Słowa kluczowe
media archive
OSINT
factchecking
Fortress Europe
humanitarian crisis
Polish-Belarusian border
wallobserver.eu
Jak cytować
Abstrakt
This article aims to characterize grassroots activities in an era of increasingly rapid spread of information and mediatization of conflicts and global disasters. In the current environment, dubbed dense mediaenvironment by Eyal Weizman, new opportunities are being created to build forms of public engagement. Their development is particularly influenced by such phenomena as OSINT, aspects of which are described in the article. The grassroots activities described detail the research methodologies used, based on data and open sources. The contexts of Fortress Europe are also presented, and an analysis is made of the circumstances that resulted in the humanitarian crisis on the Polish-Belarusian border. The following part of the article describes the background of the creation and operation of the wallobserver.eu online platform. It focuses on the problem of archiving media articles leading the narrative around migration situations happening on the external land borders of the European Union and the process of its fortification.
Finansowanie
Niniejszy artykuł jest rezultatem konkursu Study@research ID-UB: 096, organizowanego przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Opiekunem naukowym projektu jest dr Michał Krawczak. Autor i autorki projektu: Anna Potasznik, Filip Reszke, Maria Strzelecka, Zuzanna Kleban, Zuzanna Kwiatkowska.
Bibliografia
Baack S., Datafication and empowerment: How the open data movement re-articulates notions of democracy, participation, and journalism, „Big Data & Society. Centre for Media and Journalism Studies”, University of Groningen, Holandia 2015. DOI: https://doi.org/10.1177/2053951715594634
Bachmann K., Kryzys polsko-białoruski i kwestia migracji. Międzynarodowy kontekst i możliwe sposoby zarządzania, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2021.
Brand A., Forensic Architecture: An Interview with Lachlan Kermode, „Interstices: Journal of Architecture and Related Arts Political Matters” 2020. DOI: https://doi.org/10.24135/ijara.vi.654
Bushman B.J., Anderson C.A., Comfortably Numb: Desensitizing Effects of Violent Media on Helping Others, „Psychological Science” 2009, vol. 20, no. 3. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2009.02287.x
Canals R., Visual trust. Fake images in the Russia-Ukraine war, „Anthropology Today” 2022, vol. 38, no. 6. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-8322.12767
Castan Pinos J., Building Fortress Europe? Schengen and the Cases of Ceuta and Melilla, Queen’s University, Belfast 2009.
Chochowski K., Kryzys na granicy polsko-białoruskiej jako przejaw wojny hybrydowej. Aspekty administracyjnoprawne, „Roczniki Nauk Społecznych” 2021, t. 13(49), nr 4, Tarnobrzeg. DOI: https://doi.org/10.18290/rns21494.8
Czarnota K., Łoboda A., Periodic report of Grupa Granica on the situation at the Polish-Belarusian border, Grupa Granica, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, 2023.
Glassman M., Kang M.J., Intelligence in the internet age: The emergence and evolution of Open Source Intelligence (OSINT), „Computers in Human Behavior” 2012, vol. 28, no. 2. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2011.11.014
Higgins E., Bellingcat: ujawniamy prawdę w czasach postprawdy, Post Factum, 2021.
Hoffman F.G., Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars, Arlington, Virginia 2007.
Jas-Koziarkiewicz M., Obraz migrantów w trakcie kryzysu na granicy polsko-białoruskiej w 2021 i 2022 roku w „Wiadomościach” TVP, „Studia Politologiczne” 2023, vol. 68, nr 2. DOI: https://doi.org/10.33896/SPolit.2023.68.18
Jelewska A., Krawczak M., Aesthetics of Radical Truth – Collaborative Media Practices Against Violence [manuskrypt].
Kolbusz P., Kryzys migracyjny 2015 roku w Europie i sytuacja uchodźców w czasie pandemii – czy kryzys skończył się na dobre i jaki wpływ na migrantów ma epidemia wirusa COVID-19?, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2019.
Migranci, migracje. O czym warto wiedzieć, by wyrobić sobie własne zdanie, red. H. Thiollet, Karakter, Warszawa 2017.
Mitchell K., Migration-Based Hybrid Warfare on Europe’s Externalized Borders: Case Studies on Morocco and Belarus in 2021, Yale University, 2022.
Nguyen A., Western M., The complementary relationship between the Internet and traditional media: the case of online news and information, „IR Information Research” 2006, vol. 11, no. 3.
Potyrała A., Ochrona uchodźców w ustawodawstwie państw członkowskich Unii Europejskiej z Europy środkowej i wschodniej, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2012, nr 1. DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2012.1.08
Ryden L., Discursive Warfare: Bellingcat Challenging Dominant Actors, Gothenburg University Library, Gothenburg 2023.
Sankcje Unii Europejskiej i Polski nałożone na Białoruś w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie, „Biznes.gov.pl”, 2023, https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/001587 [dostęp: 6.11.2023].
Schaurer F., Storger J., The Evolution of Open Source Intelligence, „Journal of U.S. Intelligence Studies” 2013, vol. 19, nr 3.
Skrabacz A., Lewińska-Krzak M., Wpływ Rewolucji Cyfrowej na Rozwój Społeczeństwa Informacyjnego oraz Społeczną Wartość Informacji, „Rocznik Nauk Społecznych” 2022, t. 14(50), nr 1. DOI: https://doi.org/10.18290/rns22501.12
Szyszka J., Zjawisko state-sponsored human trafficking na przykładzie Białorusi, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów 2023. DOI: https://doi.org/10.15584/978-83-8277-037-7.9
Thompson R.R., Jones N.M., Holman E.A., Silver R.C., Media exposure to mass violence events can fuel a cycle of distress, „Science Advances” 2019, vol. 5, no. 4. DOI: https://doi.org/10.1126/sciadv.aav3502
Tufekci Z., Social Movements and Governments in the Digital Age: Evaluating a Complex Landscape, „Journal of International Affairs” 2014, vol. 68, no. 1.
United Nations, University of California, Berkeley (eds), Berkeley Protocol on Digital Open Source Investigations: A Practical Guide on the Effective Use of Digital Open Source Information in Investigating Violations of International Criminal, Human Rights and Humanitarian Law, New York–Geneva–Berkeley 2022.
Weizman E., Forensic Architecture: Violence at the Threshold of Detectability, Zone Books, Nowy Jork 2017. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv14gphth
Wenden C.W. de, Migration and asylum crisis in contemporary Europe, AECPA, 2017.
Balcewicz J., Społeczeństwo informacyjne w czasach cyfrowej rewolucji – o zjawisku bańki informacyjnej i jego następstwach, „Cyberpolicy NASK” 4.10.2019, https://tiny.pl/ dfr61 [dostęp: 6.11.2023].
Białoruska „Operacja Śluza”. Starannie przygotowany plan służb, „InfoSecurity24” 25.08.2021, https://infosecurity24.pl/bezpieczenstwo-wewnetrzne/bialoruska-operacjasluza-starannie-przygotowany-plan-sluzb [dostęp: 6.11.2023].
Białoruski dziennikarz: „Operacja Śluza” ma wywołać kryzys w krajach, które wspierają białoruską opozycję, „Dziennik Gazeta Prawna” z 26.08.2021 r., https://tiny.pl/df56m [dostęp: 6.11.2023].
Dyner A.M., Uprowadzenie i aresztowanie Ramana Pratasiewicza, „PISM” 24.05.2021, https://www.pism.pl/publikacje/Uprowadzenie_i_aresztowanie_Ramana_Pratasiewicza [dostęp: 6.11.2023].
Fraszka B., Sytuacja na granicy polsko-białoruskiej: przyczyny, aspekt geopolityczny, narracje, Warsaw Institute, 23.12.2021, https://tiny.pl/9kj8m [dostęp: 6.11.2023].
Gönczi R., Dezinformacja jako oręż wojny hybrydowej na granicy z Białorusią, „Warsaw Institute” 29.09.2023, https://tiny.pl/df567 [dostęp: 6.11.2023].
Rigby J., Crisp J., Fortress Europe: How 1,800km of walls and fences are keeping desperate migrants out, „The Telegraph” 20.12.2021, https://tiny.pl/dfr61 [dostęp: 6.11.2023].
Roache M., Bellingcat Has Revealed War Crimes in Syria and Unmasked Russian Assassins. Founder Eliot Higgins Says They’re Just Getting Started, „TIME” 2.03.2021, https://time.com/5943393/bellingcat-eliot-higgins-interview/ [dostęp: 6.11.2023].
Turner A., How many smartphones are in the world?, „BankMyCell” 2023, https://www.bankmycell.com/blog/how-many-phones-are-in-the-world [dostęp: 6.11.2023].
Wasilewski K., Kryzys graniczny. Kto zarabia na migrantach?, „Tygodnik TVP” 15.10.2021, https://tygodnik.tvp.pl/56384385/kryzys-graniczny-kto-zarabia-na-migrantach [dostęp: 6.11.2023].
Watson I., Lampedusa’s boat people: One man’s story, „CNN” 1.06.2011, https://tiny.pl/df56j [dostęp: 6.11.2023].
Bellingcat, zakładka „Who We Are”: https://www.bellingcat.com/about/who-we-are/ [dostęp: 6.11.2023].
Blog Brown Moses: http://brown-moses.blogspot.com/2013/01/evidence-of-multiple-foreign-weapon.html [dostęp: 6.11.2023].
Blog fortresseurope: fortresseurope.blogspot.com [dostęp: 6.11.2023].
Border Violence Monitoring Network: https://borderviolence.eu/ [dostęp: 6.11.2023].
Consilium – Rady Unii Europejskiej i Rady Europejskiej: https://www.consilium.europa. eu/ [dostęp: 6.11.2023].
Dochodzenie Forensic Architecture (FA) „Drift backi na Morzu Egejskim”: https://forensic-architecture.org/investigation/drift-backs-in-the-aegean-sea [dostęp: 6.11.2023].
Dochodzenie FA „Push backi w Ewros”: https://forensic-architecture.org/investigation/evros-situated-testimony [dostęp: 6.11.2023].
Dochodzenie FA „Push backi w Melilla”: https://forensic-architecture.org/investigation/pushbacks-in-melilla-nd-and-nt-vs-spain [dostęp: 6.11.2023].
Dochodzenie FA „Rozbicie statku na progu Europy”: https://forensic-architecture.org/investigation/shipwreck-at-the-threshold-of-europe [dostęp: 6.11.2023].
Dochodzenie FA „Sea Watch vs. libijska Straż Przybrzeżna”: https://forensic-architecture.org/investigation/seawatch-vs-the-libyan-coastguard [dostęp: 6.11.2023].
Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej: https://www.dziennikustaw.gov.pl/DU [dostęp: 6.11.2023].
Frontex: https://www.frontex.europa.eu/pl/o-nas/czym-jest-frontex-/ [dostęp: 6.11.2023].
Gazeta Wyborcza: https://wyborcza.pl/0,0.html [dostęp: 6.11.2023].
https://cordis.europa.eu/project/id/740593/de [dostęp: 6.11.2023].
https://www.gov.pl/web/mswia/ochrona-granicy-umowy [dostęp: 6.11.2023].
Instagram Grupy Granica: https://www.instagram.com/grupagranica/?hl=pl [dostęp: 6.11.2023].
Kanał YouTube „Czaban Robi Raban”: https://www.youtube.com/c/czabanrobiraban [dostęp: 6.11.2023]. OKO.press: https://oko.press/ [dostęp: 6.11.2023].
Pew Research Center, https://www.pewresearch.org/global/2016/08/02/number-of-refugeesto-europe-surges-to-record-1-3-million-in-2015/ [dostęp: 6.11.2023].
Plik Google Sheets Bellingcat’s Online Investigation Toolkit: https://docs.google.com/spreadsheets/d/18rtqh8EG2q1xBo2cLNyhIDuK9jrPGwYr9DI2UncoqJQ/edit#gid =118277455 [dostęp: 6.11.2023].
Straż Graniczna: https://www.strazgraniczna.pl/ [dostęp: 6.11.2023].
Treaty of Rome, establishing the European Economic Community, 25 March 1957, https://eur-lex.europa.eu/EN/legal-content/summary/treaty-of-rome-eec.html [dostęp: 6.11.2023].
TVN24: https://tvn24.pl/ [dostęp: 6.11.2023].
UNITED: https://unitedagainstrefugeedeaths.eu/ [dostęp: 6.11.2023].
Wayback Machine: https://archive.org/web/ [dostęp: 6.11.2023].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Zuzanna Kwitkowska, Maria Strzelecka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.