Słowa kluczowe
fundamental characteristics of the Church
the spiritual dimension of the Church
the religious-salvific role of the Church
the social role of the Church
Jak cytować
Abstrakt
In this paper, the author discusses a number of issues referred to in the title, namely: 1) the religious dimension of the Church as a community founded by Jesus Christ; 2) the spiritual dimension of the Church as a community of believers – the Church as the Mystical Body of Christ; 3) the essential characteristics of the Church: one, holy, universal, apostolic; 4) the religious-salvific as well as the social role of the institutional Church. The analyses in this paper rely on the findings from sociological studies and social surveys conducted in the latter half of the 20th century and in the subsequent two decades of the 21st century among adult Polish Catholics concerning their attitude towards the ecclesial dogmas of the Catholic faith. An examination of those results demonstrate a direction of changes in how adult Catholics perceive and assess the features and the religious mission of the Church in both periods in question, i.e. at the turn of the century. In the current century, the proportion of adult Catholics who accept the ecclesial dogmas of the faith have been somewhat lower than it was the case in the second half of the 20th century. Similarly, the ratios of Catholics who acknowledged the religious-salvific and social role of the Church in the religiosity and life of the lay adherents were higher in the past century.
Bibliografia
Adamczuk L., Kościół w świadomości Polaków, w: Religijność Polaków: 1991–1998, red. W. Zdaniewicz, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2001.
Baniak J., Katolicyzm polski na przełomie wieków. Teologiczny, instytucjonalny i wspólnotowy wymiar Kościoła, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UAM, Poznań 2002.
Baniak J., Religia katolicka i Kościół rzymskokatolicki w opiniach polskiej młodzieży. Od akceptacji do kontestacji, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2015.
Baniak J., Religijność miejska w warunkach uprzemysłowienia i ruralizacji na przykładzie Kalisza. Studium socjologiczne, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Kalisz 1990.
Buhlmann W., Modele chrześcijaństwa w trzecim tysiącleciu, w: Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej w Lublinie 18–21 września 2001 roku, red. M. Rusecki, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2001.
Chmielewski M., Wiara i wiedza religijna, w: Postawy religijno-społeczne w diecezji płockiej, red. L. Adamczuk, W. Zdaniewicz, Raport z badań przeprowadzonych przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC i Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2010.
Ciupak E., Religijność poza Kościołem, w: Znaczenie Kościoła w pierwszych latach III Rzeczypospolitej, red. W. Zdaniewicz, Pallottinum, Warszawa 1994.
Frankowski E.M., Religijność katolików diecezji sandomierskiej. Studium socjologiczne, Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli, Sandomierz–Stalowa Wola 2006.
Gierech P., Dobrzyńska A., Polacy o Kościele, w: Wartości Polaków a dziedzictwo Jana Pawła II, red. T. Żukowski, Centrum Myśli Jana Pawła II, Warszawa 2009.
Jarmoch E., Religijność żołnierzy zasadniczej i zawodowej służby wojskowej w warunkach przemian systemowych, Nowator: Referat Duszpasterstwa Rodzin, Warszawa 1998.
Jarmoch E., Wiara i wierzenia religijne, w: Postawy religijno-społeczne katolików diecezji drohiczyńskiej, red. E. Jarmoch, W. Zdaniewicz, ISKK SAC, Drohiczyn 2010.
Koseła K., Religijność młodych Niemców i młodych Polaków, w: Młodzi Polacy i młodzi Niemcy w nowej Europie, red. K. Koseła, B. Jonda, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2005.
Kozielecki J., Koniec wieku nieodpowiedzialności, Agencja Wydawnicza Santorski Jacek, Warszawa 1995.
Łankowski A., Opinie o Kościele katolickim, w: Kościół i religijność Polaków: 1945–1999, red. W. Zdaniewicz, T. Zembrzuski, S.H. Zaręba, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2000.
Mandes S., Życie religijne, w: Współczesne społeczeństwo polskie, red. A. Giza, M. Sikorska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
Mariański J., Kościół katolicki w Polsce a życie społeczne. Studium socjologiczno-pastoralne, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium, Lublin 2005.
Mariański J., Kościół katolicki w Polsce w przestrzeni życia publicznego. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013.
Mariański J., Tożsamości religijne w społeczeństwie polskim. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2017.
McGuire M.B., Religia w kontekście społecznym, tłum. S. Burdziej, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2012.
Ochocki A., Kościół katolicki a sprawy publiczne w Polsce, w: Kościół katolicki na początku trzeciego tysiąclecia w opinii Polaków, red. W. Zdaniewicz, S.H. Zaręba, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2004.
Piwowarski W., Przemiany Kościoła ludowego w Polsce, „Przegląd Humanistyczny” 1997, nr 4.
Ruch U., Deutscher Katholizismus wohin?, „Herder Korrespondenz” 2014, nr 5.
Ruch U., Evangelische Kirche: Zwischen Engagement und Indiferenz, „Herder Korrespondenz” 2014, nr 4.
Sadłoń W., Zdaniewicz W., Między wspólnotą a brakiem relacji, w: Postawy religijno-społeczne w diecezji bydgoskiej, red. W. Zdaniewicz, S.H. Zaręba, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2008.
Sroczyńska M., Kultura religijna nauczycieli. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce 1999.
Szymański A., Etyka. Wiadomości wstępne, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1937.
Świątkiewicz W., Kościelna tożsamość, w: Kościół katolicki na początku trzeciego tysiąclecia w opinii Polaków, red. W. Zdaniewicz, S.H. Zaręba, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2004.
Touraine A., Samotworzenie się społeczeństwa, tłum. A. Kasprowicz, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2010.
Troeltsch E., Kościół a sekta, tłum. W. Adamek, w: Socjologia religii. Wybór tekstów, red. A. Franciszek, Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, Kraków 1983.
Wciórka B., Kościół w III Rzeczypospolitej, Komunikat z badań CBOS, BS/169/1999, Warszawa 1999.
Wiszowaty E., Duszpasterstwo policji. Studium pastoralno-teologiczne, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno 2002.
Wnuk-Lipiński E., Granice wolności. Pamiętnik polskiej transformacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.
Zaręba S.H., Religijność młodzieży polskiej w warunkach nowego ładu społecznego, „Ateneum Kapłańskie” 2003, nr 2–3(567–568).
Zdaniewicz W., Kościół Chrystusowy jako instytucja, w: Kościół katolicki z początku trzeciego tysiąclecia w opinii Polaków, red S.H. Zaręba, W. Zdaniewicz, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2004.
Licencja
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.