Słowa kluczowe
tradycja
agon
Arleta Galant
Agnieszka Gajewska
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł jest próbą przyjrzenia się zmianom w sposobie uprawiania feministycznej krytyki literackiej w Polsce po roku 2005 w kontekście pojęć takich jak polityka tożsamości, polityka umiejscowienia, kobieca tradycja czy kobieca wspólnota czytelnicza. Na przykładzie dwóch projektów krytycznofeministycznych: Arlety Galant i Agnieszki Gajewskiej, autorka szkicu wskazuje na istotność kategorii „różnicy” (nie tylko płciowej) rozumianej w sposób nieesencjalistyczny, nomadyczny i nieantagonistyczny. Mimo wyraźnej rewizji narzędzi lekturowych wypracowanych na gruncie drugofalowych „studiów kobiecych” obie krytyczki pozostają wewnątrz feministycznej wspólnoty czytelniczej, poszukując jednak innych niż agonistyczne sposobów rozczytywania tego, co tożsame, i tego, co różne.
Bibliografia
„Ankieta «Tekstów Drugich»”. Teksty Drugie 5 (1996): 113–119.
Bloom, Harold. Lęk przed wpływem. Teoria poezji. Tłum. Agata Bielik-Robson, Marcin Szuster. Kraków: Universitas, 2002.
Borkowska, Grażyna. „Feministyczna utopia”. Ex Libris 21 (1992): 6—7.
Borkowska, Grażyna. „Powolne ciemnienie zwierciadeł”. Wielogłos 2 (2011): 40–43.
Czapliński, Przemysław. „Kobiety i duch tożsamości”. W tegoż: Efekt bierności. Literatura w czasie normalnym, 97–130. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
DuBois, Ellen C. „Eleanor Flexner and the History of American Feminism”. Gender and History 1 (1991): 81–90. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-0424.1991.tb00113.x
Filipiak, Izabela. „Ankieta «Tekstów Drugich»”. Teksty Drugie 5 (1996): 113–115.
Filipiak (Morska), Izabela. Filipiak (Morska), Izabela. „Literatura monstrualna”. OŚKA 1 (1999): 1–9.
Gajewska, Agnieszka. „Feministyczna krytyka przyjacielska w 2012 roku”. Pogranicza 2 (2012): 81–85.
Gajewska, Agnieszka. „Czego może oduczyć nas feminizm?”. Women Online Writing 3 (2014): 58–67.
Galant, Arleta. Prywatne, publiczne, autobiograficzne. O dziennikach i esejach Jana Lechonia, Zofii Nałkowskiej i Jerzego Stempowskiego. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2010.
Galant, Arleta. „Feministycznie o historii literatury i zwrocie kulturowym. Przypisy do dwóch projektów”. Women Online Writing 3 (2014): 69–79.
Galant, Arleta. Zwroty krytyczne. Studia i szkice nie tylko o literaturze. Kraków: Universitas, 2018.
Galant, Arleta. „Parafrazy Ingi Iwasiów”. W: Inga Iwasiów dla zaawansowanych. Studia, eseje, relacje, red. Maciej Duda, Aleksandra Krukowska, Piotr Krupiński, 199–210. Szczecin–Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego i Stowarzyszenia Czasu Kultury, 2023.
Iwasiów, Inga. Rewindykacje. Kobieta czytająca dzisiaj. Kraków: Wydawnictwo Universitas, 2002.
Iwasiów, Inga. Parafrazy i reinterpretacje. Wykłady z teorii i praktyki czytania. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, 2004.
Gender dla średniozaawansowanych. Wykłady szczecińskie. Warszawa: WAB, 2004.
Kłosińska, Krystyna. Feministyczna krytyka literacka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010.
Kłosińska, Krystyna. „Poststriptum”. Wielogłos 2 (2011): 37–39.
Kłosińska, Krystyna. „Feministyczna krytyka literacka wobec pisania kobiet i jej pułapki”. FA-art 3 (2012): 3–13.
Kolodny, Annette. „Dancing through the Minefield: Some Observations on the Theory, Practice and Politics of a Feminist Literary Criticism”. Feminist Studies 1 (1980): 1–25. DOI: https://doi.org/10.2307/3177648
Kozicka, Dorota. „Od Kopciuszka do… Feministyczne potyczki z krytyką literacką”. Women Online Writing 3 (2014): 43–57.
Kraskowska, Ewa. Czytelnik jako kobieta. Wokół literatury i teorii. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2007.
Kraskowska, Ewa. „Współczesna krytyka literacka: inny stan skupienia”. Wielogłos 2 (2011): 51–59.
Lyotard, Jean-François. Poróżnienie. Tłum. Bogdan Banasiak. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.
Majbroda, Katarzyna. Feministyczna krytyka literacka w Polsce po 1989 roku. Tekst, dyskurs, poznanie z odmiennej perspektywy. Kraków: Wydawnictwo Universitas, 2012.
Mouffe, Chantal. Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie. Tłum. Barbara Szelewska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2015.
Rich, Adrienne. Eseje zebrane. Tłum. Kaja Gucio. Kraków: Karakter, 2024.
Rich, Adrienne. „Zapiski w sprawie polityki umiejscowienia”. Tłum. Weronika Chańska. Przegląd Filozoficzno-Literacki 1 (2003): 31–48.
Sporne postaci polskiej krytyki feministycznej po 1989 roku. Red. Monika Świerkosz. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra, 2016.
Stokfiszewski, Igor. „Co to znaczy dzisiaj być polską pisarką?”. Litera 1 (2008). Przedruk w: Igor Stokfiszewski, Zwrot polityczny, 169–177. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2009.
Świerkosz, Monika. W przestrzeniach tradycji. Proza Izabeli Filipiak i Olgi Tokarczuk w sporach o literaturę, kanon i feminizm. Warszawa: IBL PAN, 2014
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Monika Świerkosz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.