Abstrakt
Artykuł opisuje zagadnienie parentezy w tekstach poetyckich na przykładzie wybranych utworów Krystyny Miłobędzkiej. Analiza tekstów prowadzi do wniosku, że wtrącenie, a szczególnie rozpatrywane tu wtrącenie nawiasowe, ma nieco odmienne – szersze – oddziaływanie w wierszu aniżeli w innych typach tekstów i stanowi istotny sygnał interpretacyjny. Niniejsze rozważania ukazują również, jak potencjał parentezy został wykorzystany przez poetkę do budowania wielopoziomowego znaczenia utworu.
Bibliografia
Miłobędzka, Krystyna. zbierane, gubione. 1960–2010. Wrocław: Biuro Literackie, 2010.
Bąba, Stanisław, Stanisław Mikołajczak. „Parenteza w polskiej liryce współczesnej”. W: O języku literatury, red. Józef Bubak, Aleksander Wilkoń, 79–105. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1981.
Bińczyk, Ewa. Obraz który nas zniewala. Kraków: Universitas, 2007.
Bogalecki, Piotr. Niedorozmowy. Kategoria niezrozumiałości w poezji Krystyny Miłobędzkiej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2011.
Borowiec, Jarosław. „«Pisze się tak, jak toczy się życie». Z Krystyną Miłobędzką rozmawia Jarosław Borowiec”. W: Miłobędzka wielokrotnie, red. Piotr Śliwiński, 178–189. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2008.
Culture.pl. „Krystyna Miłobędzka. 8.06.1932”. Dostęp 25.02.2022. https://culture.pl/pl/tworca/krystyna-milobedzka.
Czyżak, Agnieszka. „Po-zbierane niepokojeprzemiana i przemijanie”. W: Miłobędzka wielokrotnie, red. Piotr Śliwiński, 154–162. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2008.
Dziamska-Lenart, Gabriela. Innowacje frazeologiczne w powojennej felietonistyce polskiej. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2004.
Grabowski, Artur. Wiersz. Forma i sens. Kraków: Universitas, 1999.
Grądziel-Wójcik, Joanna. „«Spróbuj zbudować dom ze słów». O wierszach «niezamieszkanych» Krystyny Miłobędzkiej”. W: Miłobędzka wielokrotnie, red. Piotr Śliwiński, 21–34. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2008.
Grochowski, Maciej. „Metatekstowa interpretacja parentezy”. W: Tekst i zdanie, red. Teresa Dobrzyńska, Elżbieta Janus, 247–258. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983.
Kałuża, Anna. „Prezentacje Ja. O Imiesłowach Krystyny Miłobędzkiej”. W: Miłobędzka wielokrotnie, red. Piotr Śliwiński, 105–113. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2008.
Kałuża, Anna. Wola odróżnienia. O modernistycznej poezji Jarosława Marka Rymkiewicza, Julii Hartwig, Witolda Wirpszy i Krystyny Miłobędzkiej. Kraków: Universitas 2008.
Klemensiewicz, Zenon. Zarys składni polskiej. Warszawa: PWN, 1961.
Kuczkowski, Krzysztof. „Poezja «nocy, nijak, bezgłosu, zadławi»”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Borowiec, 371–377. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
Larek, Michał. „Nie. O pewnym aspekcie poezji Krystyny Miłobędzkiej”. W: Miłobędzka wielokrotnie, red. Piotr Śliwiński, 59–71. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2008.
Legeżyńska, Anna. „Lingua contemplativa według Krystyny Miłobędzkiej”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Jarosław Borowiec, 425–449. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.Malczewski, Marcin. „Krystyna Miłobędzka: wychodzenie z cienia”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Jarosław Borowiec, 411–424. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
Legeżyńska, Anna. „Między językiem a światem”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Jarosław Borowiec, 389–400. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
Legeżyńska, Anna. „Między językiem a światem. O poezji Krystyny Miłobędzkiej”, praca doktorska, UAM, 2015, dostęp 25.02.2022. https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/14669/1/doktorat.pdf.
Maliszewski, Karol. „«Przed mową jest mowa obszerniejsza». Poezja obok słów”. W: Miłobędzka wielokrotnie, red. Piotr Śliwiński, 8–13. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2008.
Mayenowa, Maria Renata. Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2000.
Moroz, Andrzej. Parenteza ze składnikiem czasownikowym we współczesnym języku polskim. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2010.
Nyczek, Tadeusz. „Miłobędzka: pokrewne, osobne”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Jarosław Borowiec, 345–370. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
Ostrówka, Agata. „Idiostylowy charakter parentez w tekstach Antoniego Libery”. Kwartalnik Językoznawczy 17, 1 (2014): 21–64.
Próchniak, Paweł. „Przeskoki, zgłębienia”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Jarosław Borowiec, 270–275. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
Sadowski, Witold. Wiersz wolny jako tekst graficzny. Kraków: Universitas 2004.
Skibski, Krzysztof. Poezja jako iteratura. Relacje między elementami języka poetyckiego w wierszu wolnym. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2017.
Stępień, Marzena. Wyrażenia parentetyczne w strukturze wypowiedziwłaściwości semantyczne, składniowe, prozodyczne. Warszawa: BEL Studio, 2014.
Telicki, Marcin. „Przyglądanie się sobie”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Jarosław Borowiec, 401–409. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
Winiecka, Elżbieta. „Lingua defectiva, czyli język Innej w poezji Krystyny Miłobędzkiej”. W: Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, red. Jarosław Borowiec, 451–466. Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
Zasępa, Aleksandra. Czas (w) poezji Krystyny Miłobędzkiej. Wrocław: Warstwy, 2016.
Encyklopedia Językoznawstwa Ogólnego. Red. Kazimierz Polański. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1999.
Korpus Języka Polskiego PWN. Dostęp 10.03.2022. https://sjp.pwn.pl/korpus.
Linde, Samuel Bogumił. Słownik języka polskiego, t. 6. Warszawa: Drukarnia XX. Pijarów, 1814.
Narodowy Korpus Języka Polskiego. Dostęp 10.03.2022. http://nkjp.pl/.
Słownik języka polskiego PWN. Dostęp 10.03.2022. https://sjp.pwn.pl/.
Słownik języka polskiego. Red. Jan Karłowicz, Adam Antoni Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. 7. Warszawa: K. Król i W. Niedźwiedzki, 1919.
Słownik języka polskiego. Red. Witold Doroszewski, t. 9. Warszawa: PWN, 1967.
Wielki słownik języka polskiego PAN. Red. Piotr Żmigrodzki. Dostęp 10.03.2022. https://wsjp.pl/.
Zdanowicz, Aleksander et al. Słownik języka polskiego, t. 2. Wilno: Maurycy Orgelbrand, 1861
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Agata Ostrówka-Dombkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.