The figure of a philosophical authority in the Polish post-modernist literary criticism – on the example of Martin Heidegger
Journal cover Forum of Poetics, no. 37, year 2024, title summer 2024
PDF (Język Polski)
PDF

Keywords

Heidegger
Heidegger’s reception
poststructuralism
political transformation
Komendant

How to Cite

Orska, J. (2024). The figure of a philosophical authority in the Polish post-modernist literary criticism – on the example of Martin Heidegger. Forum of Poetics, (37), 110–125. https://doi.org/10.14746/fp.2024.37.46243

Abstract

The paper presents the circumstances of Heidegger’s text reception in Poland in the 1970s and in during the political transformation. Just as he did in France, Heidegger proved a significant reference point for text-centric methodologies of poststructuralism also in Poland. The paper shows how the critical-literary interpretation of Heidegger’s philosophical theses combined with a strong inspiration from Michel Foucault shaped one of the most original Polish critics of the literature from the political transformation period – Tadeusz Komendant. His peculiar, philosophical-literary style, together with poetic definitions with which he tried to capture the rules of post-structuralism for the sake of Polish literary criticism, had a significant impact on the discourse of post-transformation poetry criticism. 

https://doi.org/10.14746/fp.2024.37.46243
PDF (Język Polski)
PDF

References

Baran, Bogdan. Saga Heideggera. Kraków: Papieska Akademia Teologiczna, 1988.

Deleuze, Gilles. Foucault. Tłum., wstęp Michał Gusin. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP, 2005.

Heidegger, Martin. Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane. Wyb., oprac. Krzysztof Michalski. Tłum. Krzysztof Michalski, Krzysztof Pomian, Marek J. Siemek, Józef Tischner, Krzysztof Wolicki. Warszawa: PIW, 1977.

Heidegger, Martin. Bycie i czas. Tłum., przedmowa, przypisy Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.

Heidegger, Martin. „Hölderlin i istota poezji”. W tegoż: Objaśnienia do poezji Hölderlina, tłum. Sława Lisiecka, 33–49. Warszawa: KR, 2004.

Jay, Martin. Adorno. Massachusetts: Cambridge, 1984.

Kozłowski, Michał. „Foucault czyta Marksa”. Praktyka Teoretyczna 4 (2011). https://www.praktykateoretyczna.pl/artykuly/micha-kozowski-foucault-czyta-marksa-marks-czyta-foucaulta/. Dostęp 3.10.2023. DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2011.4.19

Komendant, Tadeusz. Upadły czas. Sześć esejów i pół. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria, 1996.

Komendant, Tadeusz. Władze dyskursu. Michel Foucault w poszukiwaniu siebie. Warszawa: Spacja, 1994.

Komendant, Tadeusz. Zostaje kantyczka: eseje z pogranicza czasów. Warszawa: Oficyna Literacka, 1987.

Kwiek, Marek. Dylematy tożsamości. Wokół autowizerunku filozofa w powojennej myśli francuskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe IF UAM, 1999.

MacDonald, Ian. „Ethics and Autenticity: Conscience and Non-Identity in Heidegger and Adorno, with the Glance at Hegel”. W: Adorno and Heidegger, red. Ian MacDonald, Krzysztof Ziarek, 6–21. California: Stanford, 2008. DOI: https://doi.org/10.1515/9781503626553-005

Markowski, Michał Paweł. Anatomia ciekawości. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1999.

Mizera, Janusz. „Uwagi o recepcji i przekładzie tekstów Martina Heideggera w Polsce”. Argument 2 (2013): 245–262.

Orska, Joanna. Republika poetów. Poetyckość i polityczność w krytycznej praktyce. Kraków: EMG, 2013.

Skarżyńska, Beata. Mircea Eliade w Polsce. Warszawa: Neriton, 2009.

Sławiński, Janusz. „Krytyka jako przedmiot badań historycznoliterackich”. W: Badania nad krytyką literacką, seria I, red. Janusz Sławiński, 7–26. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum, 1974.

Szkudlarek, Tomasz. „Dekonstrukcja i szczepionka z Marksa, która jednak doprowadziła do infekcji”. W: French Theory w Polsce, red. Ewa Domańska, Mirosław Loba, 80–104. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.

Wodziński, Cezary. Heidegger i problem zła. Warszawa: PIW, 1994.

Veyne, Paul. Foucault rewolucjonizuje historię. Tłum. Tomasz Fijałkowski. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2007.

Zielińska, Maria. „Hermeneutyka Marii Janion”. W: Sporne postacie polskiej literatury współczesnej: krytycy, red. Alina Brodzka-Wald, Tomasz Żukowski, 273–286. Warszawa: IBL PAN, 2003