Changes in the lexical system of dialects versus the lexicographic practice
okładka GD 2019
PDF (Język Polski)

Keywords

dialect
lexical interference
active and passive vocabulary

How to Cite

Kąś, J. (2019). Changes in the lexical system of dialects versus the lexicographic practice. Gwary Dziś, 11, 29–39. https://doi.org/10.14746/gd.2019.11.3

Abstract

The paper discusses the structure of the lexical system of dialects, and the respective changes taking place under the influence of the national language as well as the civilizational and social changes in rural areas. The structure of the system consists of vocabulary shared with the literary language (intersystemic, cultural, and interferential vocabulary), as well as differential vocabulary. With respect to changes, the paper indicates borrowings of names which coexist with borrowings of new elements of culture, emergence of neologisms and neosemantisms, and a shift of lexemes from active to passive vocabulary.

https://doi.org/10.14746/gd.2019.11.3
PDF (Język Polski)

References

Gutt-Mostowy J. (1998), Gwara o gwarze, Kraków.

Hodorowicz S.A. (2008), Dumacki, czyli myśli po góralsku dane, Nowy Targ.

Janczy W. (1904), Gwara Sromowiec Wyżnych, [w:] Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, t. I, s. 51–87.

Kantor J. (1907), Czarny Dunajec. Monografia etnograficzna, Kraków.

Karaś M. (1960), Wytyczne doboru wyrazów języka ogólnonarodowego do słownika gwar polskich, „Język Polski”, t. XL, s. 161–169, 262–281.

Kąś J. (1994), Interferencja leksykalna słownictwa gwarowego i ogólnopolskiego (na przykładzie gwar orawskich), Kraków.

Kąś J. (2015), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. I, Bukowina Tatrzańska–Nowy Sącz.

Kąś J. (2017), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. IV, Kraków.

Kobus J. (2007), Zróżnicowanie pokoleniowe wsi a problem rozwarstwienia języka jej mieszkańców – leksyka wielkopolska początku XXI wieku, „Gwary Dziś”, t. 4: Konteksty dialektologii, s. 307–314.

Kurek H. (2003), Przemiany leksyki gwarowej na Podkarpaciu, Kraków.

Matlakowski W. (1901), Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu. Zarysy życia ludowego, Warszawa.

Pelcowa H. (2007), Nazwy sporadyczne i okazjonalne w opracowaniach gwarowych, „Gwary Dziś”, t. 4: Konteksty dialektologii, s. 177–185.

Wyderka B. (2007), O gwarowym słownictwie rzadkim, „Gwary Dziś”, t. 4: Konteksty dialektologii, s. 171–176.

Zborowski J. (2009), Słownik gwary Zakopanego i okolic opracowany i uzupełniony z materiałów Autora przez Zespół Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk pod kierunkiem Joanny Okoniowej, Zakopane–Kraków.