Zmiany w gwarowym systemie leksykalnym a praktyka leksykograficzna
Main Article Content
Abstrakt
W artykule omawiane są: struktura gwarowego systemu leksykalnego oraz zmiany w tym systemie dokonujące się w wyniku oddziaływania słownictwa ogólnopolskiego i zmian cywilizacyjno-społecznych na wsi. Strukturę systemu leksykalnego tworzy słownictwo wspólne z polszczyzną ogólną (słownictwo współsystemowe, kulturowe i interferencyjne) oraz słownictwo dyferencyjne. W zakresie zmian wskazuje się na zapożyczenia nazw razem z przyjmowaniem nowych elementów kultury, na tworzenie neologizmów i neosemantyzmów oraz na przesuwanie leksemów do słownictwa biernego.
Downloads
Article Details
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Gwary Dziś są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Gwary Dziś udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Gwarach Dziś pod następującymi warunkami:
uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Referencje
- Gutt-Mostowy J. (1998), Gwara o gwarze, Kraków.
- Hodorowicz S.A. (2008), Dumacki, czyli myśli po góralsku dane, Nowy Targ.
- Janczy W. (1904), Gwara Sromowiec Wyżnych, [w:] Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, t. I, s. 51–87.
- Kantor J. (1907), Czarny Dunajec. Monografia etnograficzna, Kraków.
- Karaś M. (1960), Wytyczne doboru wyrazów języka ogólnonarodowego do słownika gwar polskich, „Język Polski”, t. XL, s. 161–169, 262–281.
- Kąś J. (1994), Interferencja leksykalna słownictwa gwarowego i ogólnopolskiego (na przykładzie gwar orawskich), Kraków.
- Kąś J. (2015), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. I, Bukowina Tatrzańska–Nowy Sącz.
- Kąś J. (2017), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. IV, Kraków.
- Kobus J. (2007), Zróżnicowanie pokoleniowe wsi a problem rozwarstwienia języka jej mieszkańców – leksyka wielkopolska początku XXI wieku, „Gwary Dziś”, t. 4: Konteksty dialektologii, s. 307–314.
- Kurek H. (2003), Przemiany leksyki gwarowej na Podkarpaciu, Kraków.
- Matlakowski W. (1901), Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu. Zarysy życia ludowego, Warszawa.
- Pelcowa H. (2007), Nazwy sporadyczne i okazjonalne w opracowaniach gwarowych, „Gwary Dziś”, t. 4: Konteksty dialektologii, s. 177–185.
- Wyderka B. (2007), O gwarowym słownictwie rzadkim, „Gwary Dziś”, t. 4: Konteksty dialektologii, s. 171–176.
- Zborowski J. (2009), Słownik gwary Zakopanego i okolic opracowany i uzupełniony z materiałów Autora przez Zespół Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk pod kierunkiem Joanny Okoniowej, Zakopane–Kraków.