Abstract
In the postmodern reality, clear tendencies are revealed towards depersonalization and reification of the human being, which do not favor respecting his personal dignity. Meanwhile, the protection of this dignity, excluding all exclusions, is one of the fundamental conditions for the happy life of individual people and communities. Only with the granting of the status of a personal being to all people without exception, there is a chance to create space for shaping a fraternal civilization of people aware of their status, possibilities and aspirations, capable of dialogue. Only in the perspective of personalism, preferring integral anthropology, universal axiology and respecting the transcendence of man, can a society of people united by something more than consumerism be built.
References
Adamski F., Personalizm – chrześcijański nurt myślenia o człowieku i wychowaniu, w: Wychowanie osobowe, red. F. Adamski, Petrus, Kraków 2011.
Arendt H., Korzenie totalitaryzmu, tłum. M. Szawiel, D. Grinberg, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1993.
Augustyn św., Wyznania, tłum. Z. Kubiak, Znak, Kraków 2018.
Bauman Z., Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Instytut Kultury, Warszawa 1994.
Bauman Z., Etyka ponowoczesna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Sic!, Warszawa 2000.
Bochenek K., Implications of Reductive Anthropology for Religion (The perspective of Catholic personalism in Poland at the turn of the 20th and 21st Centuries), „The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II” 2024, vol. 14, no. 1. DOI: https://doi.org/10.15633/pch.14103
Bochenek K., Kształtowanie cywilizacji osoby jako warunek bezpieczeństwa człowieka na początku XXI wieku, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2019, nr 1.
Budzanowska D., Temperantia, stoicki złoty środek wg Seneki Młodszego, Symbolae Philologorum Posnanensium Graecae et Latinae, XXI/2, 2011.
Dennett D., Świadomość, Copernicus Center Press, Kraków 2016.
Dzwonkowska E., Prawa człowieka w islamie. Poglądy M. Fethullaha Gülena, „Nurt SVD” 2016, nr 1.
Finnis J., Niesprawiedliwe prawa w społeczeństwie demokratycznym, „Ethos” 2003, nr 16.
Frankl V., Homo patiens, tłum. R. Czarnecki, J. Morawski, Pax, Warszawa 1984.
Frankl V., In memoriam, „Wiener klinischeWochenschrift” 1949, Nr. 61.
Frankl V., Lekarz i dusza. Wprowadzenie do logoterapii i analizy egzystencjalnej, tłum. R. Skrzypczak, Czarna Owca, Warszawa 2017.
Frankl V., Wola sensu. Założenia i zastosowanie logo terapii, tłum. A. Wolnicka, Czarna Owca, Warszawa 2010.
Gacka B., Personalizm amerykański, KUL, Lublin 1995.
Habermas J., Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, tłum. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.
Harvey P., An introduction to Buddhist ethics: Foundations, values and issues, Cambridge University Press, Cambridge 2011.
Hoye W., Chrześcijańska idea godności człowieka, w: idem, Demokracja a chrześcijaństwo. Chrześcijańska odpowiedzialność za zasady demokracji, WAM, Kraków 2003.
Jan Paweł II, Encyklika o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła „Veritatis splendor” (6 VIII 1993), w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, Znak, Kraków 1997.
Jan Paweł II, Encyklika o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego „Evangelium vitae” (25 III 1995), w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, nr 21, Znak, Kraków 1997.
Jan Paweł II, Encyklika poświęcona Jezusowi Chrystusowi jako Zbawicielowi „Redemptor hominis” (4 III 1979), w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, nr 13, Znak, Kraków 1997.
Jan Paweł II, Encyklika w setną rocznicę encykliki «Rerum novarum» „Centesimus annus” (1 V 1991), w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, nr 46, Znak, Kraków 1997.
Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Znak, Kraków 2005.
Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei, KUL, Lublin 1994.
Jusiak J., Locke John, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 6, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2005.
Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, Deagostini, Warszawa 1984.
Kinal J., Bochenek K., Does a Post-modern Consumer Need the Sacred?, Few Impressions about the Issue, „Perspektywy Kultury. Perspectives on Culture” 2023, vol. 41, nr 2(2). DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2023.410202.25
Kolek B., Sens życia i umierania. Antropologiczno-tanatologiczne aspekty myśli Antoniego Kępińskiego, Impuls, Kraków 2009.
Kopania J., Kartezjusz, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 5, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2004.
Korolec J., Perfekcjonizm kultury średniowiecznej, w: J. Czerkawski, Zagadnienie godności człowieka, KUL, Lublin 1994.
Kula L., Zjawisko totalitaryzmu w perspektywie Hannah Arendt, „ZN TD UJ – Nauki Humanistyczne” 2011, nr 2.
Marzęda, W. Daniela C. Dennetta hipoteza językowej genezy świadomości, „Roczniki Filozoficzne” 2021, nr 4. DOI: https://doi.org/10.18290/rf21694-6
Mazurek F., Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka, KUL, Lublin 2001.
Napiórkowski A., Kościół wobec wyzwań współczesności, w: Kościół w czasach Jana Pawła II, red. M. Rusecki, Kaucha K., J. Mastej, KUL, Lublin 2005.
Ochmański W., Eutanazja nie jest alternatywą, Salwator, Kraków 2008.
Piechowiak M., Godność i równość jako podstawy sprawiedliwości Z perspektywy międzynarodowej ochrony praw człowieka, „Toruński Rocznik Praw Człowieka i Pokoju” 1992, nr 1, UMK.
Platon, Fedon, tłum. R. Legutko, Seria: Biblioteka Klasyczna, Teologia Polityczna, Kraków 2017.
Podrez E., Godność, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 4, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2003.
Popielski K., Frankl, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 3, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2002.
Popielski K., Wolicki M., Antropologiczno-filozoficzne podstawy analizy egzystencjalnej i niektóre jej aplikacje do teorii osobowości, w: Człowiek - pytanie otwarte: Studia z logoteorii i logoterapii, red. K. Popielski, KUL, Lublin 1987.
Problemy etyczne w tradycyjach sześciu religii, red. P. Morgan, C. Lawton, tłum. D. Chabrajska, Pax, Warszawa 1996.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. III, tłum. I. Zieliński, KUL, Lublin 1996.
Rorty R., Przygodność, ironia i solidarność, tłum. W. Popowski, Spacja, Warszawa 1996.
Singer P., Etyka praktyczna, tłum. A. Sagan, Książka i Wiedza, Warszawa 2003.
Singer, O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, PIW, Warszawa 1997.
Swieżawski S., Istnienie i tajemnica, KUL, Lublin 1993.
Szymański M., Hinduizm, w: Powszechna Encyklopedia filozofii, t. 4, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2003.
Szymonik D., Godność człowieka w ujęciu Jana Amosa Komeńskiego, „Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne Seria: Pedagogika” 2015, nr 2.
Ślipko T., Bioetyka. Najważniejsze problemy, WAM, Kraków 2009.
Titkow A., Tożsamość społeczna, w:: Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, red. M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, A. Wróbel, Czarna Owca, Warszawa 2014.
Tooley M., Abortion and Infanticide, „Philosophy and Public Affaire” 1972, no. 2.
Wald B., Błąd antropologiczny i jego konsekwencje we współczesnej filozofii, w: Błąd antropologiczny, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2003.
Wojtyła K., Osoba i czyn, KUL, Lublin 1985.
Żelazny M., Kant, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 5, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2004.
Życiński J., Medytacje sokratejskie,Edycja Paulińska, Lublin 1991.
Franciszek, Encyklika Laudato Si poświęcona trosce o wspólny dom (24 V 2015), nr 204, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/encykliki/laudato_si_24052015.html [dostęp: 8.03. 2021].
Kutnik J., Filozofia Emmanuela Lévinasa jako odpowiedź na doświadczenie Zagłady, file: ///C:/Users/krzys_ril3cce/Downloads/articles-2116700.pdf.pdf [dostęp: 23.03.2025].
Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/platon-panstwo.html [dostęp: 24.03. 2025].
Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna, https://sanctus.com.pl/14496-sw-tomasz-z-akwinu-suma-teologiczna-t-1-34-komplet.html [dostęp: 22.03.2025].
License
Copyright (c) 2025 Marcin Rusiniak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.