Słowa kluczowe
rule of law
democracy
constitutionalism
constitutional justice
Jak cytować
Abstrakt
The article concerns the significance of the idea of solidarity for the rule of law within contemporary constitutional democracies. The author presents, with reference to P. Ricouer’s philosophy, the dialectical nature of solidarity which mediatises ideals of love and justice. He also presents the solidarity’s place within liberal and republican political thought. The author points the limitations imposed on the idea of solidarity by the model of liberal constitutionalism. At the same time he emphasises that legal recognition related to liberal culture of human rights gains its social complement in the idea of solidarity. He argues that the idea of solidarity might determine the concept of legitimization of power in its modern formula. The idea of solidarity and the concept of rule of law both realise – in different ways and on different levels – the common values oriented towards elimination of arbitrariness of power and ensuring conditions for cooperation between members of political community. The constitutional justice may perform a leading role in fulfilment the idea of solidarity as it watches over distribution of political power and secures processes of free communication within political community.Bibliografia
Bayertz Kurt, „Four Uses of Solidarity”, w: Kurt Bayertz (ed.), Solidarity. Philospohical Studies in Contemporary Culture, Kluwer Academic Publisher, Amsterdam 1999 (ss. 3-28).
Bielska-Brodziak Agnieszka, Bogucka Iwona, „Solidarność jak termin prawny i jego funkcjonowanie w praktyce orzeczniczej”, w: Łabno Anna (red.), Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012 (ss. 186-235).
Caro Leopold , Solidaryzm, jego zasady, dzieje i zastosowania, z zasiłku Funduszu Kultury Narodowej, Lwów 1931.
Chauvin Tatiana, Homo Iuridicus. Człowiek jako podmiot prawa publicznego, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2014.
Ciżewska Elżbieta, Filozofia publiczna Solidarności, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2010.
Czarnota Adam, „Prawo a współczesne odmiany solidaryzmu społecznego”, w: Łabno Anna (red.), Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012 (ss. 58-73).
Dobrzański Dariusz, Zasada solidarności: studium z filozofii społecznej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2013.
Durkheim Emil, Leçons de sociologie: physique des moeurs et du droit, Paris: Presses Universitaires de France 1950.
Dworkin Ronald, Biorąc prawa poważnie, tłum. Tomasz Kowalski, PWN, Warszawa 1998.
Friedman Lawrence M., Niewidzialna klatka: przemyślenia na temat współczesnej kultury prawnej. Wykład im.L. Petrażyckiego. Wydział Prawa i Administracji UW, 31 maja 2012 r., tłum. Paweł Łakomski, Warszawa 2012.
Habermas Jürgen, „Justice and Solidarity: On the Discussion Concerning Stage 6”, w: Thomas E. Wren (ed.), The Moral Domain: Essays on the Ongoing Discussion Between Philosophy and the Social Science, Cambridge: MIT Press 1990 (ss. 224-251).
Hespanha António M., Korzenie idei solidarności we współczesnej teorii prawa, tłum. Anna Łabno w: Łabno Anna (red.), Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012 (ss. 9-22).
Honneth Axel, Walka o uznanie. Moralna gramatyka konfliktów społecznych, tłum. Jakub Duraj, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2012.
Kaleta Krzysztof J., „Deliberatywny model legitymizacji sądownictwa konstytucyjnego”, w: Nawrot Oktawian, Sykuna Sebastian, Zajadło Jerzy (red.), Konwergencja czy dywergencja kultur i systemów prawnych, C. H. Beck, Warszawa 2012 (ss. 205-213).
Kaniowski Andrzej, Supererogacja, Zagubiony wymiar etyki, Oficyna Naukowa, Warszawa 1999.
„Komunitariańska Platforma Programowa. Społeczeństwo responsywne: prawa i obowiązki”, tłum. Piotr Rymarczyk, w: Śpiewak Paweł (wyb.), Komunitarianie. Wybór tekstów, Aletheia, Warszawa 2004 (ss. 17-34).
Krygier Martin, „Cztery pytania o rządy prawa: Dlaczego? Co? Gdzie? I kogo to obchodzi? Cześć I”, tłum. Katarzyna Mikołajczyk-Graj, Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 2011, nr 2 (ss. 5-19).
Kurnatowski Jerzy, Solidaryzm jako doktryna demokracji, nakł. Polskiego Zjednoczenia Mieszczańskiego Narodowo-Postępowego, Warszawa 1922.
Łyszkowski Michał, „Solidarność – solidaryzm – pomocniczość. Wybrane aspekty”, Acta Universitatis Wratislaviensis No 2775 Przegląd Prawa i Administracji LXVII, Wrocław 2007 (ss. 163-176).
Margalit Avishai, The Decent Society, Harvard University Press, Cambridge 1996.
Nys Thomas, „Justice and Solidarity: Compound, Confound, Confuse”, Diametros 43 (2015) (ss. 72-78).
Piechowiak Marek, „Solidarność – w poszukiwaniu ideowej tradycji interpretacyjnej tej kategorii konstytucyjnej” [w:] Łabno Anna (red.), Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012 (ss. 145-185).
Pułło Andrzej, „Sprawiedliwość społeczna w systemie zasad naczelnych Konstytucji RP”, Państwo i Prawo 2003 (7) (ss. 5-16).
Ricoeur Paul, Miłość i sprawiedliwość, tłum. Marek Drwięga, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2010.
Rippe Klaus P., „Diminishing Solidarity”, Ethical Theory and Moral Practice, Vol. 1, No. 3 1998, http://www.jstor.org/action/showPublication?journalCode=ethitheomoraprac (ss. 355-374).
Rodak Lidia, „Solidaryzm i/jako obiektywizm”, w: Łabno Anna (red.), Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012 (ss. 23-45).
Rorty Richard, Przygodność, ironia i solidarność, tłum. Wacław J. Popowski, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009.
Rosanvallon Pierre, „Demokracja interakcyjna”, tłum. Kinga Marulewska, Respublica 2011 (16) (ss. 19-29).
Rydlewski Grzegorz, „Kategoria demokratycznego państwa prawa jako problem politologiczny w perspektywie przeobrażeń sfery publicznej”, w: Grażyna Ulicka, Sławomira Wronkowska (red.), Spory wokół teorii i praktyki państwa prawa, Wolter Kluwer, Warszawa 2011 (ss. 125-134).
Sandel Michael, Liberalizm i granice sprawiedliwości, tłum. Adam Grobler, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
Stawrowski Zbigniew, Solidarność znaczy więź, Instytut Myśli Józefa Tischnera, Kraków 2010.
Stępień Mateusz, „Idea solidarności w perspektywie przemian państwa – analiza z perspektywy konstytucjonalnej”, w: Łabno Anna, (red.), Idea solidaryzmu we współczesnym prawie konstytucyjnym. Doświadczenia polskie i międzynarodowe, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2015 (ss. 9-30).
ter Meulen Ruud, „Solidarity and Justice in Health Care. A Critical Analysis of their Relationship”, Diametros 43 (2015) (ss. 1-20).
van Oorschot Wim, Shared Identity and Shared Utility. On Solidarity and its Motives, WORC Paper; Vol. 98.11.008/2, Tilburg 1998.
Walzer Michael, Sfery sprawiedliwości. Obrona pluralizmu i równości, tłum. Michał Szczubiałka, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.
Zajadło Jerzy, „Idea solidarności we współczesnej filozofii prawa i filozofii polityki”, w: A. Łabno (red.), Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012 (ss. 46-57).
Załuski Wojciech, „Solidarity: Its Levels of Operation, Relationship to Justice, and Social Causes”, Diametros 43(2015) (ss. 96-102).
Zirk-Sadowski Marek, „Demokracja jako hermeneutyka”, Studia Prawno-Ekonomiczne 1982, t. XXIX (ss. 7-22).
Licencja
Prawa autorskie (c) Autorzy zachowują prawa autorskie i prawa do publikacji swoich artykułów w tym czasopiśmie, przyznając czasopismu prawo do ich rozpowszechniania na warunkach CC BY-NC-ND 4.0