Abstrakt
The content of the article is an application and development of Yuri Lotman’s concepts of cultural emotions, in particular the semiotics of fear. The author assumes that fear as a cultural emotion is encoded, expressed and evoked by art using its own artistic tools. The aim of the article is to indicate how the mechanism of fear can be intercepted by art and incorporated into its subversive potential. The author does this by referring to the work of the Russian artistic group Ic3Peak, which consciously reaches for the aesthetics of “post-horror,” creating a coherent artistic message, as well as their artistic image. The text contains the theses that art mediates fear, depriving it of the real possibility of influence and control. At the same time, by virtue of the ambivalence of horror, which repels and attracts at the same time, mediation can paradoxically lead to the normalization of fear and its romanticization. The work of Ic3peak, apart from its critical function, creates a sense of community of experience, belonging to a larger whole that allows the fans to transcend the fear that paralyzes the individual.
Bibliografia
Benedict R., Chryzantema i miecz. Wzory kultury japońskiej, tłum. E. Klekot, PIW, Warszawa 2016.
Carroll N.E., Filozofia horroru albo paradoksy uczuć, tłum. M. Przylipiak, Słowo/ obraz terytoria, Gdańsk 2004.
Chion M., Audio-wizja. Dźwięk i obraz w kinie, tłum. K. Szydłowski, Ha!art, Warszawa–Kraków 2012.
Delumeau J., Strach w kulturze Zachodu XIV–XVIII w., tłum. A. Szymanowski, Pax, Warszawa 1986.
Gherlone L., Lotman Continues to Astonish: Revolutions and Collective Emotions, „Bakhtiniana: Revista de Estudos do Discurso” 2019, no. 14(4). DOI: https://doi.org/10.1590/2176-457338371
Łotman J., Uniwersum umysłu. Semiotyczna teoria kultury, tłum. B. Żyłko, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008.
Jarecka U., Od teledysku do wideoklipu, w: Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku, red. M. Hopfinger, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002.
Jarecka U., Świat wideoklipu, Oficyna Naukowa, Warszawa 1999.
Konczałowski D., Puti Rosii. Razmyshleniya o russkom narode, bol’shevizme i sovremennoy civilizacii, Ymca-Press, Paryż 1969.
Kristeva J., Czarne słońce. Depresja i melancholia, tłum. M.P. Markowski, R. Ryziński, Universitas, Kraków 2007.
Łotman J., O semiotyce pojęć „wstyd” i „strach” w mechanizmie kultury, tłum. J. Faryno, w: Semiotyka kultury, red. R. Mayenowa, E. Janus, PIW, Warszawa 1975.
Łotman J., Ob „Ode, vybrannoy iz Ioba” Lomonosova, w: J. Lotman, Izbrannye stat’i v trekh tomakh, vol. 2, Aleksandra, Tallin 1995.
Łotman J., Okhota za ved’mami. Semiotika strakha, „Sign Systems Studies” 1998, vol. 26, Tartu University Press.
Myrdzik B., O niektórych konsekwencjach zwrotu afektywnego w badaniach kulturowych, „Annales UMCS” 2017, Sectio N, vol. II.
Nycz R., Humanistyka wczoraj i dziś. Wstęp, w: Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza, IBL PAN, Warszawa 2015. DOI: https://doi.org/10.4000/books.iblpan.8253
Olkusz K., Dyskursy – konwencje – estetyka, w: Groza i postgroza, red. K. Olkusz, B. Szymczak-Maciejczyk, Ośrodek Badawczy Facta Ficta, Kraków 2018.
Pick M., Poetyka wideoklipu muzycznego, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2021, nr 4055, Literatura i kultura popularna, Wrocław. DOI: https://doi.org/10.19195/0867-7441.27.30
Rewers E., Subwersyjny podmiot w ruchu. Wprowadzenie, „Kultura Współczesna. Teoria, Interpretacje. Praktyka” 2010, nr 2(64).
Tamm M., Lotman and Cultural History, w: The Companion to Juri Lotman. A Semiotic Theory of Culture, eds. M. Tamm, P. Torop, Bloomsbury Academic, 2022. DOI: https://doi.org/10.5040/9781350181649
https://genius.com/Ic3peak-marching-lyrics [dostęp: 12.09.2024].
https://meduza.io/news/2024/01/18/s-youtube-udalili-kanal-nikity-mihalkova-besogontv [dostęp: 15.07.2024].
https://t.me/nikitabsg/1033 [dostęp: 21.10.2024].
https://the-flow.ru/new-flow/new-flow-vol13-ic3peak [dostęp: 18.09.2024].
https://www.youtube.com/watch?v=kq2r2DVgEqg [dostęp: 20.07.2024].
https://www.youtube.com/watch?v=qVysBbSQVM0 [dostęp: 20.07.2024].
https://www.youtube.com/watch?v=YC9w11ogNxM [dostęp: 20.07.2024].
https://www.youtube.com/watch?v=Xde6HbQpno8&list=PLxLvmEdBWGRoZk4tQKCyQSK77IVOUvSj0&index=2 [dostęp: 20.07.2024].
https://www.youtube.com/watch?v=Xde6HbQpno8&list=PLxLvmEdBWGRoZk4tQKCyQSK77IVOUvSj0&index=3 [dostęp: 23.07.2024].
https://zona.media/article/2019/08/10/sakharov [dostęp: 20.07.2024].
Ic3peak, Marsz, https://www.youtube.com/watch?v=xqohApD6Ng8 [dostęp: 12.09.2024].
IC3PEAK – music and modern art / вДудь, https://www.youtube.com/watch?v=95ReakCrKX0&t=3531s [dostęp: 20.07.2024].
Ic3peak, Smerti bol’she net, https://www.youtube.com/watch?v=MBG3Gdt5OGs [dostęp: 15.07.2024].
Ic3peak, https://www.youtube.com/channel/UC2f2qtst4dOzmT8gl5IrgwA [dostęp, 12.09.2024].
Pust’ vse gorit, Specprojekt Andrieya Loshaka, https://www.youtube.com/watch?v=arL4iw3td2s&t=0s [dostęp: 13.09.2024].
Radio Baltkom, https://www.youtube.com/watch?v=Xde6HbQpno8&t=2s [dostęp: 23.07.2024].
Rose S., How post-horror movies are taking over Cinema, „The Guardian” 2017, https://www.theguardian.com/film/2017/jul/06/post-horror-films-scary-movies-ghost-story-it-comes-at-night [dostęp: 16.07.2024].Rose S., How post-horror movies are taking over Cinema, „The Guardian” 2017, https://www.theguardian.com/film/2017/jul/06/post-horror-films-scary-movies-ghost-story-it-comes-at-night [dostęp: 16.07.2024].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Dorota Jewdokimow
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.