Wychowanie przez estetykę. Idea antropozoficzna w wybranych dziełach Karola Homolacsa
PDF

Słowa kluczowe

anthroposophy
Rudolf Steiner
Karol Homolacs
anthroposophical aesthetics

Jak cytować

Oboleńska, D. (2021). Wychowanie przez estetykę. Idea antropozoficzna w wybranych dziełach Karola Homolacsa. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 36(4), 97–113. https://doi.org/10.14746/h.2021.4.5

Abstrakt

The article is an attempt to grasp the concept of anthroposophical aesthetics. The ideas of Rudolf Steiner, the founder of anthroposophy, repeatedly touched the area of human creative activity. The anthroposophical activity (including lectures and publications) of Karol Homolacs, professor of the State Higher School of Artistic Industry and the Academy of Fine Arts in Krakow, seems to be an excellent example of the application of these ideas in theory and practice.

https://doi.org/10.14746/h.2021.4.5
PDF

Bibliografia

Bachtin M., Estetyka twórczości słownej, tłum. D. Ulicka, PIW, Warszawa 1986.

Dewey J., Filozofia a cywilizacja, tłum. S. Purman, Wydawnictwo J. Przeworskiego, Warszawa 1938.

Dewey J., Jak myślimy?, tłum. Z. Bastgenówna, Książnica-Atlas Lwów–Warszawa 1934.

Dewey J., Moje pedagogiczne credo. Szkoła a społeczeństwo, tłum. R. Czaplińska-Mutermilchowa, Książnica-Atlas, Lwów–Warszawa 1929.

Dewey J., Szkoła a społeczeństwo, tłum. M. Lisowska, Książnica Polska, Lwów–Warszawa 1924.

Dewey J., Szkoła i dziecko, tłum. H. Błeszyńska, E. Wende i S-ka, Warszawa 1928.

Dewey J., Sztuka jako doświadczenie, tłum. A. Potocki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1975.

Dewey J., Zasady moralne w wychowaniu, tłum. W. Hofman, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów–Warszawa 1921.

Didi-Huberman G., Przed obrazem. Pytanie o cele historii sztuki, tłum. B. Brzezicka, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011.

Dziemidok B., Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

Edmunds F., Pedagogika Rudolfa Steinera. Szkoły waldorfskie na świecie i w Polsce, tłum. A. Konczewska, Spektrum, Warszawa 1996.

„Gnozis. Dwumiesięcznik” 1991, nr 1.

Goethe J.W., O niemieckiej architekturze, w: Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700–1870, wybór, przedm. i koment. E. Grabska, M. Poprzęcka, PWN, Warszawa 1974.

Goethe J.W., Podróż włoska, tłum. H. Krzeczkowski, PIW, Warszawa 1980.

Goethe J.W., Wybór pism estetycznych, wyb., oprac., wstęp T. Namowicz, PWN, Warszawa 1981.

Gut T., Andrej Belyj. Symbolismus, Anthroposophie Ein Weg, Rudolf Steiner Verlag, Dornach 1997.

Homolacs K., Zasada harmonii w sztuce i w życiu, nakł. własny, Kraków 1936.

Janion M., Żmigrodzka M., Odyseja wychowania. Goetheańska wizja człowieka w „Latach nauki i latach wędrówki Wilhelma Meistra”, Aureus, Kraków 1998.

Kandinsky und München. Begegnungen und Wandlungen 1896–1914, ed. A. Zweite, Prestel Verlag, München 1982.

Kandyński W., O duchowości w sztuce, wstęp M. Bill, tłum. S. Fijałkowski, Państwowa Galeria Sztuki, Łódź 1996.

Komunikaty Polskiego Towarzystwa Antropozoficznego, Warszawa, listopad 1938 rok, Goetheanum Archiv A.02.008.001.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2004.

Oboleńska D., De Imaginatione. О эзотерической имагинации в русской культуре начала ХХ века, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.

Oboleńska D., Emblems as hieroglyphs of the imagination. “The Black Square” by Kazimir Malevich, „Studia Humanistyczne AGH” 2017, t. 16/4.

Oboleńska D., Rzeczycka M., Ezoteryczne inspiracje Hilmy af Klint (1862–1944), „Przegląd religioznawczy” 2016, nr 1.

Oboleńska D., Путь к посвящению. Антропософские мотивы в романах Андрея Белого, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.

Pieter J., System pedagogiczny Johna Dewey’a, Wydawnictwo Instytutu Pedagogicznego, Katowice 1946.

Polish esoteric traditions. Selected issues, ed. by A. Świerzowska, Gdańsk University Press, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Teozofia i antropozofia, t. 1, red. M. Rzeczycka, I. Trzcińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Formacje, ludzie, idee, t. 2, red. M. Rzeczycka, I. Trzcińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Masoneria, t. 3, red. M. Rzeczycka, T. Cegielski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Źródła i dokumenty, t. 4, red. D. Oboleńska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Idee przewodnie, t. 5, red. M. Dobkowski, T. Cegielski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Gdańsk–Warszawa 2020.

Prawdy szukamy obaj. Z korespondencji między Goethem i Schillerem, wyb., tłum., oprac. J. Prokopiuk, M.J. Siemek, Czytelnik, Warszawa 1974.

Prokofieff S.O., Misterium Michaela, tłum. M. Waśniewski, Genesis, Gdynia 2016.

Prokopiuk J., Szkice antropozoficzne. Chrześcijańska droga poznania świata duchowego, Studio Astropsychologii, Białystok 2003.

Schiller F., Pisma teoretyczne. „Listy o estetycznym wychowaniu człowieka” i inne rozprawy, tłum., przedm. J. Prokopiuk, Aletheia, Warszawa 2011.

Sobczak J., „Nowe Wychowanie” w polskiej pedagogice okresu drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939), WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1998.

Steiner R., Filozofja wolności: zarys podstawy nowoczesnego poglądu na świat: wyniki badań duszy metodą przyrodoznawczą, z upoważn. aut. spolszczył M.K. Wołowski, F. Hoesick, Warszawa, 1929.

Steiner R., Mistyka w zaraniu nowoczesnego życia duchowego oraz jej stosunek do dzisiejszego poglądu na świat, tłum. K. Homolacs, maszynopis, zbiory prywatne.

Steiner R., Przygotowanie do nadzmysłowego poznania świata i przeznaczeń człowieka, z. 4 wyd. z upoważnieniem aut. przetł. J. Rundbaken, Gebethner i Wolff, Warszawa 1912.

Steiner R., Sedno kwestii społecznej, w autoryz. przekł. M.O. [Maria Paulina Orsetti] i M.W. [Marian Wołowski], skł. gł. Nasza Księgarnia, Warszawa 1938.

Komunikaty Polskiego Towarzystwa Antropozoficznego, Warszawa, listopad 1938 rok, Goetheanum Archiv A.02.008.001.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2004.

Oboleńska D., De Imaginatione. О эзотерической имагинации в русской культуре начала ХХ века, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.

Oboleńska D., Emblems as hieroglyphs of the imagination. “The Black Square” by Kazimir Malevich, „Studia Humanistyczne AGH” 2017, t. 16/4.

Oboleńska D., Rzeczycka M., Ezoteryczne inspiracje Hilmy af Klint (1862–1944), „Przegląd religioznawczy” 2016, nr 1.

Oboleńska D., Путь к посвящению. Антропософские мотивы в романах Андрея Белого, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.

Pieter J., System pedagogiczny Johna Dewey’a, Wydawnictwo Instytutu Pedagogicznego, Katowice 1946.

Polish esoteric traditions. Selected issues, ed. by A. Świerzowska, Gdańsk University Press, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Teozofia i antropozofia, t. 1, red. M. Rzeczycka, I. Trzcińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Formacje, ludzie, idee, t. 2, red. M. Rzeczycka, I. Trzcińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Masoneria, t. 3, red. M. Rzeczycka, T. Cegielski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Źródła i dokumenty, t. 4, red. D. Oboleńska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1939. Idee przewodnie, t. 5, red. M. Dobkowski, T. Cegielski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Gdańsk–Warszawa 2020.

Prawdy szukamy obaj. Z korespondencji między Goethem i Schillerem, wyb., tłum., oprac. J. Prokopiuk, M.J. Siemek, Czytelnik, Warszawa 1974.

Prokofieff S.O., Misterium Michaela, tłum. M. Waśniewski, Genesis, Gdynia 2016.

Prokopiuk J., Szkice antropozoficzne. Chrześcijańska droga poznania świata duchowego, Studio Astropsychologii, Białystok 2003.

Schiller F., Pisma teoretyczne. „Listy o estetycznym wychowaniu człowieka” i inne rozprawy, tłum., przedm. J. Prokopiuk, Aletheia, Warszawa 2011.

Sobczak J., „Nowe Wychowanie” w polskiej pedagogice okresu drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939), WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1998.

Steiner R., Filozofja wolności: zarys podstawy nowoczesnego poglądu na świat: wyniki badań duszy metodą przyrodoznawczą, z upoważn. aut. spolszczył M.K. Wołowski, F. Hoesick, Warszawa, 1929.

Steiner R., Mistyka w zaraniu nowoczesnego życia duchowego oraz jej stosunek do dzisiejszego poglądu na świat, tłum. K. Homolacs, maszynopis, zbiory prywatne.

Steiner R., Przygotowanie do nadzmysłowego poznania świata i przeznaczeń człowieka, z. 4 wyd. z upoważnieniem aut. przetł. J. Rundbaken, Gebethner i Wolff, Warszawa 1912.

Steiner R., Sedno kwestii społecznej, w autoryz. przekł. M.O. [Maria Paulina Orsetti] i M.W. [Marian Wołowski], skł. gł. Nasza Księgarnia, Warszawa 1938.