O gwarowej artystycznej metaforze niekonwencjonalnej na przykładzie poezji Podhala
PDF

Słowa kluczowe

gwara podhalańska
poezja
metafora
przekształcenia semantyczne

Jak cytować

Mlekodaj, A. (2021). O gwarowej artystycznej metaforze niekonwencjonalnej na przykładzie poezji Podhala. Gwary Dziś, 14, 183–197. https://doi.org/10.14746/gd.2021.14.16

Abstrakt

W gwarowej poezji Podhala obok nurtu ludowego wyodrębnił się także nurt zindywidualizowanej liryki, prezentującej subiektywną wizję świata, przefiltrowaną przez wrażliwość poety. Teksty należące do tego nurtu cechuje niekonwencjonalna metaforyka, polegająca na zastosowaniu figur stylistycznych świadomie i twórczo modyfikujących konwencje ludowego stylu artystycznego lub też inspirujących się innymi wzorcami. Celem niniejszego artykułu jest analiza czterech przykładów niekonwencjonalnych metafor gwarowych o różnym stopniu złożoności. Wszystkie zostały zaczerpnięte z tekstów współczesnych poetów Podhala. W nawiązaniu do interakcyjnej teorii metafory M. Blacka zostaną omówione przekształcenia semantyczne, którym poddano poszczególne wyrażenia gwarowe w celu wydobycia z nich nowych znaczeń.

https://doi.org/10.14746/gd.2021.14.16
PDF

Bibliografia

Bartmiński J., (1990), Folklor – język – poetyka, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.

Bartmiński J., (2001), Ludowy styl artystyczny, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 223–234.

Bartmiński J., (2008), Polski stereotyp matki, „Postscriptum Polonistyczne”, z. 1 (1), s. 33–53.

Black M., (1971), Metafora, przeł. J. Japola, „Pamiętnik Literacki”, z. 3 (62), s. 217–234.

Black M., (1983), Jeszcze o metaforze, „Pamiętnik Literacki”, z. 2 (74), s. 255–281.

Głowiński M., (1988), Kultura literacka, [w:] M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa i in., Słownik terminów literackich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, s. 245.

Hodorowicz S., (2004), Słownik gwary górali Skalnego Podhala, Nowy Targ.

Kąś J., (2015), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. I, Bukowina Tatrzańska–Nowy Sącz.

Kąś J., (2017), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. V, Nowy Sącz.

Lakoff G., Johnson M., (1988), Metafory w naszym życiu, przeł. T.P. Krzeszowski, Warszawa.

Mlekodaj A., (2015), Kwietno pani. O gwarowej poezji Podhala w ujęciu kulturowym, Rabka-Zdrój.

Sławiński J., (1998), Socjologia literatury i poetyka historyczna, [w:] J. Sławiński, Prace wybrane, t. 2. Dzieło – język – tradycja, red. W. Bolecki, Kraków, s. 33–63.