efekt rzeczywistości”. Przetłumaczone przez Michał P. Markowski. Teksty Drugie 136, nr 4 (2012): 119–126.
- Birkholc, Robert. „Narracja subiektywnie zapośredniczona. Wokół zagadnienia «mowy pozornie zależnej» w filmie”. Studia Europaea Gnesnensia, nr 14 (2016): 143–158.
- Brogowski, Leszek. „Struktura konkretności i miejsca niedookreślenia u Ingardena”. Teksty Drugie 21, nr 3 (1993): 63–80.
- Chmielecki, Konrad. „Intermedialność jako fenomen ponowoczesnej kultury”. Kultura Współczesna 52, nr 2 (2007): 118–137.
- Elliott, Kamilla. Rethinking the Novel/Film Debate. Cambridge: Cambridge University Press, 2003.
- Iuppa, Nick i Terry Borst. Story and Simulations for Serious Games: Tales from the Trenches. Burlington–Oxford: Focal Press, 2007.
- Jenkins, Henry. Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów. Przetłumaczone przez Małgorzata Bernatowicz, Mirosław Filiciak. Warszawa: Wydawnictwa
- Akademickie i Profesjonalne, 2007.
- Kremens, Rudolf. Level Design: Concept, Theory, and Practice. Massachusetts: Tylor & Francis, 2009.
- Kubiński, Piotr. „Cyfrowe światoopowieści. Narracyjność gier wideo”. W Narratologia transmedialna. Teorie, praktyki, wyzwania. Zredagowane przez Katarzyna Kaczmarczyk, 309–336. Kraków: Universitas, 2017.
- Kubiński, Piotr. „Gry wideo w świetle narratologii transmedialnej oraz koncepcji światoopowieści (storyworld)”. Tekstualia 43, nr 4 (2015): 23–36.
- Kubiński, Piotr. Gry wideo. Zarys poetyki. Kraków: Universitas, 2016.
- Mactavish, Andrew. „Technological Pleasure: The Performance and Narrative of Technology in Half-Life and other High-Tech Computer Games”. W Screenplay: Cinema/Videogames/Interfaces. Zredagowane przez Geoff King i Tanya Krzywinska, 33–49. London: Wallflower Press, 2002.
- Maj, Krzysztof M. „Ucieczka od linearności. W stronę światocentrycznego modelu narracji transmedialnych”. W Narratologia transmedialna. Teorie, praktyki, wyzwania.
- Zredagowane przez Katarzyna Kaczmarczyk, 283–308. Kraków: Universitas, 2017.
- Manovich, Lev. Język nowych mediów. Przetłumaczone przez Piotr Cypryański. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2006.
- Merrick, Kathryn E. Computational Models of Motivation for Game-Playing Agents. Canberra: Springer International Publishing, 2016.
- Mittell, Jason. „Strategies of Storytelling on Transmedia Television”. W Storyworlds across Media: Toward a Media-Conscious Narratology. Zredagowane przez Marie-Laure Ryan i Jan-Noël Thon, 253–277. Lincoln–London: University of Nebraska Press, 2014.
- Morin, Edgar. Kino i wyobraźnia. Przetłumaczone przez Konrad Eberhardt. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975.
- Newell, Kate, Expanding Adaptation Networks: From Illustration to Novelization. London: Palgrave Macmillan, 2017.
- Okulska, Inez, „Od przekładu intersemiotycznego do produktów typu tie-in, czyli transmedialny storytelling jako strategia tłumaczenia”. Forum Poetyki, nr 6 (2016): 56–67.
- Ryan Marie-Laure. „Story/Worlds/Media: Tuning the Instruments of a Media-Conscious Narratology”. W Storyworlds across Media: Toward a Media-Conscious Narratology. Zredagowane przez Marie-Laure Ryan i Jan-Noël Thon, 25–49. Lincoln–London: University of Nebraska Press, 2014.
- Spielmann, Yvonne. Intermedialität. Das System Peter Greenaway. München: Verlag Wilhelm Fink, 1998.
- Szczęsna, Ewa. „O myśleniu narracyjnym i jego cyfrowej reprezentacji”. W Narratologia transmedialna. Teorie, praktyki, wyzwania. Zredagowane przez Katarzyna Kaczmarczyk, 253–282. Kraków: Universitas, 2017.
- Szkłowski, Wiktor. „Sztuka jako chwyt”. Przetłumaczone przez Ryszard Łużny. W Teoria badań literackich za granicą. Antologia. Zredagowane przez Stefania Skwarczyńska, t. 2, cz. 3, 10–28. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1986.
- Wolfe, Gary K. Critical Terms for Science Fiction and Fantasy. Santa Barbara: Greenwood, 1986.
- Cytowane nowelizacje
- Bowden, Oliver. Assassin’s Creed: Brotherhood. London 2010.
- Burroughs, Rick. Alan Wake. New York 2010.
- Christopher, Adam. Dishonored: The Return of Daud. London 2018.
- Dietz, William C. Mass Effect: Deception. New York 2012.
- Fallout – Novel, dostępne na http://fallout-novel.blogspot.com/ (dostęp: 5.10.2019).
- Gaider, David. Dragon Age: The Stolen Throne. New York 2009.
- Joseph, Eugene. Bot Colony. New York 2010.
- Karpyshyn, Drew. Mass Effect: Revelation. New York 2007.
- Kayatta, Micke. Mass Effect: Pick Your Path, dostępne na http://www.escapistmagazine.com/articles/view/video-games/columns/pickyourpath/9514-Pick-Your-Path-Mass-
- Effect (dostęp: 5.10.2019).
- Miyabe, Miyuki. Ico: Castle in the Mist. San Francisco 2011.
- Morris, Mark. Dead Island: The Book. London 2011.
- Shirley, John. Bioshock: Rapture. New York 2011.
- Shirley, John. Borderlands: The Fallen. New York 2011.
- Shirley, John. Halo: Broken Circle. New York 2014.
- Swallow, James. Deus Ex: Black Light. London 2016.
- Swallow, James. Deus Ex: Icarus Effect. London 2014.
- Cytowane gry wideo
- Alan Wake, Remedy Entertainment, 2010.
- BioShock, 2K Boston, 2007.
- Dead Island, Techland, 2011.
- Dishonored, Arkane Studios, 2012.
- Ico, Team Ico, 2001.
- Tomb Raider, Square Enix, 2013.
- Wolfenstein: The New Colossus, MachineGames, 2017.