Słowa kluczowe
muzyka młodzieżowa
big beat
muzyka polska
historia PRL
Jak cytować
Abstrakt
Autor skupia się na polskiej muzyce bigbeatowej z lat 60. i początku lat 70. XX wieku. Analizując teksty wybranych utworów z tego okresu, wskazuje na występujący w nich autotematyzm – prezentuje różne sposoby, na jakie wykonawcy bigbeatowi wypowiadali się w piosenkach o swoich słuchaczach, o samych sobie i o muzyce młodzieżowej jako zjawisku. Wykorzystuje przy tym zarówno utwory popularnych zespołów, jak i mniej znanych, lokalnych grup. Rozważania umieszczone są w szerszym kontekście społecznym i politycznym, a źródła muzyczne uzupełniono cytatami z ówczesnej prasy, wypowiedziami polityków oraz organizatorów życia kulturalnego. Autor wykazuje, że autotematyzm obecny w tekstach piosenek bigbeatowych świadczy o sporej samoświadomości polskich artystów w omawianym okresie.
Bibliografia
Beylin, Paweł. O muzyce i wokół muzyki. Felietony. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1973.
Cooper, B. Lee. „A Popular Music Perspective. Challenging Sexism in the Social Studies Classroom”. The Social Studies 2 (1980).
Doroszewski, Witold. O kulturę słowa. Tom II. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1968.
Erhardt, Ludwik. „Niesmaczny przekładaniec”. Ruch Muzyczny 12 (1963): 7.
Frith, Simon. Facing the Music. New York: Pantheon Books, 1988.
Gaszyński, Marek. Cudowne lata. Moja historia rock and rolla w Polsce. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2012.
Gierek, Edward. Jesteście wielką szansą. Wybór przemówień 1971–1972. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1978.
Gradowski, Mariusz. Big beat. Style i gatunki polskiej muzyki młodzieżowej, 1957–1973. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, 2018.
Grądziel-Wójcik, Joanna, „Perpetuum mobile, czyli kilka uwag o autotematyzmie”. Forum Poetyki 2 (2015): 108–117.
Kopaliński, Władysław. „Autentyczny widz”. Życie Warszawy. 2.05.1959.
Kosiński, Krzysztof. Oficjalne i prywatne życie młodzieży w czasach PRL. Warszawa: Rosner & Wspólnicy, 2006.
Mamczur, Patryk. „Big beat z domów kultury. PRL-owski garage rock lat 60.”. Piosenka. Rocznik kulturalny 8 (2020): 186–195.
Matulewicz, Tadeusz. „Wyniki prywatnej ankietki”. Jazz 4 (1966): 7.
„Mniej giełd i plebiscytów w radio”. Jazz 9 (1970): 16.
Panek, Wacław. Jazz, beat i rozrywka. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1973.
Passent, Daniel. „A rachunki odrobione?”. Polityka 39 (1959): 2.
Pelka, Anna. Teksas-land. Moda młodzieżowa w PRL. Warszawa: Trio, 2007.
Sadowska, Joanna. „Młodzież polska lat 60. i 70. Próba charakterystyki postaw, dążeń, obszarów zainteresowań i aktywności”. Społeczeństwo PRL. Historia, kultura, pamięć, t. 1, red. Stanisław Jankowiak. Poznań: Instytut Historii UAM, 2011.
Stańczak-Wiślicz, Katarzyna, Piotr Perkowski, Małgorzata Fidelis, Barbara Klich-Kluczewska. Kobiety w Polsce 1945–1989. Nowoczesność, równouprawnienie, komunizm. Kraków: Universitas, 2020.
Stinzing, Roman, Andrzej Icha. Motława-Beat. Trójmiejska scena big-beatowa lat 60-tych. Gdańsk: Gdański Kantor Wydawniczy, 2009.
Szabłowska, Maria. Cały ten big beat. Łódź: Opus, 1993.
Szary-Matywiecka, Ewa. „Autotematyzm”. W: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. Alina Brodzka et al. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum, 1995. 54–62.
Terpiłowski, Lech. „Co nam zostanie z tamtych lat?”. Jazz 3 (1969): 9.
Tracz, Bogusław. „Powstrzymać dywersję moralną Zachodu. Partia komunistyczna wobec przemian kultury młodzieżowej w Polsce lat 60. i 70. XX wieku”. W: To idzie młodość. Młodzież w ideologii i praktyce komunizmu, red. Dariusz Magier. Lublin–Radzyń Podlaski: Libra, 2016.
Walicki, Franciszek. Szukaj, burz, buduj. Warszawa: TRZ, 1995
Licencja
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.