Abstrakt
The article presents a short overview of discussion on the origin of the Funnel Beaker Culture in particular regions of Pomerania. In particular, an origin of the Pomerania long barrows with a stone construction is debated. The study implies that prototypes o f these monuments are to be found in the Lower Elbe region and influences from Kujavia are only detectable in the latest phase. The article tackles also a theory linking an emergence of long barrows with the late Danubian tradition („long houses”).Bibliografia
Chłodnicki M. 1997 Megalithic Graves in Western Pomerania, (w:) The Built Environment o f Coast Areas during the Stone Age. The Baltic Sea-Coast Landscapes Seminar, Session No. I, red. D. Król, Gdańsk, s. 214-216.
Chmielewski W. 1952 Zagadnienie grobowców kujawskich w świetle ostatnich badań [Résumé], Poznań.
Cofta-Broniewska A., Kosko A. 2002 Kujawy w pradziejach i starożytności, Inowrocław - Poznań.
Czerniak L. 1994 Wczesny i środkowy okres neolitu na Kujawach. 5400-3650p.n.e. [Sum.: Early and Middle Period of the Neolithic in Kuiavia], Poznań.
Felczak O. 1984 Zagadnienie neolityzacji Pomorza Gdańskiego w aspekcie nowych odkryć archeologicznych między Wierzycą a Wisłą, (w:) IXSesja Pomorzoznawcza, Gdańsk, 22-23 III ¡984. Materiały, red. A. Szymańska, Gdańsk, s. 10-19.
Felczak O. 1998 Najstarsze osadnictwo neolityczne w rejonie Jeziora Rokickiego [Sum.: Early Neolithic Settlement in the Region of Lake Rokickie], „Pomorania Antiqua” t. XVII, s. 9-30.
Galiński T. 2005 Nowe materiały tzw. fazy wczesnopucharowej osadnictwa protoneolitycznego na Pomorzu, „Folia Praehistorica Posnaniensia” t. XIII, s. 71-90.
Gorczyca K. 1976 Obrządek pogrzebowy ludności kultury pucharów lejkowatych na Pomorzu. Poznań (maszynopis pracy magisterskiej w bibliotece Instytutu Prahistorii UAM w Poznaniu).
Gorczyca K. 2005 Kleczewska enklawa grobowców kujawskich. Zarys problemu. „Folia Praehistorica Posnaniensia” t. XIII, s. 117-132.
Hoika J. 1990 Megalithic Graves in the Funnel Beaker Culture o f Schleswig-Holstein, „Przegląd Archeologiczny” t. 37, s. 53-119.
Hodder I. 1984 Burials, Houses, Women and Men in the European Neolithic, (w:) Ideology, Power and Prehistory, eds. D. Müller, C. Tilley, Cambridge.
Hodder I. 1990 The Domestication o f Europe, Oxford.
Hodder I. 1999 Megaliths - production and reproduction, (w:) Studien zur Megalithik. Forschungsstand und ethnoarchàologische Perspektiven, ed. K.W. Beinhauer u.a., Weissbach, s. 29-36.
Ilkiewicz J. 2001 Nieznane groby megalityczne w dolinie Radwi (Mostowo, gm. Manowo, stanowiska I i 2), „Koszalińskie Zeszyty Muzealne” t. 23, s. 147-153.
Jankowska D. 1975 Cmentarzysko kultury pucharów lejkowatych w Łupawie, pow. Słupsk (stanowisko 15), „Sprawozdania Archeologiczne” XXVII, s. 27-42.
Jankowska D. 1980 Kultura pucharów lejkowatych na Pomorzu. Grupa łupawska [Zus.: Die Trichterbecherkultur in Mittelpommem], Poznań.
Jankowska D. 1990 Społeczności strefypołudniowo-zachodniobałtyckiej w dobie neolityzacji [Zus. : Gemeinschaften des südwestlichen Ostseeraums in der Neolithisierungszeit], Poznań.
Jażdżewski K. 1970 Związki grobowców kujawskich w Polsce z grobami megalitycznymi w Niemczech północnych, w Danii i w krajach zachodnioeuropejskich [Zus.: Die Verbindungen der kujawischen Gràber in Polen mit der Megalithgràbem in Norddeutschland, in Dànemark und in der westeuropaischen Landem], „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, seria archeologiczna 17, s. 15—48.
Kośko A. 1976 Przyczynek do badań nad genezą i rozwojem kujawskiej enklawy tzw. „grobowców bezkomorowych", „Archeologia Polski” t. 21, z. 2, s. 402-408.
Kruk J., Milisauskas S. 1999 Rozwój i upadek społeczeństw rolniczych neolitu [Sum.: The Rise and fall of Neolithic Societies], Kraków.
Kukawka S. 1997 Na rubieży środkowoeuropejskiego świata wczesnorolniczego [Sum.: On the Boundary of the Early Agrarian World. The Communities of Chelmno-Land from IV thousand years BC], Toruń.
Midgley M. 1985 The Origin and Function o f the Earthen Long Barrows ofNorthen Europe, Oxford, BAR, IS 259.
Sherratt A. 1990 The genesis o f megaliths monumentally, ethnicity and social complexity in Neolithic north-west Europe, „World Archaeology” 22, s. 147-167.
Sprockhoff E. 1967 Atlas derMegalithgràberDeutschlands,t. 2. Mecklenburg - Brandenburg - Pommern, Bonn.
Weber A. 1983 Studia nad obrządkiem pogrzebowym grupy łupawskiej kultury pucharów lejkowatych, Poznań.
Wierzbicki J. 1992 Cmentarzysko kultury pucharów lejkowatych w Łupawie woj. Słupsk, stanowisko 2 [Zusammenfassung], Poznań.
Wierzbicki J. 1998 Dynamiczny model łupawskiego mikroregionu osadniczego (ŁMO) ludności kultury pucharów lejkowatych [Zus.: Das dynamische Model Łupawer Siedlungsregion von Bevòlkerung der Trichterbecherkultur], „Acta Archaeologica Pomoranica” I, Szczecin, s. 53-68. 1999 Łupawski mikroregion osadniczy ludności kultury pucharów lejkowatych [Zus.: Łupawa-Siedlungsmikroregion der Bevòlkerung der Trichterbecherkultur], Poznań.
Wiślański T. 1984 Bezkomorowe grobowce neolityczne na Ziemi Pyrzyckiej, (w:) IX Sesja Pomorzoznawcza, Gdańsk 22-23 III 1984 r. Materiały, red. A. Szymańska, Gdańsk, s. 20-24.
Wojciechowski W. 2005 Grobowce megalityczne na przedpolu Sudetów, „Folia Praehistorica Posnaniensia” t. XIII, s. 161-173.