Relikty dawnych zwyczajów ludowych w języku i kulturze (na przykładzie wsi małopolskiej)
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Zmiany społeczno-cywilizacyjne spowodowały trwałą przebudowę kultury wiejskiej. Zmieniło się życie tak w wymiarze jednostkowym, jak i społecznym. Zmienił się język wsi, gwara ustąpiła miejsca językowi ogólnemu lub formom przejściowym. Wiele z tradycyjnych zwyczajów ludowych zostało zapomnianych, inne uległy znacznym przeobrażeniom zarówno na płaszczyźnie symbolicznej, jak i językowej. Przedmiotem artykułu jest odpowiedź na pytania, co zostało z dawnych obyczajów ludowych, jakie czynniki decydują o ich trwałości oraz jak funkcjonuje leksyka dotycząca tego wycinka kultury. Podstawę rozważań stanowią obserwacje obyczajów i języka prowadzone przez wiele lat w jednej z wsi małopolskich.
Downloads
Article Details
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Gwary Dziś są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Gwary Dziś udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Gwarach Dziś pod następującymi warunkami:
uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Referencje
- Burszta W. J. (1998), Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Poznań.
- Gennep van A. (1977), The Rites of Passage, London.
- Kantor R. (2011), Społeczeństwo konsumpcji zabawy. Przypadek polski, [w:] Wąż w raju. Zabawa w społeczeństwie konsumpcyjnym, red. R. Kantor, T. Paleczny, M. Banaszkiewicz, Kraków, s. 31–55.
- Łozowski P. (2011), Tradycja jako panchronia, czyli w poszukiwaniu ciągłości kultury, [w:] Tradycja w kontekstach kulturowych, t. 4, red. J. Adamowski, M. Wójcicka, Lublin, s. 113–123.
- Ogrodowska B. (2007), Witaj dniu uroczysty. Wielkanoc w Polsce. Tradycja, obrzędy i zwyczaje, Warszawa.
- Pelcowa H. (2004), Religia w językowej interpretacji mieszkańców wsi, „Rozprawy Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. XLIX, s. 273–286.
- Pelcowa H. (2009), Trwanie i przemijanie w języku i obyczajowości wiejskiej, [w:] Tradycja w tekstach kultury, red. J. Adamowski, J. Styk, Lublin, s. 89–100.
- SXVI, Słownik polszczyzny XVI wieku, t. IV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1969.
- USJP, Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa 2003.