Abstrakt
Józef Tischner (1931–2000) often wove expressions from the mountain dialect into his texts and lectures. He was convinced that the highland mentality concealed authentic philosophical thinking, and was especially fascinated by the highlanders attachment to freedom (śleboda). The culmination of these fascinations was a book written in highland dialect, Philosophy in Highlander (1997), which is regarded as Tischner’s most original achievement.
Less well known is the philosophical project, still in statu nascendi, of philosopher and theologian Tadeusz Guz (b. 1959) to establish a philosophical center in Roztocze, which he called the Athens of Roztocze. Although Guz’s project is in its beginning, one can see in it a certain idea of synthesizing many philosophical and theological traditions. The purpose of this article is to juxtapose these two ideas as attempts to incorporate philosophical thinking into a local context.
Bibliografia
Begegnungen mit Alma von Stockhausen. Festschrift der Freunde, Mitarbeiter und Schüler zum 70. Geburtstag der Philosophin, Gustav-Siewerth-Akademie, Weilheim-Bierbronnen 1997.
Bezpieczeństwo ekonomiczne państw, red. T. Guz, K.A. Kłosiński, P. Marzec, Polihymnia, Lublin–Tomaszów Lubelski 2006.
Bonowicz W., Tischner. Biografia, Znak, Kraków 2020.
Bonowicz W., W głąb siebie, czyli jak to było z Historią filozofii po góralsku, w: Historia filozofii po góralsku, Znak, Kraków 2018.
Domański J., Erazm i filozofia. Studium o koncepcji filozofii Erazma z Rotterdamu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1973.
Guz T., Der Zerfall der Metaphysik. Von Hegel zu Adorno (Moraltheologie – Anthropologie – Ethik), Peter Lang, Berlin 2000.
Guz T., Refleksje nad filozofią niemiecką, Polihymnia, Lublin 2004.
Guz T., Zum Gottesbegriff G.W.F. Hegels im Rückblick auf das Gottesverständnis Martin Luthers. Eine metaphysische Untersuchung, Polihymnia, Lublin 2004.
Im Ringen um die Wahrheit. Festschrift der Gustav-Siewerth-Akademie zum 70. Geburtstag ihrer Gründerin und Leiterin Prof. Dr. Alma von Stockhausen, Hrsg. R. Bäumer, J.-H. Benirschke, T. Guz, Gustav-Siewerth-Akademie, Weilheim-Bierbronnen 1997.
Ingarden R., Spór o istnienie świata, t. I–III, PWN, Warszawa 1961.
Intellectus quaerens fidem. Festschrift zum 75. Geburtstag von Prof. Dr. Alma von Stockhausen, Gustav-Siewerth-Akademie, Weilheim-Bierbronnen 2002.
IUS ET FIDES. Księga Jubileuszowa z okazji siedemdziesiątych urodzin Profesora Jana Świtki, red. T. Guz, M. Kuć, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006.
Kot D., Filozofowie i górale, w: J. Tischner, Historia filozofii po góralsku, Znak, Kraków 2018.
Księga pamiątkowa z okazji 10-lecia Wydziału Zamiejscowego Nauk Prawnych i Ekonomicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Tomaszowie Lubelskim, red. T. Guz, M.R. Pałubska, M. Kuć, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006.
POLSKA EUROPA ŚWIAT. Korporacje transnarodowe, red. T. Guz, K.K. Kłosiński, P. Marzec, Polihymnia, Lublin–Tomaszów Lubelski 2007.
Polska wieś w Unii Europejskiej, red. T. Guz, P. Marzec, Z. Michalski, WZNPiE KUL, Tomaszów Lubelski–Lublin 2007.
Prawo do sakramentów, Rozmowa z ks. prof. Tadeuszem Guzem, „Nasz Dziennik” Dziennik” nr 78 z 2 kwietnia 2020 r., https://wp.naszdziennik.pl/2020-04-02/339022,prawo-do-sakramentow.html [dostęp: 1.10.2024].
Rozmowy niedokończone z ks. prof. Tadeuszem Guzem z roku 2014 (teksty spisała Anna Wiejak, Marzena Deresz), 2022.
Szanse i bariery rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Aspekty ekonomiczno-prawne, red. T. Guz, P. Marzec, Z. Michalski, WZNPiE KUL–Diecezjalne Wydawnictwo w Sandomierzu, Tomaszów Lubelski–Sandomierz 2006.
Tischner J., Etyka solidarności, Znak, Kraków 1981.
Tischner J., Historia filozofii po góralsku, Znak, Kraków 2018.
Tischner J., Ksiądz na manowcach, Znak, Kraków 1999.
Tischner J., Myślenie według wartości, Znak, Kraków 1982.
Tischner J., Nieszczęsny dar wolności, Znak, Kraków 1993.
Tischner J., Polski kształt dialogu, Znak, Kraków 1979.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Znak, Kraków 1998.
Tischner J., Świat ludzkiej nadziei, Znak, Kraków 1975.
Tischner J., Michnik A., Żakowski J., Między Panem a Plebanem, Znak, Kraków 1995.
Zatorski T., Homo catholicus. Polak współczesny – sowiecki czy katolicki?, w: Czy Polacy potrzebują Kościoła? Szkice o teologii, Kościele i innych osobliwościach, wydane nakładem własnym autora, 2024.
Ateny Roztocza, https://www.atenyroztocza.pl/ [dostęp: 1.10.2024].
Ks. prof. Tadeusz Guz, Ateny Roztocza – stan budowy, https://tiny.pl/6ngpdjz7 [dostęp: 1.10.2024].
Ks. prof. Tadeusz Guz, Interpretacja symboli w historii Chrystusa Króla Polski, https://tiny.pl/y-srjky0 [dostęp: 1.10.2024].
Obirek S., Życie duchowe księdza Józefa Tischnera, „Życie Duchowe” 2000, nr 24, https://mateusz.pl/goscie/zd/24/zd24-06.htm [dostęp: 30.09.2024].
Pomimo upomnień ks. Guz uparcie twierdzi, że dłonie kapłana nie zarażają, https://deon.pl/kosciol/ks-guz-nadal-twierdzi-ze-dlonie-kaplana-nie-zarazaja,827244 [dostęp: 1.10.2024].
Stockhausen A. von, Heidegger oder ‘Die Abschaffung der Moral’, https://www.kath.net/news/1076 [dostęp: 1.10.2024].
Strona ks. prof. Tadeusza Guza, http://www.tadeuszguz.pl/curriculum-vitae.html [dostęp: 1.10.2024].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Stanisław Obirek

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.
