Courtly servants and people serving. The names of people associated with the operation of the farm in the eighteenth-century inventories of Greater Poland
PDF (Język Polski)

Keywords

dialectology
history of language
terms for people
lexis
Greater Poland
18th century

How to Cite

Osowski, B. (2019). Courtly servants and people serving. The names of people associated with the operation of the farm in the eighteenth-century inventories of Greater Poland. Gwary Dziś, 8, 167–174. Retrieved from https://pressto.amu.edu.pl/index.php/gd/article/view/20198

Abstract

The article differentially analyses the collected vocabulary. For this purpose, data from historical dictionaries is used, as well as available studies based on the same material - regional official texts. The material gathered distinguishes the names of: 1) persons working on farms, 2) people working in courts for their inhabitants, 3) people working on their master’s estate, but not engaged in agricultural activities, 4) young people apprenticed to a trade.

PDF (Język Polski)

References

Breza E. (1979), Słownictwo rękopiśmiennych ksiąg sądowych kościerskich z XVI–XVIII w., „Gdańskie Studia Językoznawcze” II, s. 115–178.

Breza E. (1991), Słownictwo Inwentarzy starostw puckiego i kościerskiego z XVII wieku, „Gdańskie Studia Językoznawcze” V, s. 85–128.

Breza E. (1994), Język inwentarzy wsi Szczytno, Dąbrowa i Szonowo w dawnym pow. człuchowskim z XVIII wieku, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza (Zbiór studiów), t. 6, pod red. K. Handke, Warszawa, s. 91–112.

Danysz A. (1914), Odrębności słownikarskie kulturalnego języka polskiego w Wielkopolsce w stosunku do kulturalnego języka w Galicyi, „Język Polski” II, nr 8–10, s. 243–261.

Dunaj B. (1971), Ze studiów nad polską dialektologią historyczną, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” CCLXIX, Prace Językoznawcze, z. 35, s. 221–246.

G, Materiały do dziejów chłopa wielkopolskiego w drugiej połowie XVIII wieku, z ksiąg grodzkich wyboru dokonał i wydał J. Deresiewicz, t. 2, Województwo gnieźnieńskie, Wrocław, 1956.

K, Inwentarze dóbr szlacheckich powiatu kaliskiego, t. 2, Z lat 1751–1775, wyd. W. Rusiński, Wrocław, 1959.

KP, Materiały do dziejów chłopa wielkopolskiego w drugiej połowie XVIII wieku, z ksiąg grodzkich wyboru dokonał i wydał J. Deresiewicz, t. 3, Województwo kaliskie, Wrocław, 1957.

Lewińska A. (1996), Nazwy zawodów, urzędów i godności w „Inwentarzu ekonomii malborskiej” z 1745 roku, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza (Zbiór studiów), t. 7, pod red. K. Handke, Warszawa, s. 101–118.

Lewińska A. (2005), Słownictwo z zakresu dawnej kultury materialnej w „Inwentarzu ekonomii malborskiej” z 1745 roku, Gdańsk.

Moszyńska D. (1960), Formant -owy w nazwach zawodowych typu gajowy, motorowy, „Język Polski” XL, nr 2, s. 121–127.

P, Materiały do dziejów chłopa wielkopolskiego w drugiej połowie XVIII wieku, z ksiąg grodzkich wyboru dokonał i wydał J. Deresiewicz, t. 1, Województwo poznańskie, Wrocław, 1956.

PSWP, Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, Poznań 1994–2005.

RK I-III, zebrał i opracował W. Rusiński, Inwentarze dóbr szlacheckich dawnego powiatu kaliskiego z lat 1776–1792: 1981, cz. 1, Inwentarze z lat 1776–1779, „Rocznik Kaliski” t. 14, s. 99–264; 1982, cz. 2, Inwentarze z lat 1780–1784, „Rocznik Kaliski” t. 15, s. 129–273; 1983, cz. 3, Inwentarze z lat 1785–1792, „Rocznik Kaliski” t. 16, s. 85–241.

Siekierska K. (1974), Język Wojciecha Stanisława Chrościńskiego. Studium mazowieckiej polszczyzny z przełomu XVII i XVIII wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.

SL, S.B. Linde, Słownik języka polskiego, Warszawa 1807–1814.

SPXVI, Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa, Wrocław 1966–.

Sstp, Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, Kraków 1953–2002.

SW, Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A.A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1900–1927.

SWil, Słownik języka polskiego, red. A. Zdanowicz i in., Wilno 1861.

Umińska-Tytoń E. (1998), Uwagi o języku właściciela ziemskiego z Pomorza (na podstawie „Dziennika” z 1794 r. Michała Potulickiego), [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza (Zbiór studiów), t. 8, pod red. K. Handke, Warszawa, s.159–178.

Warda-Radys L. (1993), Słownictwo „Opisu królewszczyzn w województwach chełmińskim, pomorskim i malborskim w roku 1664”, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza (Zbiór studiów), t. 5, pod red. K. Handke, Warszawa, s. 47–60.

Wróbel A. (1993), Z dziejów chełmińskiej terminologii rolniczej. 3. Nazwy wykonawców zawodów związanych z chełmińskim gospodarstwem wiejskim XVI–XVIII w., „Acta Universitatis Nicolai Copernici”, Filologia Polska, XL, Nauki Humanistyczno-Społeczne, z. 246, Toruń, s. 121–144.