Keywords
intertextuality
semiotics of culture
cultural memory
symbol
religion
How to Cite
Abstract
The role the canon plays in culture will be discussed in the paper. The canon can be seen as one of the most important media of cultural memory, a kind of cultural grammar or a vital semantic resource which influences a huge amount of new texts. This sort of textual variations on the canon may be considered secondary cultural mnemotechniques; in the same way intertextuality may be interpreted as a tool of active remembering. From the perspective of the semiotics of culture the above-mentioned canon-based hypertexts serve not only as memory-devices but as examples of cultural autocommunication as well. While religion as one of the most crucial „cultural systems” (Geertz) influences a lot of other subsystems of the semiosphere (Lotman), intertextual relations to the canon of religious texts vitalize the hypotext and create the whole set of new meanings, strengthening semiosis and dynamizing culture at the same time.
References
Assmann A., Między historią a pamięcią. Antologia, tłum. zbiorowe, red. nauk. i posł. M. Saryusz-Wolska, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013.
Assmann A., Wprowadzenie do kulturoznawstwa. Podstawowe terminy, problemy, pytania, tłum. A. Artwińska, K. Różańska, Nauka i Innowacje, Poznań 2015.
Assmann J., Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. Kryczyńska-Pham, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
Geertz C., Interpretacja kultur. Wybrane eseje, tłum. M.P. Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
Jankowska M., Żywotność kanonu. Semiotyka współczesnej apokryficzności, Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, Poznań 2019.
Kmita J., Późny wnuk filozofii. Wprowadzenie do kulturoznawstwa, Bogucki. Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2007.
Lachmann R., Mnemotechnika i symulakrum, tłum. A. Pełka, w: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Universitas, Kraków 2009.
Łotman J., Kultura, historia, literatura, tłum. B. Żyłko, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2017.
Łotman J., Uniwersum umysłu. Semiotyczna teoria kultury, tłum. B. Żyłko, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008.
Łotman J., Uspienski B., O semiotycznym mechanizmie kultury, tłum. J. Faryno, w: Semiotyka kultury, red. E. Janus, M.R. Mayenowa, PIW, Warszawa 1977.
Ricoeur P., Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wybór i opracowanie S. Cichowicz, tłum. zbior., Pax, Warszawa 1985.
Skierkowski M., Apologia Jezusa historycznego. Kilka uwag metodologicznych, „Znak” 2009, nr 647, http://www.miesiecznik.znak.com.pl/6452008ks-marek-skierkowskiapologia-jezusa-historycznego-kilka-uwag-metodologicznych/.
License
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.