Przekraczanie tradycji przyznawania człowiekowi uprzywilejowanej pozycji wobec zwierząt w aktach uobecniania indyferencji
PDF

Słowa kluczowe

Hume
Aenesidemus
Aristotle
Descartes
tradition
human
animal
anticipation of indifference

Jak cytować

Orlik, P. (2017). Przekraczanie tradycji przyznawania człowiekowi uprzywilejowanej pozycji wobec zwierząt w aktach uobecniania indyferencji. Filozofia Publiczna I Edukacja Demokratyczna, 6(1), 109–128. https://doi.org/10.14746/fped.2017.6.1.7

Abstrakt

The traditional view on the fact that animals have a lower status than humans were consolidated, among others, in the writings of Aristotle and Descartes. The traditional differences can, however, be questioned in the acts that are called by the author "the acts of anticipation of indifference”. In the following article two such acts of transcending the tradition of granting humans a privileged status in comparison to animals are indicated and analyzed: (1) in A treatise of human nature by David Hume and (2) in the philosophy of the ancient skeptic – Aenesidemus.
https://doi.org/10.14746/fped.2017.6.1.7
PDF

Bibliografia

Arystoteles, Ekonomika, przełożył i komentarzem opatrzył L. Piotrowicz, wstępem poprzedziła M. Chigerowa, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, tom 6, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 227-263.

Arystoteles, Etyka nikomachejska, przeł. D. Gromska, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, tom 5, Warszawa 1996, s. 7-300.

Arystoteles, Polityka, przełożył, słowem wstępnym i komentarzem opatrzył L. Piotrowicz, wstępem poprzedził M. Szymański, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, tom 6, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 7-226.

Arystoteles, Zachęta do filozofii, przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył K. Leśniak, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, tom 6, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001 s. 627-664.

Benedict R., Wzory kultury, przełożył J. Prokopiuk, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 1999.

Berkeley G., Traktat o zasadach poznania ludzkiego, przeł. J. Leszczyński, opracowali: T. Czeżowski, B.J. Gawecki, C. Znamierowski, w: G. Berkeley, Traktat o zasadach poznania ludzkiego; Trzy dialogi między Hylasem i Filonousem, red. W. Jedlicki, PWN, Warszawa 1956, s. 1-151.

Descartes R., Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach, przeł. W. Wojciechowska, PWN, Warszawa 1988.

Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. I. Krońska, K. Leśniak, W. Olszewski, PWN, Warszawa 1982.

Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, przełożył C. Znamierowski, wstęp i przypisy J.P. Wright, R. Stecker i G. Fuller, aparat krytyczny przełożyła B. Stanosz, Fundacja Aletheia, Warszawa 2005.

Hume D., Badania dotyczące rozumu ludzkiego, przełożyli J. Łukasiewicz i K. Twardowski, De Agostini Polska Sp. z o. o., Warszawa 2001.

Joachimowicz L., Sceptycyzm grecki, Wiedza Powszechna, Warszawa 1972.

Kłoskowska A., Wstęp do pierwszego wydania polskiego. Różnorodność wzorów kultury i funkcje antropologii kulturalnej, w: R. Benedict, Wzory kultury, przełożył J. Prokopiuk, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 1999, s. 7-50.

Krokiewicz A., Sceptycyzm grecki (Od Filona do Sekstusa), Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1966.

Krokiewicz A., Arystoteles, Pirron, Plotyn, w: A. Krokiewicz, Zarys filozofii greckiej, Fundacja Aletheia, Warszawa 1995, s. 297-441.

Mach E., Analiza wrażeń i stosunek sfery fizycznej do psychicznej, przeł. M. Miłkowski, wstępem opatrzył B. Chwedeńczuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty, przełożył, wstępem i przypisami opatrzył A. Chmielewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.

Orlik P., Aksjologiczne implikacje uobecniania indyferencji w trybie antycypacji i retrospekcji – paradygmatyczne znaczenie wyzwań „Księgi niepokoju” Fernando Pessoi, w: P. Orlik (red.), Ku źródłom wartości, seria wydawnicza Problemy/Dyskusje, t. VIII, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2008, s. 131-156.

Orlik P., Antycypacja indyferencji, wolność poindyferencjalna, różnica, sceptycyzm, „imaginative Tätigkeit”, teraźniejszość – dyskusja, w: P. Orlik (red.), Wolność – szkice i studia, seria wydawnicza Problemy/Dyskusje, t. VII, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2007, s. 276-292.

Orlik P., Czas subiektywny i czas obiektywny a melancholia, motyw antycypacji indyferencji i motyw nadziei, znaczenie przeszłości w dwóch formach uobecniania indyferencji, czarna żółć i melancholia – dyskusja, w: P. Orlik (red.), Aporie czasu, seria wydawnicza Problemy/Dyskusje, t. X, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2011, s. 266-294.

Orlik P., Horyzonty wrażliwości. O możliwości konstytuowania wrażliwości poindyferencjalnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2003.

Orlik P., Nicość, nowoczesność i antycypacja indyferencji, sutry pradżniaparamity i retrospekcja indyferencji, skrzydła melancholii, trwoga wątpienia – dyskusja, w: P. Orlik (red.), Wobec nicości, seria wydawnicza Problemy/Dyskusje, t. IX, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2010, s. 43-68.

Orlik P., O zanikaniu całości, odniesieniu do indyferencji w trybie antycypacji oraz trybie retrospekcji oraz możliwości konstytuowania całości poindyferencjalnej, w: P. Orlik (red.), Całość – wizje, pejzaże, teorie, seria wydawnicza Problemy/Dyskusje, t. VI, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2006, s. 431-470.

Orlik P., Społeczne implikacje antycypacji indyferencji. „Diatryby” Epikteta w perspektywie uobecniania indyferencji, w: P. Orlik, Krzysztof Przybyszewski (red.), Filozofia a sfera publiczna, seria wydawnicza Pisma Filozoficzne, t. CXXXI, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2012, s. 253-278.

Orlik P., Wartościowanie i ocenianie antycypacji i retrospekcji indyferencji, aksjologiczne znaczenie „ja” oraz jego zaniku, lektura „Księgi Koheleta” w świetle wyzwań „Księgi niepokoju” – dyskusja, w: P. Orlik (red.), Ku źródłom wartości, seria wydawnicza Problemy/Dyskusje, t. VIII, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2008, s. 157-182.

Orlik P., Wobec indyferencji. O możliwości konstytuowania całości poindyferencjalnej, tom II: Epiktet, Stirner, Hume na ścieżkach indyferencji (aspekt wyzwań tożsamościowych – część pierwsza), Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2015.

Orlik P., Wobec indyferencji. O możliwości konstytuowania całości poindyferencjalnej, tom I: Pirron i Hölderlin na ścieżkach indyferencji (aspekt wolności), Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2013.

Przybysławski A., Wschodnia i zachodnia krytyka przyczynowości, „Nowa Krytyka” 20–21 (2007), s. 111–130.

Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. II: Platon i Arystoteles, przeł. E.I. Zieliński, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1997.

Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. IV: Szkoły epoki cesarstwa, przeł. E.I. Zieliński, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1999.

Sekstus Empiryk, Zarysy pirrońskie, przełożył i wstępem poprzedził A. Krokiewicz, Wydawnictwo Akme, Warszawa 1998.

Wright J.P., Stecker R., Fuller G., Wprowadzenie, w: D. Hume, Traktat o naturze ludzkiej, przełożył C. Znamierowski, wstęp i przypisy J.P. Wright, R. Stecker i G. Fuller, aparat krytyczny przełożyła B. Stanosz, Fundacja Aletheia, Warszawa 2005, s. 5-43.