Słowa kluczowe
gospodarka o obiegu zamkniętym
edukacja
konsument
Jak cytować
Abstrakt
The imperfections of economic activity from an ethical perspective resulted in the emergence of the idea of corporate social responsibility in the previous century. However, the destructive changes occurring in the natural environment caused by an overly expansive economy posed new challenges to business. They led to the birth of a new idea referring to the idea of sustainable development and the concept of a circular economy. Within its framework, principles were formulated for both business and consumers.
Within the framework of the article, the authors set themselves two goals. The first was to indicate and strengthen the underestimated role of the consumer in the effective implementation of a circular economy, and the second was to indicate the role of companies not only in the implementation of the concept of a circular economy, but also in the area of educating their customers in this area (regardless of the dimension of individual or group actions of consumers).
Bibliografia
Awan U., Kanwal N., Bhutta M.K.S., A Literature Analysis of Definitions for a Circular Economy, w: Logistics Operations and Management for Recycling and Reuse, ed. P. Golinska-Dawson, Springer 2020. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-33857-1_2
Baan P. van der, Working and Learning in the World of Cradle-to-Cradle (C2C) – An European Network on Education for Responsible Living, „Zeszyty Naukowe” 2012, nr 15, Polskie Towarzystwo Glebozawcze.
Boulding K.E., The Economics of the Coming Spaceship Earth, w: Environmental Quality in a Growing Economy: Essays from the Sixth RFF Forum, ed. H. Jarrett, Johns Hopkins University Press 1966.
Fatima T., Elbanna S., Corporate Social Responsibility (CSR) Implementation: A Review and a Research Agenda Towards an Integrative Framework, „Journal of Business Ethics” 2023, no. 183. DOI: https://doi.org/10.1007/s10551-022-05047-8
Filek J., Społeczna odpowiedzialność biznesu jako nowa wersja umowy społecznej, Księgarnia Akademicka 2013.
Filek J., Zmiana paradygmatu ekonomii potrzebna od zaraz, w: Zadania etyki gospodarczej w dobie kryzysu, red. J. Sójka, Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, Poznań 2023.
Geissdoerfer M., Pieroni M.P., Pigosso D.C., Soufani K., Circular business models: A Review, „Journal of Cleaner Production” 2020, no. 277. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.123741
Geissdoerfer M., Savaget P., Bocken N.M. P., Hultink E. J., The Circular Economy – A New Sustainability Paradigm?, „Journal of Cleaner Production” 2017, no 143. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2016.12.048
Hausner J., Społeczna czasoprzestrzeń gospodarowania. W kierunku ekonomii wartości, Wydawnictwo Nieoczywiste, Kraków 2019.
Hausner J., Ekonomia i społeczne imaginarium, „Ekonomista” 2020, nr 2. DOI: https://doi.org/10.52335/dvqp.te162
Kirchherr J., Reike D., Hekkert M., Conceptualizing the Circular Economy: An Analysis of 114 Definitions, „Conservation and Recycling” 2017, no. 127. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3037579
Klein N., No Logo: Taking Aim at the Brand Bullies, Picador 2000 (tłum. pol.: N. Klein, No Logo, tłum. H. Jankowska, K. Makaruk, M. Halaba, Muza, Warszawa 2014).
Kopnina H., Hughes A.C., Zhang S.R., Russella M., Fellinger E., Smith S.M., Tickner L., Business Education and its Paradoxes: Linking Business and Biodiversity through Critical Pedagogy Curriculum, „British Educational Research Journal” 2024, vol. 50, no. 6. DOI: https://doi.org/10.1002/berj.4048
Liu J.Y., Circular Economy and Environmental Efficiency – The Case of Traditional Hakka Living System, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 2012, vol. 57. DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.09.1183
Living Planet Report, WWF 2016.
Matthews N. The Rise of Resilience in a New Era, „Traumatology” 2020, no. 1. DOI: https://doi.org/10.1037/trm0000235
Nowicka K., Gospodarka o obiegu zamkniętym, w: Gospodarka o obiegu zamkniętym. Przedsiębiorstwo, instytucje, miasto, red. K. Nowicka, SGH Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2022.
Nowicki P., Ćwiklicki M., Wojnarowska M., The Circular Economy and Its Benefits for Pro-Environmental Companies, „Business Strategy and the Environment” 2023, no. 11 (February). DOI: https://doi.org/10.1002/bse.3382
Pichlak M., Kruczek M., Gospodarka o obiegu zamkniętym – stan obecny i perspektywy, „Ekonomia XXI Wieku” 2017, nr 3(15). DOI: https://doi.org/10.15611/e21.2017.3.02
Pietrasik E., Gospodarka o obiegu zamkniętym w świetle idei zrównoważonego rozwoju, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2023, nr 32. DOI: https://doi.org/10.19195/1643-0328.32.6
Raworth K., Doughnut Economics: Seven Ways to Think Like a 21st-Century Economist, Random House Business, New York 2017.
Rozwadowska A., Modele biznesowe gospodarki o obiegu zamkniętym, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2020, nr 116. DOI: https://doi.org/10.26485/SPE/2020/116/14
Schröder P., Anantharaman M., Anggraeni K., Foxon T., The Circular Economy: A Critical Literature Review, „Ecological Economics” 2019, no. 155.
Schumacher E.F., Small Is Beautiful: A Study of Economics As If People Mattered, Blond & Briggs 1973 (tłum. pol.: Schumacher E. F., Małe jest piękne. Spojrzenie na gospodarkę świata z założeniem, że człowiek coś znaczy, tłum E. Szymańska-Wierzyńska, J. Strzelecki, Aletheia 2013).
Skawińska E., Zalewski R.I., Circular Economy as a Management Model in the Paradigm of Sustainable Development, „Management 2018, no. 22(2). DOI: https://doi.org/10.2478/manment-2018-0034
Smol M., Kulczycka J., Avdiushchenko A., Circular Economy Indicators in Relation to Eco-innovation in European regions, „Clean Technologies and Environmental Policy” 2017, no. 19. DOI: https://doi.org/10.1007/s10098-016-1323-8
Smol M., Kulczycka J., Avdiushchenko A., Nowaczek A., Public Awareness of Circular Economy in Southern Poland: Case of the Malopolska region, „Journal of Cleaner Production” 2018, no. 197. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.06.100
Smol M., Kulczycka J., Henclik A., Gorazda K., Wzorek Z., The Possible Use of Sewage Sludge Ash (SSA) in the Construction Industry as a Way Towards a Circular Economy, „Journal of Cleaner Production” 2015, no. 95. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2015.02.051
Stahel W.R., Circular Economy: Theoretical Benchmark or Realistic Policy?, w: The Circular Economy: A User’s Guide, Routledge, London 2019. DOI: https://doi.org/10.4324/9780429259203
Stiglitz J.E., Sen A., Fitoussi J.-P., Mismeasuring Our Lives: Why GDP Doesn’t Add Up, The New Press 2010. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.26193269
Śliwa K., Ekonomia cyrkularna. Nowy buzzword czy przyszłość biznesu?, Ergodesign 2022.
Towards the Circular Economy, vol. 1: Economic and Business Rationale for an Accelerated Transition, Ellen MacArthur Foundation 2013.
Wojnarowska M., Sołtysik M., Prusak A., Impact of Eco-Labeling on the Implementation of Sustainable Production and Consumption, „Environmental Impact Assessment Review” 2021, no. 86. DOI: https://doi.org/10.1016/j.eiar.2020.106505
Zaleski P., Chawla Y., Circular Economy in Poland: Profitability Analysis for Two Methods of Waste Processing in Small Municipalities, „Energies” 2020, no. 13(19). DOI: https://doi.org/10.3390/en13195166
Ziółko M., Ziółkowska N., System kaucyjny jako narzędzie logistyki zwrotnej w gospodarce o obiegu zamkniętym, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2024, nr 68(1). DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2024.1.15
Zupok S., Dyrka S., Tworzenie wartości dodanej dla interesariuszy – studium przypadku, „Zeszyty Naukowe Akademii Górnośląskiej” 2023, nr 9.
Źródła internetowe
AR6 Synthesis Report Climate Change 2023, https://www.ipcc.ch/report/ar6/syr [dostęp: 1.02.2025].
Bień J., Odpady komunalne w 2023 roku (coroczna aktualizacja), 14.08.2024, ekordo.pl/odpady-komunalne-w-2023-roku-coroczna-aktualizacja [dostęp: 1.02.2025].
Circular economy: definition, importance and Benefits, 24.05.2023, https://tiny.pl/td_jj16s [dostęp: 1.02.2025].
Closing the loop – An EU action plan for the Circular Economy, European Commission 2015, https://tiny.pl/jwbhz_tn [dostęp: 1.02.2025].
GUS, Ochrona środowiska 2023, https://tiny.pl/3dvcygnv [dostęp: 1.02.2025].
Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Cele zrównoważonego rozwoju, www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/cele-zrownowazonego-rozwoju [dostęp: 1.02.2025].
Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Polska perspektywa działań na rzecz Agendy 2030, www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/polska-perspektywa [dostęp: 1.02.2025].
The OECD Re-Circle Project, 1.12.2022, https://tiny.pl/3b6-r934 [dostęp: 1.02.2025].
Realizacja celów zrównoważonego rozwoju w Polsce. Raport 2023, https://gov.pl/web/rozwoj-technologia/monitoring-realizacji-agendy-2030 [dostęp: 1.02.2025].
Sustainable Development Report 2024. The SDGs and the UN Summit of the Future, https://dash-boards.sdgindex.org/chapters [dostęp: 1.02.2025].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Janina Filek, Anna K. Stanisławska-Mischke
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.