Słowa kluczowe
lewicowa krytyka literacka
krytyka zaangażowana
Richard Rorty
Michał Paweł Markowski
Kinga Dunin
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł jest analizą wpływu, jaki na pole polskiej krytyki literackiej początku lat 2000 wywarła kategoria interpretacji, sformułowana przez Richarda Rorty’ego. Patronat amerykańskiego filozofa jest w artykule rozpatrywany poprzez dwa antagonistyczne użycia: społeczną krytykę literacką Kingi Dunin i faworyzującą autonomię literatury postawę Michała Pawła Markowskiego. Oba stanowiska korzystają z Rortiańskiej kategorii interpretacji w ramach horyzontu liberalnej utopii czytania i pisania, kluczowego dla myślenia o literaturze w latach 2000. Artykuł ukazuje momenty nieoczywistych zbieżności pomiędzy krytykiem i krytyczką, którzy proponowali wyraźnie opozycyjne wobec siebie wizje literatury i praktyk interpretacyjnych.
Bibliografia
Antonik, Dominik. „Pokusy i niebezpieczeństwa etycznej utopii”. Wielogłos 3 (2013): 17–27.
Bartczak, Kacper. Świat nie scalony. Estetyka, poetyka, pragmatyka. Wrocław: Biuro Literackie, 2009.
Dunin, Kinga. Czytając Polskę. Literatura polska po roku 1989 wobec dylematów nowoczesności. Warszawa: SAGA Egmont, 2021, ebook.
Kaczmarski, Paweł. „Wielogłos i autonomia. Nieoczywiste sojusze w debacie wokół wystąpień Igora Stokfiszewskiego”. Wielogłos 4 (2021): 9–36. DOI: https://doi.org/10.4467/2084395XWI.21.028.15291
Kunz, Tomasz. „«Swój do swego po swoje?» (Kilka uwag do tekstu Michała Pawła Markowskiego)”. Teksty Drugie 1-2 (2002): 295–301.
Markowski, Michał Paweł. „Interpretacja i literatura”. Teksty Drugie 5 (2001): 50–66.
Markowski, Michał Paweł. Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki. Kraków: Universitas, 2013.
Markowski, Michał Paweł. „Precz z dekadencją”. Dziennik 113 (2006). https://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/176402,precz-z-dekadencja.html.
Rorty, Richard. “Etyka zasad a etyka wrażliwości”, tłum. Daria Arbiszewska, Teksty Drugie 1/2 (2002): 51-63.
Rorty, Richard. Przygodność, ironia i solidarność. Tłum. Wacław Jan Popowski. Warszawa: W.A.B., 2009.
Sala, Zuzanna. „Etyka empatii. O statusie współodczuwania w literaturoznawczej krytyce etycznej”. Litteraria Copernicana 2 (2022): 35–46.
Skrendo, Andrzej. „Dwa typy krytyki etycznej i ich pogranicze”. Teksty Drugie 2-3 (2003): 372–381.
Stokfiszewski, Igor, „Pragmatyczna krytyka kultury”. Ha!art 21 (2005): 19–24.
Stokfiszewski, Igor, „Pragmatyczna krytyka kultury”. Ha!art 21 (2005): 19–24.
Stokfiszewski, Igor, „Pragmatyczna krytyka kultury”. Ha!art 21 (2005): 19–24.
Stokfiszewski, Igor „Zakładnicy zużytych symboli”. W tegoż: Zwrot polityczny, 57–62. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2009.
Umerle, Tomasz. „Polityka i literatura. Richarda Rorty’ego rozumienie literatury zaangażowanej”. Ruch Literacki 6 (2011): 595–611.
Uniłowski, Krzysztof. „Poza zasadą autonomii. Z przygód świadomości krytycznoliterackiej w latach dziewięćdziesiątych i pierwszych”. W: Dyskursy krytyczne u progu XXI wieku. Między rynkiem a uniwersytetem, red. Dorota Kozicka, Tomasz Cieślak Sokołowski, 189–205. Kraków: Universitas 2007.
Werner, Andrzej. „Pochwała dekadencji”, Europa 19 (2006). https://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/174610,pochwala-dekadencji.html
„Znikające cele krytyki? Zapis dyskusji panelowej z udziałem Tomasza Burka, Jerzego Jarzębskiego, Michała Pawła Markowskiego, Mariana Stali oraz Włodzimierza Boleckiego. „Znikające cele krytyki? Zapis dyskusji panelowej z udziałem Tomasza Burka, Jerzego Jarzębskiego, Michała Pawła Markowskiego, Mariana Stali oraz Włodzimierza Boleckiego. Prowadzenie: Marta Wyka”. W: Dyskursy krytyczne u progu XX i XXI wieku, red. przez Dorota Kozicka, Tomasz Cieślak Sokołowski, 411–446. Kraków: Universitas 2007
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Katarzyna Trzeciak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.