Kosa w gwarze i kulturze Zagórzan
PDF

Słowa kluczowe

kosa
gwara zagórzańska
Górale Zagórzańscy
rolnictwo
kultura

Jak cytować

Zapała, Łukasz P. (2019). Kosa w gwarze i kulturze Zagórzan. Gwary Dziś, 9, 199–208. Pobrano z https://pressto.amu.edu.pl/index.php/gd/article/view/20221

Abstrakt

Artykuł jest próbą zrekonstruowania gwarowej nomenklatury dotyczącej kosy ręcznej. Badania prowadzono na terenie występowania gwary zagórzańskiej. Analiza leksykalna obejmuje zarówno nazwy poszczególnych elementów tego narzędzia, jak i gwarowe określenia czynności z nim związanych. Istotnym aspektem prowadzonych badań jest także kulturowa funkcja kosy w społeczności Górali Zagórzańskich. Z tej perspektywy odtworzono m.in. proces wytwarzania i przygotowania kosy do pracy. Ze względu na zróżnicowanie wiekowe informatorów, artykuł pośrednio ilustruje proces ewolucji słownictwa dotyczącego tematyki agrarnej na badanym terenie.
PDF

Bibliografia

Doroszewski W. (1967), Słownik języka polskiego, t. 9, Warszawa.

Dunaj B., Kurek H., Ożóg K. (1979), Teksty gwarowe z Gorców, „Język Polski” nr 59, s. 289–291.

Dunaj B., Kurek H., Ożóg K. (1979), Ewolucja gwar jednonosówkowych w Beskidzie Wyspowym, „Zeszyty Naukowe UJ”, nr 532, s. 119–130.

Flizak S. (1956), Strój Zagórzan, Wrocław.

Flizak S. (1963), Zwyczaje żniwne, rękopis przechowywany w Archiwum PTL oddział w Mszanie Dolnej.

Kąś J. (2011), Słownik gwary orawskiej, t. 2, Kraków.

Kąś J. (2015), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. 1, Bukowina Tatrzańska–Nowy Sącz.

Kobylińska J. (1985), Samogłoski nosowe w utworach Władysława Orkana, „Język Polski”, nr 65, s. 162–167.

Kobylińska J. (2001), Słownik gwary gorczańskiej (zagórzańskiej), Kraków.

Linde S.B. (1895), Słownik języka polskiego, t. 5, Lwów.

Lulek P. (2015), Zagórzanie. Tradycja, muzyka, taniec, Kasina Wielka.

Maciejczak W. (1994), Zwroty i powiedzenia w gwarze zagórzańskiej, Mszana Dolna.

Małecki M. (1928), Monografie polskich cech gwarowych nr 4: Archaizm podhalański (wraz z próbą wyznaczenia granic tego dialektu). Z mapą, Kraków.

Nitsch K. (1911), Mowa ludu polskiego, Kraków.

Pawłowski E. (1966), Podział gwar małopolskich na tle wzajemnych wpływów gwarowych oraz nowych tendencji językowych, „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 4.

Urbańczyk S. (1984), Zarys dialektologii polskiej, Warszawa.