Słowa kluczowe
constitutional crisis
separation of powers
rule of law
constitutional interpretation
Jak cytować
Abstrakt
The Constitutional Tribunal`s task is to examine the constitutionality of legal acts. The dispute over the Tribunal in Poland in 2016–2017 raises the question whether it still performs this function. The author addresses this issue in the light of the analysis of judgments issued by the Constitutional Tribunal in 2017. In conclusion, the Author indicates that due to the nature of the activities, the constitutional court will always be included in the political discourse in some extent. The answer to the question whether the Polish Constitutional Tribunal constitutes a barrier for the legislator’s actions depends in a large extent on the legislator himself. The latest defines the normative conditions of his activity as well as decides on the selection of the Tribunal`s judges. The study closes the remarks regarding the constitutional judiciary model in Poland in the future.
Bibliografia
Banaszak Bogusław, „Aktywizm orzeczniczy Trybunału Konstytucyjnego”, Przegląd Sejmowy 2009, nr 4, s. 75–92.
Czeszejko-Sochacki Zdzisław, Sądownictwo Konstytucyjne w Polsce na tle porównawczym, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2003.
Drewniowska Kinga, „Constitutional Tribunal is Poland anno Domini 2016. Constitutional crisis in Poland”, Polish Law Review 2016, no. 2, s. 101–115.
Garlicki Leszek, „Nowe zjawiska w kontroli konstytucyjności ustaw (przyczynek do dyskusji nad legitymacją sądownictwa konstytucyjnego”, Przegląd Sejmowy 2009, nr 4, s. 93–109.
Garlicki Leszek, „Trybunał Konstytucyjny jako współtwórca polskiej kultury prawnej”, Przegląd Konstytucyjny 2017, nr 1, s. 7–24.
Gromski Włodzimierz, „Legitymacja sądów konstytucyjnych wobec władzy ustawodawczej”, Przegląd Sejmowy 2009, nr 4, s. 11–23.
Habermas Jürgen, Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, tłum. Adam Romaniuk, Robert Marszałek, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
Kelsen Hans, Istota i rozwój sądownictwa konstytucyjnego, tłum. Bolesław Banaszkiewicz, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2009.
Korycka-Zirk Milena, Filozoficznoprawny wymiar kontroli konstytucyjności, TNOiK, Toruń 2017.
Matczak Marcin, „Demokratyczne państwo prawne. Uwagi na tle Raportu Zespołu Ekspertów do spraw Problematyki Trybunału Konstytucyjnego”, Przegląd Konstytucyjny 2017, nr 1, s. 92–110.
Morawski Lech, „Spór o pojęcie państwa prawnego”, Państwo i Prawo 1994, nr 4, s. 3–12.
Morawski Lech, „Zasada trójpodziału władzy. Trybunał Konstytucyjny i aktywizm sędziowski”, Przegląd Sejmowy 2009, nr 4, s. 59–74.
Morawski Lech, Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Nowacki Józef, „O uzasadnieniu zasady zaufania w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego”, w: Czesław Martysz, Andrzej Matan, Zygmunt Tobor (red.), Zasady prawa, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Katowice 2007, s. 157–182.
Nowacki Józef, Rządy prawa. Dwa problemy, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1995.
Nowacki Józef, Studia z teorii prawa, Zakamycze, Kraków 2003.
Piekarczyk Sławomir, „Constitutional Crisis in Poland as a Negative Model Hans Kelsen’s Constitutional Judiciary Idea”, Polish Law Review 2016, no. 2, s. 58–72.
Pietrzykowski Tomasz, Ujarzmianie Lewiatana. Szkice o idei rządów prawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014.
Pietrzykowski Tomasz, Tobor Zygmunt, „Pojęcie prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego”, w: Leszek Leszczyński (red.), Zmiany społeczne a zmiany w prawie. Aksjologia, konstytucja, integracja europejska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999, s. 161–173.
Safjan Marek, „Trybunał Konstytucyjny po trzydziestu latach – doświadczenie i przyszłość”, Przegląd Konstytucyjny 2017, nr 1, s. 25–67.
Smolak Marek, Uzasadnienie sądowe jako argumentacja z moralności politycznej. O legitymizacji władzy sędziowskiej, Zakamycze, Kraków 2003.
Staśkiewicz Wiesław, „Wykładnia Konstytucji w kręgu ideologii”, w: Tomasz Stawecki, Jan Winczorek (red.), Wykładnia Konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2014, s. 269–349.
Stawecki Tomasz, „Dyskusje wokół aktywizmu i pasywizmu sądów konstytucyjnych jako spór o wykładnię konstytucji”, w: Tomasz Stawecki, Jan Winczorek (red.), Wykładnia Konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, Wolters Kluwer business, Warszawa 2014, s. 350–384.
Sulikowski Adam, „Konstytucja – System – Hegemonia «(Anty) polityczna» funkcja argumentów systemowych w orzecznictwie konstytucyjnym”, Przegląd Prawa i Administracji, t. 104: Systemowość prawa, Zbigniew Pulka (red.), Wrocław 2016, s. 251–263.
Sulikowski Adam, Konstytucjonalizm a nowoczesność. Dyskurs konstytucyjny wobec tryumfu i kryzysu moderny, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2012.
Sulikowski Adam, „Trybunał Konstytucyjny a polityczność. O konsekwencjach upadku pewnego mitu”, Państwo i Prawo 2016, nr 4, s. 3–14.
Sulikowski Adam, „Tworzenie prawa przez sądy konstytucyjne i jego demokratyczność”, Państwo i Prawo 2005, nr 8, s. 19–36.
Sulikowski Adam, Współczesny paradygmat sądownictwa konstytucyjnego wobec kryzysu nowoczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008.
Szymanek Jarosław, „Trybunał Konstytucyjny de lege ferenda – propozycje nowelizacji ustawy w odpowiedzi na opinię Komisji Weneckiej”, Przegląd Sejmowy 2016, nr 4, s. 43–64.
Tkacz Sławomir, O zintegrowanej koncepcji zasad prawa w polskim prawoznawstwie (Od dogmatyki do teorii), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
Tkacz Sławomir, Rozumienie sprawiedliwości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2003.
Wronkowska Sławomira, „O niektórych osobliwościach konstytucji i jej interpretacji”, w: Marek Smolak (red.), Wykładnia Konstytucji. Aktualne problemy i tendencje, Wolters Kluwer, Warszawa 2016, s. 15–36.
Zajadło Jerzy, „Wewnętrzna legitymacja sądu konstytucyjnego”, Przegląd Sejmowy 2009, nr 4, s. 129–144.
Ziembiński Zygmunt, „Trybunał Konstytucyjny a wartości konstytucyjne”, w: Wystąpienia oficjalne wykłady, prace sędziów i Biura Trybunału Konstytucyjnego, t. 1, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 1995, s. 49–56.
Zubik Marek, „O «grzechach społecznych» przeciwko ustawie zasadniczej”, Państwo i Prawo 2018, nr 1, s. 3–23.
Zwierzchowski Eugeniusz, „Z zagadnień legitymizacji sądownictwa konstytucyjnego”, w: Janusz Trzciński, Bogusław Banaszak (red.), Studia nad prawem konstytucyjnym, Acta Universitatis Wratislaviensis No 1963, Prawo CCLVII, Wrocław 1997, s. 299–307.
Wyrok TK z 16 marca 2017 r., Kp 1/17, OTK ZU A/2017, poz. 28.
Wyrok TK z 20 czerwca 2017 r., K 5/17, OTK ZU A/2017, poz. 48.
Wyrok TK z 20 czerwca 2017 r., P 124/15, OTK ZU A/2017, poz. 50.
Wyrok TK z 28 czerwca 2017 r., P 63/14, OTK ZU A/2017, poz. 55.
Wyrok TK z 11 września 2017 r., K 10/17, OTK ZU A/2017, poz. 64.
Wyrok TK z 24 października 2017 r., K 3/17, OTK ZU A/2017, poz. 68.
Wyrok TK z 18 października 2017 r., K 27/15, OTK ZU A/2017, poz. 74.
Wyrok TK z 24 października 2017 r., K 1/17, OTK ZU A/2017, poz. 79.
Wyrok TK z 12 grudnia 2017 r., SK 39/15, OTK ZU A/2017, poz. 86.
Postanowienie TK z 9 marca 2006 r., Tw 27/015, OTK ZU B/2016, poz. 184.
Postanowienie TK z 11 października 2013 r., Ts 218/13, OTK ZU 4B/2014, poz. 332.
Postanowienie TK z 15 lutego 2017 r., K 2/15, OTK ZU A/2017, poz. 7.
Zdanie odrębne sędzi TK Małgorzaty Pyziak-Szafnickiej do wyroku TK z 23 lutego 2017 r. w sprawie o sygn. K 2/15, OTK ZU A/2017, poz. 9.
Zdanie odrębne sędzi TK Małgorzaty Pyziak-Szafnickiej do wyroku TK z 16 marca 2017 r. w sprawie o sygn. Kp 1/17, OTK ZU A/2017, poz. 28.
Zdanie odrębne sędzi TK Sławomiry Wronkowskiej-Jaśkiewicz do wyroku TK z 16 marca 2017 r. w sprawie o sygn. Kp 1/17, TK ZU A/2017, poz. 28.
Zdanie odrębne sędziego TK Leona Kieresa do wyroku TK z 16 marca 2017 r. w sprawie o sygn. Kp 1/17, OTK ZU A/2017, poz. 28.
Zdanie odrębne sędziego TK Piotra Pszczółkowskiego do wyroku TK z 16 marca 2017 r. w sprawie o sygn. Kp 1/17, OTK ZU A/2017, poz. 28.
Zdanie odrębne sędziego TK Piotra Tulei do uzasadnienia postanowienia TK z 16 maja 2017 r. w sprawie o sygn. P 115/15, OTK ZU A/2017, poz. 44.
Zdanie odrębne sędzi TK Sławomiry Wronkowskiej-Jaśkiewicz do uzasadnienia postanowienia TK z 1 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. K 32/16, OTK ZU A/2017, poz. 47.
Zdanie odrębne sędzi TK Małgorzaty Pyziak-Szafnickiej do postanowienia TK z 5 lipca 2017 r. w sprawie o sygn. SK 8/16, OTK ZU A/2017, poz. 54.
Zdania odrębne sędziego TK Piotra Tulei do uzasadnienia postanowienia TK z 5 lipca 2017 r. w sprawie o sygn. SK 8/16, OTK ZU A/2017, poz. 54.
Zdanie odrębne sędziego TK Leona Kieresa do wyroku TK z 11 września 2017 r. w sprawie o sygn. K 10/17, OTK ZU A/2017, poz. 64.
Zdanie odrębne sędzi TK Sławomiry Wronkowskiej-Jaśkiewicz do postanowienia TK z 17 października 2017 r. w sprawie o sygn. SK 47/15, OTK ZU A/2017, poz. 67.
Zdanie odrębne sędziego TK Piotra Tulei do postanowienia TK z 11 października 2017 r. w sprawie o sygn. K 14/16, OTK ZU A/2017, poz. 69.
Zdanie odrębne sędzi TK Sławomiry Wronkowskiej-Jaśkiewicz do wyroku TK z 5 października 2017 r. w sprawie o sygn. Kp 4/15, OTK ZU A/2017, poz. 72.
Zdanie odrębne sędziego TK Piotra Pszczółkowskiego do postanowienia TK z 19 grudnia 2017 r. w sprawie o sygn. P 16/16, OTK ZU A/2017, poz. 88.
Licencja
Prawa autorskie (c) Autorzy zachowują prawa autorskie i prawa do publikacji swoich artykułów w tym czasopiśmie, przyznając czasopismu prawo do ich rozpowszechniania na warunkach CC BY-NC-ND 4.0