Doświadczenie religijne w życiu codziennym młodzieży polskiej w XXI wieku
PDF

Słowa kluczowe

experience of God’s presence
religious experience in everyday life
faith and sense of security
youth

Jak cytować

Mariański, J. (2022). Doświadczenie religijne w życiu codziennym młodzieży polskiej w XXI wieku. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 38(2), 15–36. https://doi.org/10.14746/h.2022.2.1

Abstrakt

In these sociological analyzes we will pay attention to selected aspects of religious experience in the consciousness of Polish youth. On one hand, these will be the contents of a religious experience, that is, everything that a person experiences in his relation to God and that gives him grounds for believing; on the other hand, to approximate the function of religious experience in shaping attitudes towards faith and living it every day. In the light of the results of sociological research carried out in youth circles, we analyze three issues: the experience of God’s presence in the consciousness of young people, religious experience in everyday life, religious faith and a sense of security. If we characterize a person’s religiosity from the point of view of believing in a personal God whom a person wants to trust and expects help from, the examined youth turned out to be moderately religious. Various manifestations of religious experience were emphasized more often by women than by men, college students more often than secondary school students, youth living in the countryside more often than those living in the city, having parents with primary education more often than with higher education.

https://doi.org/10.14746/h.2022.2.1
PDF

Bibliografia

Bagrowicz J., Pedagogika religii, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. IV, red. T. Pilch, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2005.

Bortkiewicz P., Człowiek wyłącznym panem życia? Sens czy bezsens ludzkiej egzystencji, w: Między sensem i bezsensem ludzkiej egzystencji. Teologiczna odpowiedź na fundamentalne pytania współczesnego człowieka. VIII Kongres Teologów Polskich Poznań 13-16 września 2010. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza – Wydział Teologiczny, Poznań 2012.

Cyrułowski R., Religijność młodzieży ponadgimnazjalnej (raport z badań socjologicznych we Włocławku), „Ateneum Kapłańskie” 2005, nr 2(576).

Doktór T., Doświadczenie religijne w Europie Wschodniej, w: Kultury religijne. Perspektywy socjologiczne, red. A. Wójtowicz, Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza w Tyczynie, Warszawa–Tyczyn 2005.

Doktór T., Doświadczenie religijne, pluralizm i fundamentalizm, w: Doświadczenie religijne, red. T. Doktór, Verbinum Wydawnictwo Księży Werbistów, Warszawa 2007.

Filipiak G., Doświadczenie religijne jako kategoria pojęciowa socjologii religii, „Człowiek i Społeczeństwo” 1993, t. 10.

Filipiak G., Doświadczenie religijne jako kategoria pojęciowa socjologii religii, w: Religijność polska w świetle badań socjologicznych, red. W. Piwowarski, W. Zdaniewicz, Pallottinum. Redakcja Wydawnictw Instytutu Teologii Apostolstwa i Zakładu Socjologii Religii SAK, Warszawa 1990.

Frankowski E., Religijność katolików diecezji sandomierskiej. Studium socjologiczne, Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli, Sandomierz–Stalowa Wola 2006.

Gajos L., Postrzeganie roli Kościoła w społeczności wiejskiej Podkarpacia z perspektywy zmian społecznych i politycznych, w: Społeczna i polityczna rola Kościoła instytucjonalnego w Polsce, red. J. Baniak, UAM Wydział Teologiczny – Redakcja Wydawnictw, Poznań 2007.

Giddens A., Socjologia, tłum. O. Siara, A. Szulżycka, P. Tomanek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, s. 576.

Janocha W., Religijność osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Studium socjologiczno-pastoralne, KUL, Lublin 2011.

Jarmoch E., Doświadczenie wiary u progu wejścia do Unii Europejskiej, w: Młodzież Warszawy – pokolenie pontyfikatu Jana Pawła II, red. W. Zdaniewicz, S.H. Zaręba, Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa 2005.

Jarmoch E., Religijność indywidualna Polaków, w: Kościół i religijność Polaków 1945–1999, red. W. Zdaniewicz, T. Zembrzuski, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2000.

Jarmoch E., Wiara i religijność, w: Postawy społeczno-religijne Polaków 1991–2012, red. L. Adamczuk, E. Firlit, W. Zdaniewicz, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2013.

Kaźmierska K., Młodzież archidiecezji łódzkiej. Szkic do portretu, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 2018.

Knoblauch H., Religionssoziologie. Walter de Gruyter, Berlin 1999.

Kozak J., Dzieci postmoderny? Studium nad religijnością studentów, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2014.

Maciuszko J.T., Wprowadzenie do nauk o religii, Chrześcijańska Akademia Teologiczna, Warszawa 1992.

Mandes S., Życie religijne, w: Współczesne społeczeństwo polskie, red. A. Giza, M. Sikorska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

Mariański J., Doświadczenie religijne, w: Leksykon socjologii religii. Zjawiska – badania – teorie, red. M. Libiszowska-Żółtkowska, J. Mariański, Verbinum Wydawnictwo Księży Werbistów, Warszawa 2004.

Mariański J., Doświadczeniowo-przeżyciowy aspekt religijności, „Roczniki Nauk Społecznych” 1984, nr 1.

Mariański J., Kondycja religijna i moralna młodzieży szkół średnich w latach 1988–1998–2005–2017 (raport z ogólnopolskich badań socjologicznych), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2018.

Mariański J., Wierzenia religijne i doświadczenie wiary, w: Postawy społeczno-religijne mieszkańców archidiecezji łódzkiej, red. W. Zdaniewicz, T. Zembrzuski, cz. II: Wartości i religia. Postawy i zachowania młodzieży archidiecezji łódzkiej, red. S.H. Zaręba, T. Zembrzuski, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 2002.

Milanesi G., Religionssoziologie. Wandlungsprozesse im religiösen Verhalten, Benzinger Verlag, Zürich-Einsiedeln–Köln 1976.

Niemirowski T., Rozwój świadomości religijnej u młodzieży. Badania empiryczne osób w wieku od 12 do 24 lat, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2012.

Oblicza polskiego katolicyzmu, „Kierunki” 1984, nr 36.

Podgórski R.A., Hierarchia wartości młodego pokolenia Polaków w Unii Europejskiej. Studium edukacyjno-socjologiczne, Ryszard Podgórski, Warszawa 2005.

Rahner K., O możliwości wiary dzisiaj, tłum. A. Morawska, Znak, Kraków 1965.

Sroczyńska M., O potrzebie religii w ponowoczesnym świecie (refleksje socjologa), „Chrześcijaństwo – Świat – Polityka. Zeszyty Społecznej myśli Kościoła” 2018, nr 22.

Štefañak O., Religiozita mládeže v procese premien, Univerzita Konštantina Filozofa v Nitre, Nitra 2019.

Szauer R., Między potrzebą doznań a trwałością postaw. Religijność i moralność uczniów szkół średnich i studentów uczelni wyższych w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Studium socjologiczne, Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne, Warszawa 2019.

Sztompka P., Słownik socjologiczny. 1000 pojęć, Znak Horyzont, Kraków 2020.

Sztompka P., Życie codzienne – tematy najnowszej socjologii, w: Socjologia codzienności, red. P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska, Znak, Kraków 2008.

Święs K., Przemiany religijności miejskiej w czasie transformacji systemowej, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2011.

Święs K., Socjalizacja religijna, w: Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fijałkowski, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006.

Tułowiecki D., Bez Boga, Kościoła i zasad? Studium socjologiczne nad religijnością młodzieży, Petrus, Kraków 2012.

Uklańska K., Wiara, lęk i doświadczenie Boga w codzienności młodzieży akademickiej, w: Między konstrukcją a dekonstrukcją uniwersum znaczeń. Badania religijności młodzieży akademickiej w latach 1988–1998–2005–2017, red. S.H. Zaręba, M. Zarzecki, Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne, Warszawa 2018.

Wysocka E., Religijność młodzieży studenckiej – przypisywane religii znaczenia w życiu codziennym (dwie dekady zmian), „Przegląd Religioznawczy” 2019, nr 4.

Wysocka E., Życie wartościowe i wartość życia. Sens i znaczenie pojęć w prywatnych koncepcjach jakości życia młodego pokolenia, w: Ku życiu wartościowemu. Idee – koncepcje – praktyki, t. 2: Koncepcje – Praktyki, red. W. Danilewicz, J. Nikitorowicz, M. Sobecki, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2018.

Zaręba S.H., Młodzież i religia – trajektorie religijności, eklezjalności, duchowości i moralności, w: S.H. Zaręba, W. Klimski, M. Sroczyńska, Wolność wyboru czy przymus zwyczaju?, t. II: Młodzież akademicka w dobie pandemii o religii, duchowości i moralności, Rys, Poznań 2020.

Zulehner P.M., Sytuacja religii i Kościoła w krajach Europy Środkowo-Wschodniej po przełomie, „Teologia Praktyczna” 2001, t. 2.