Słowa kluczowe
philosophy of drama
philosophy of dialogue
Józef Tischner
Jak cytować
Abstrakt
One of the authors to include the issue of the human body in the discourse of philosophical anthropology was Helmuth Plessner, who perceived it as: 1) a physical (Körper), 2) and a biological object (Leib), as well as 3) a substrate of the subject that refers to the previous two. Plessner argued that man’s attitude to his own corporeality creates a space to manifest human “eccentricity.” In Tischner’s conception, however, “eccentricity” gains a new and more dramatic dimension. Unlike the “eccentricity” perceived as a biological, ethological and ontic phenomenon, Tischner’s corporeality becomes an indispensable constituent within the arena of human drama, both internal and external. As part of the arena, corporeality is a component within the man as the subject of drama, while externally, it reveals its other meaning since it often determines purely ontic frames of human existence. Man refers to various meanings of his corporeality. While some remain within the scope of existential and dramatic valorisation – both positive (egotistic solidarisation) and negative (egotistic desolidarisation) – others expand beyond this horizon.
Bibliografia
Czerniak S., Michalski R., Arnold Gehlen jako klasyk antropologii filozoficznej XX wieku, w: A. Gehlen, Człowiek. Jego natura i stanowisko w świecie, tłum. S. Czerniak, R. Michalski, E. Paczkowska-Łagowska, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2017.
Frycz M.W., Filozofia miłości Józefa Tischnera, Instytut Myśli Józefa Tischnera, Kraków 2019.
Fuchs T., Pamięć ciała, w: Studia z filozofii niemieckiej, t. 4: Antropologia filozoficzna, red. S. Czerniak, J. Rolewski, Toruń 2004.
Glinkowski W.P., Problem sceny w Tischnerowskiej filozofii dramatu, „Analiza i Egzystencja” 2016, nr 34.
Heschel A.J., Kim jest człowiek?, tłum. K. Wojtkowska, Wydawnictwo Punctum–Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Warszawa–Łódź 2014.
Lévinas E., Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M. Kowalska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
Lévinas E., Inaczej niż być lub ponad istotą, tłum. P. Mrówczyński, Aletheia, Warszawa 2000.
Marcel G., Być i mieć, tłum. P. Lubicz, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1986.
Marcel G., Dziennik metafizyczny, tłum. E. Wende, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1987.
Tarnowski K., Ziemia obiecana, ziemia odmówiona, w: Pytając o człowieka. Myśl filozoficzna Józefa Tischnera, red. W. Zuziak, Znak, Kraków 2001.
Tillich P., Męstwo bycia, tłum. H. Bednarek, Rebis, Poznań 1993.
Tischner J., Aksjologiczne podstawy doświadczenia „ja” jako całości cielesno-przestrzennej, w: Logos i ethos. Rozprawy filozoficzne, red. K. Kłósak, Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Teologicznego, Kraków 1971.
Tischner J., Etyka a historia. Wykłady, D. Kot (oprac.), Instytut Myśli Józefa Tischnera, Kraków 2008.
Tischner J., Fenomenologia świadomości egotycznej, w: idem, Studia z filozofii świadomości, A. Węgrzecki (oprac.), Instytut Myśli Józefa Tischnera, Kraków 2006.
Tischner J., Filozofia dramatu, Wydawnictwo Éditions du Dialogue, Paryż 1990.
Tischner J., Filozofia i ludzkie sprawy człowieka, w: idem, Świat ludzkiej nadziei, Znak, Kraków 1994.
Tischner J., Gabriel Marcel, w: idem, Myślenie według wartości, Znak, Kraków 1993.
Tischner J., Ja transcendentalne w filozofii Edmunda Husserla, „Studia Theologica Varsoviensia” 1964, nr 1–2.
Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, Znak, Kraków 2004.
Tischner J., Myślenie według wartości, w: idem, Myślenie według wartości, Znak, Kraków 1993.
Tischner J., Solidaryzacja i problem ewolucji świadomości, w: Studia z teorii poznania i filozofii wartości, red. W. Stróżewski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1978.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Znak, Kraków 1998.
Tischner J., Sprawa osoby – wstępne przybliżenie, „Logos i Ethos” 1992, nr 2.
Tischner J., Wybrane problemy filozofii człowieka, w: idem, Filozofia człowieka. Wykłady, Z. Stawrowski, Z. Workowski (oprac.), Instytut Myśli Józefa Tischnera, Kraków 2019.
Tischner J., Zarys filozofii człowieka dla duszpasterzy i artystów, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 1991.
Licencja
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.