Translation, decoding, game – a case study
PDF (Język Polski)

Keywords

language games
translation
Porgy and Bess

How to Cite

Jabłoński, A. (2023). Translation, decoding, game – a case study. Homo Ludens, (1(15), 33–47. https://doi.org/10.14746/HL.2022.15.2

Abstract

In the course of translation activity, similarly as in the process of decoding its actual result embodied in the target text, significance of various references to the source and target contexts may be observed. On this background, it may be instructive to analyse various instances of better or less convincing adjustment of source texts to the target realities of their reception. The proposed case study is designed to provide the description of the processes of translation and interpretation in terms of specific language games, according to the model presented formerly by Stanisław Barańczak – with certain roughly sketched rules, valid even despite varying degrees of their productive reference to the objects of extralinguistic reality. Different recognition of rules may result in varying translations, as shown in the analysed example.

https://doi.org/10.14746/HL.2022.15.2
PDF (Język Polski)

References

AllTheLyrics.com (2021). It Ain’t Necessarily So. Online: <https://www.allthelyrics.com/lyrics/george_gershwin/it_aint_necessarily_so-lyrics-156161.html>. Data dostępu: 14 listopada 2021.

Austin, J. L. (1962). How to Do Things with Words: The William James lectures delivered at Harvard University in 1955. Oxford: Clarendon Press.

Barańczak, S. (2004). Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dodatkiem Małej antologii przekładów-problemów. Kraków: Wydawnictwo „a5”.

Berger, P. L., Luckmann, Th. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości (tłum. J. Niżnik). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Berne, E. (1999) W co grają ludzie. Psychologia stosunków międzyludzkich (tłum. P. Izdebski). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bronski Beat (1984). It Ain’t Necessarily So. W: Age of Consent [CD]. London: London Records.

Caillois, R. (1997). Gry i ludzie (tłum. A. Tatarkiewicz, M. Żurowska). Warszawa: Wolumen.

Fisher, B. D. (red.) (2000). Porgy and Bess, Opera in Three Acts. Boca Raton, FL: Opera Journey.

Furia, Ph. (1996). Ira Gershwin: The Art of the Lyricist. New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780195115703.001.0001

Garfinkel, H. (1974). Routine Grounds of Everyday Activities. W: D. Sudnow (red.), Studies in Social Interactions (s. 1–30). New York – London: The Free Press.

Geppert, E. (1986). Nie przejmuj się. W: Edyta Geppert Recital – Live [CD]. Warszawa: Pronit.

Goffman, E. (1956). The Presentation Self in Everyday Life. Edinburgh: University of Edinburgh Social Sciences Research Centre.

Guiraud, P. (1974). Semiologia (tłum. S. Cichowicz). Warszawa: Wiedza Powszechna.

von Hippel, E. (2005). Democratizing Innovation. Cambridge – London: MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/2333.001.0001

Huizinga, J. (1985). Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury (tłum. M. Kurecka, W. Wirpsza). Warszawa: Czytelnik.

Jabłoński, A. (2013). Homeostaza tekstu. Tłumaczenie i komunikacja międzykulturowa w perspektywie polsko-japońskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Jabłoński, A. (2021). Niekoniecznie. Niepublikowane tłumaczenie tekstu It Ain’t Necassarily So.

Kick, R. (2007). Everything You Know About God Is Wrong: The Disinformation Guide to Religion. New York: Disinformation Company.

Mathews, G. (2000). Global Culture/Individual Identity. London – New York: Routledge.

Miller, G. A., Galanter, E., Pribram, K. H. (1960). Plans and Structure of Behavior. New York: Holt, Rinehart and Winston. DOI: https://doi.org/10.1037/10039-000

Noonan, E. (2012). The Strange Career of Porgy and Bess. Chapel Hill: University of North Carolina Press.

Opara, S. (2009). Tyrania złudzeń. Studia z filozofii polityki. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie „Muza”.

Schank, R. C., Abelson, R. P. (1977). Scripts, Plans, Goals, and Understanding: An Inquiry into Human Knowledge Structures. Hillside: Lawrence Erlbaum Associates.

Shalit, J. (1985). The Glory of Gershwin. Essex: International Music Publications Ltd.

Tekstowo (2021). Nie przejmuj się. Online: <https://www.tekstowo.pl/piosenka,edyta_geppert,nie_przejmuj_sie.html>. Data dostępu: 14 listopada 2021.

Venuti, L. (1995). The Translator’s Invisibility – A History of Translation. London – New York: Routledge.

Wikipedia (2021a). It Ain’t Necessarily So. Online: <https://en.wikipedia.org/wiki/It_Ain%27t_Necessarily_So>. Data dostępu: 14 listopada 2021.

Wikipedia (2021b). Bronski Beat. Online: <https://en.wikipedia.org/wiki/Bronski_Beat>. Data dostępu: 14 listopada 2021.

Yngve, V. H. (1975). Human Linguistics and Face-to-Face Interaction. W: A. Kendon, R. M. Harris, M. R. Key (red.), Organization of Behavior in Face-to-Face Interaction (s. 47–62). The Hague – Paris: Mouton Publishers. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110907643.47

YouTube (2021). Edyta Geppert, „Nie przejmuj się”. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=GbB0PQ_v4kU>. Data dostępu: 18 listopada 2021.