Animus et conscientia – gnozeologiczne przesłanki Augustyńskiej aksjologii
PDF

Słowa kluczowe

St. Augustine
gnoseology
being
human
soul
conscience

Jak cytować

Warchał, R. (2020). Animus et conscientia – gnozeologiczne przesłanki Augustyńskiej aksjologii. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 30(2), 47–58. https://doi.org/10.14746/h.2020.2.4

Abstrakt

It all points to the evidence that experience in the onto-gnoseological approach was defined by the thinker from Tagasty as a joint functioning of cognitive and intellectual acts, which is not without significance when it comes to the abovementioned relationship of axiology and gnoseology. The phenomenon of conscience demonstrates the true value of humanity, in which experience seen from onto-gnoseological point of view is a condition for the realization of good and love. It seems clear that the reflections of the Christian thinker convey an extremely complex introspection structure, in which we can capture several interpretations of internal conscience, such as experience that results from co-action of intellectual and volitional functions. For the Augustine, a man who wants to live in accordance with his nature, i.e. pursues happiness and wants to be truly authentic, must constitute a harmonious whole, whose basic elements, such as the psyche, the spiritual sphere (in the biblical sense) and the flesh, create a coherent system called a person. It is clear from Augustin’s ontology that human is good by nature, and hence if he sins, it is because he acts against his nature. This great philosopher strongly emphasizes that evil is a deviation and distortion of the creation and thus of the law established by God.

https://doi.org/10.14746/h.2020.2.4
PDF

Bibliografia

Augustyn Święty, O muzyce, V, 10, w: Święty Augustyn, Dialogi i pisma filozoficzne, tłum. Danuta Turkowska, PAX, Warszawa 1954, t. 4.

Augustyn Święty, O Wielkości duszy, XXXIII, 71, w: Święty Augustyn, Dialogi i pisma filozoficzne, tłum. Danuta Turkowska, PAX, Warszawa 1953, t. 2.

Augustyn Święty, O wierze prawdziwej, XL–74, w: Święty Augustyn, Dialogi i pisma filozoficzne, tłum. Jerzy Ptaszyński, PAX, Warszawa 1954, t. 4.

Augustyn Święty, O wolnej woli, II, IX–19, w: Święty Augustyn, Dialogi i pisma filozoficzne, tłum. Anna Trombala, PAX, Warszawa 1953, t. 3.

Augustyn Święty, O życiu szczęśliwym, I, 4, w: Święty Augustyn, Dialogi i pisma filozoficzne, tłum. Anna Świderkówna, PAX, Warszawa 1953, t. 1.

Augustyn Święty, Objaśnienia Psalmów 103–123, 106, 12; 108, 32, w: Święty Augustyn, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, t. XLI, tłum. Jan Sulowski, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1986.

Augustyn Święty, Objaśnienia Psalmów 124–150, 147, 9–10, w: Święty Augustyn, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, t. XLII, tłum. Jan Sulowski, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1986.

Augustyn Święty, Objaśnienia Psalmów 1–36, 7,9, w: Święty Augustyn, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, t. XXXVII, tłum. Jan Sulowski, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1986.

Augustyn Święty, Objaśnienia Psalmów 36–57, 49, 28.

Augustyn Święty, Objaśnienia Psalmów 58–77, 76, 18, w: Święty Augustyn, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, t. XXXIX, tłum. Jan Sulowski, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1986.

Augustyn Święty, Traktat o Trójcy Świętej, X, XI, 18, tłum. Maria Stokowska, Znak, Kraków 1996.

Augustyn Święty, Wyznania, III, 1, tłum. Zygmunt Kubiak, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1987.

Brown D., Augustine and Descartes on the Function of Attention in Perceptual Awareness, w: Consciousness, From Perception to Reflection in the History of Philosophy, Vol. 4, Springer 2007.

Clark M.T., De Trinitate, w: The Cambridge Companion to Augustine, edited by Eleonore Stump and Norman Kretzmann, Cambridge University Press, Cambridge 2006.

Eborowicz W., Problematyka dialogu w: Święty Augustyn, O Nauczycielu, Dialogi filozoficzne, t. 3, tłum. Józef Modrzejewski, Anna Trombala, PAX, Warszawa 1953.

Filipczuk M., Chrystus – Prawda – Sumienie. Trzy filary chrześcijańskiego wychowania moralnego, „Warszawskie Studia Pastoralne UKSW” 3/2016.

Mandy G., Augustine’s spirit-soul analogy and its implications for communion ecclesiology, Xlibris LLC, Bloomington 2013.

O’Daly G., Augustine’s Philosophy of Mind, University of California Press, Berkeley and Los Angeles, 1987.

Słownik łacińsko-polski, opracował Kazimierz Kumaniecki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.

Święty Augustyn, Objaśnienia Psalmów 1–36, 30 (2), 8.

Terka M., O sumieniu. Przyczynki do synejdezjologii św. Augustyna, w: R. Ceglarek, M. Sztaba (red.), Być człowiekiem sumienia. Interdyscyplinarny namysł nad fenomenem sumienia, Częstochowskie Wydawnictwo Archidiecezjalne Regina Poloniae, Częstochowa 2015.

Teske R., Augustine’s theory of soul, w: The Cambridge Companion to Augustines, edited by Eleonore Stump and Norman Kretzmann, Cambridge University Press, Cambridge 2006.

Tischner J., Wobec wartości, W drodze, Poznań 2001.