Etyczna norma „nie czyń poważnych szkód” w perspektywie zasady odpowiedzialności za przyszłość. Regulacyjne implikacje dla etyki biznesu
Okładka czasopisma Humaniora. Czasopismo Internetowe, tom 50, nr 2, rok 2025
PDF

Słowa kluczowe

nie czyń poważnych szkód
DNSH
odpowiedzialność za przyszłe pokolenia
etyka biznesu

Jak cytować

Sroka, R. (2025). Etyczna norma „nie czyń poważnych szkód” w perspektywie zasady odpowiedzialności za przyszłość. Regulacyjne implikacje dla etyki biznesu. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 50(2), 35–53. https://doi.org/10.14746/h.2025.2.2

Abstrakt

In recent years, a series of regulations for business have been introduced in the European Union, aimed at achieving the agreements on limiting climate change signed during the Paris agreements, as well as attempting to redefine the role of business in socjety by changing business models – from those in which entrepreneurs privatized profits and externalized costs, to one where the negative social impact will not only be minimized but, first and foremost, taken into account in the business operations of those companies. This change is based on the ethical principle of “do no significant harm.” The purpose of this article is to attempt to expand the justification for applying the “do no significant harm” principle with philosophical arguments. The first part presents the “do no significant harm” principle contained in the discussed regulations, while the second part attempts to deepen this principle based on philosophical considerations of responsibility for the future, as discussed by Hans Jonas and Dieter Birnbacher. In this article, I propose replacing the temporal perspective of the “do no significant harm” principle with a horizontal perspective.

https://doi.org/10.14746/h.2025.2.2
PDF

Bibliografia

Birnbacher D., Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia, tłum. B. Andrzejewski, P. Jackowski, Oficyna Naukowa, Warszawa 1999.

Czapliński P., Wszystko zostało zapisane, „Tygodnik Powszechny” nr 7(25) z 2025 r.

Jonas H., Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej, tłum. M. Klimowicz, Wydawnictwo Platon, Kraków 1996.

Koestler A., Ciemność w południe, tłum. T. Terlecki, PIW, Warszawa 1990.

Organizacja Narodów Zjednoczonych, 10 zasad UN Global Compact, ONZ, Nowy Jork 2000.

Organizacja Narodów Zjednoczonych, Wytyczne dotyczących biznesu i praw człowieka: wdrażanie dokumentu ramowego Organizacji Narodów Zjednoczonych „Chronić, szanować i naprawiać”, ONZ, Nowy Jork 2011.

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych dotyczące odpowiedzialnego prowadzenia działalności biznesowej, OECD Publishing, Paryż 2024.

Poradnik dla przedsiębiorstw w zakresie stosowania minimalnych gwarancji Taksonomii UE na podstawie art. 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, red. J. Szymonek, Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Warszawa 2024.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, Bruksela 2022.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1760 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniająca dyrektywę (UE) 2019/1937 i rozporządzenie (UE) 2023/2859, Bruksela 2024.

Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2022/1288 z dnia 6 kwietnia 2022 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 w zakresie regulacyjnych standardów technicznych określających szczegóły dotyczące treści i sposobu prezentacji informacji w odniesieniu do zasady „nie czyń poważnych szkód”, określających treść, metody i sposób prezentacji informacji w odniesieniu do wskaźników zrównoważonego rozwoju i niekorzystnych skutków dla zrównoważonego rozwoju, a także określających treść i sposób prezentacji informacji w odniesieniu do promowania aspektów środowiskowych lub społecznych i celów dotyczących zrównoważonych inwestycji w dokumentach udostępnianych przed zawarciem umowy, na stronach internetowych i w sprawozdaniach okresowych, Bruksela 2022.

Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2023/2772 z dnia 31 lipca 2023 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, Bruksela 2023.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych, Bruksela 2019.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088, Bruksela 2020.